De huidige levensverwachting van mensen in de Europese Unie schommelt zo rond de tachtig. Vrij logisch dus dat je na je zestigste denkt nog tijd genoeg te hebben om eens een eigen bedrijf op te bouwen. In Nederland schrijft de Kamer van Koophandel jaarlijks zo’n kleine negenduizend nieuwe ondernemers in die ouder zijn dat zestig. Innovation Origins sprak met een aantal van deze grijze innovatieve starters en vroeg hen naar hun beweegredenen om op hun leeftijd een nieuw avontuur te beginnen. In de komende week portretteren we hen in een speciale senioren-editie van de reeks Start-up of the day.
Zestig is het nieuwe veertig. Vroeger bereidde je op die leeftijd voor op de ledigheid van de pensioenuren. Bedrijven boden werknemers in die leeftijdsklasse daar zelfs cursussen voor aan. En dankzij de regelingen voor vervroegde uittreding, restte na een werkzaam leven voor mensen van boven de zestig veelal de geraniums. Nu echter laten de grijze wolven zich niet meer gevangenzetten in de gouden kooi van het pre-pensioen, maar richten ze nieuwe bedrijven op.
Uit onderzoek blijkt ook nog eens dat vijftigplussers die een eigen bedrijf beginnen, twee- tot driemaal succesvoller zijn dan dertigers. De ondernemende 60-plusser is inmiddels een wereldwijd verschijnsel. In de Verenigde Staten vormen mensen tussen 55 en 64 jaar het grootste aandeel van de ondernemers. In Japan maken 60-plussers nu meer dan een derde van de nieuwe ondernemers uit. In Groot-Brittannië zijn ‘oudere’ ondernemers goed voor meer dan een kwart van de nieuwe startende ondernemingen, zo blijkt onder meer uit cijfers van het internationale onderzoeksbureau https://www.multivu.com.
Veel startende ondernemers gaan voor zichzelf aan de slag. Van de rond 9000 nieuwe inschrijvingen bij de Kamer van Koophandel ging het in zo’n 8000 gevallen om eenmanszaken. De meeste 60-plussers beginnen een bedrijf in de sector zakelijke dienstverlening. Het gaat dan vooral om adviesbureaus. De sector gezondheid komt op de tweede plaats, gevolgd door detailhandel en bouw.
Als je gaat ondernemen, heb je tenminste weer een doel en dat houdt je vitaal
Han van Doorn (84), ondernemer
De gangbare perceptie is dat mensen ofwel tot het ondernemerschap worden “gedwongen” door ontslag, leeftijdsdiscriminatie of gedwongen pensionering, ofwel worden “getrokken” door het vooruitzicht van zakelijke kansen, potentiële winstgevendheid, grotere vrijheid en flexibiliteit, zo staat te lezen in een onderzoek dat de Massey University in Nieuw-Zeeland hield. Veel oudere ondernemers noemden in dat onderzoek persoonlijk welzijn en altruïsme als drijfveer.
Volgens de onderzoekers heeft de trend naar ondernemerschap onder senioren zowel sociale als economische voordelen. Aan de ene kant bevordert zinvol en goed aangepast werk het persoonlijk welzijn. Aan de andere kant geeft het individuen een gevoel van eigenwaarde, vervulling en bevordert het de gezelligheid.
Want neem nou Han van Doorn. Hij is 84 jaar en ontwikkelde samen met zijn zoon de app Areyouokaytoday, die een seintje geeft als je als alleenstaande in huis iets overkomt.
Het ondernemen vindt Han ‘fantastisch’. Het heeft zijn leven weer richting gegeven. “Als je gaat ondernemen, heb je tenminste weer een doel en dat houdt je vitaal,” zegt Han. “Je moet het zien als een feestje waar je niemand kent. Als je aan de praat raakt met iemand, wordt al snel gevraagd wat je doet. Ik heb nu weer wat te vertellen.”
Een groot verschil met jonge starters is dat de senioren in veel gevallen vaak maar voor een deel of zelfs helemaal niet afhankelijk zijn van inkomsten uit hun onderneming. Naast die inkomsten genieten ze al van een pre-pensioenregeling of hebben ze eigen vermogen achter de hand.
Ondernemerskrediet
Ze kloppen daarom niet direct aan bij een bank voor financiering van hun onderneming. Wel ziet Rabobank dat in de afgelopen twee jaar het aantal zakelijke rekeningen bij de leeftijdsgroepen boven de 56 jaar en boven de 65 jaar inderdaad is gestegen.
“We zien hier geen bijzondere risico’s. Deze leeftijdsgroep heeft veel kennis opgedaan in het werkende leven. Niet iedereen wil zich na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd terugtrekken uit het arbeidsleven. Ook is er een win-win situatie te zien in relatie tot de krappe arbeidsmarkt. Er zijn wel verzekeringen die inspelen op de leeftijd van de ondernemer. Maar dit is erg afhankelijk van de situatie”, aldus woordvoeder Eric Lagerweij.
We beoordelen de 60-plussers net als iedere andere starter
Eric Lagerweij, Rabobank Nederland
Het is, zo stelt de bank, voor 60-plussers niet moeilijker om een ondernemerskrediet te krijgen dan voor ondernemers jonger dan 60 jaar. “We beoordelen ze net als iedere andere starter. Rabobank heeft het kennisplatform ikgastarten.nl. Dit platform bestaat al ruim 12 jaar. Er zijn duizenden artikelen te lezen over hoe te starten als ondernemer. Tot nu toe is er voor Rabobank geen aanleiding geweest om hier op leeftijdsgroep een onderscheid in te maken. De kennis over welk uurtarief te vragen, wanneer BTW aangifte gedaan moet worden, welke rechtsvorm te kiezen of hoe een ondernemersplan te make,n is in onze ogen niet anders voor iemand van 35 dan voor een starter van 67.”
Toch mag er best meer aandacht komen voor de oudere ondernemer, vindt Margreet Drijvers, directeur van het Platform zelfstandige Ondernemers (PZO). De Tozo-maatregel van de overheid bijvoorbeeld gold niet voor 65-plussers die al AOW hadden. “Terwijl deze ondernemers ook leden onder de gevolgen van corona. Wij hebben het voor elkaar gekregen dat ze in elk geval een krediet konden krijgen.”
Volgens Drijvers groeit deze specifieke groep ondernemers -al is het langzaam- alleen al door de langere levensverwachting van mensen. Ze waarschuwt wel voor een risico om op latere leeftijd vanuit loondienst de zelfstandigheid op te zoeken. ” Het is vrij kostbaar om dat laatste stuk pensioenopbouw zelf nog te bekostigen. Dat kan wel betekenen dat er later toch een flink deel uit dat inkomen mist. Daar moet je goed rekening mee houden.”
Silver Starters
Ondanks dat trekt het vrije ondernemerschap dus ook nog op latere leeftijd. Om die reden organiseren Leyden Academy en verzekeraar Aegon aankomende februari voor de derde maal de gratis ondernemerscursus Silver Starters, die speciaal gericht is op de oudere startende ondernemer. Het programma wordt in vier landen uitgevoerd en medegefinancierd door o.a. EIT Health, een Europees consortium dat is gericht op bevordering van ondernemerschap en innovatie op het gebied van gezond leven en vitaal ouder worden.
De afgelopen twee keer namen zo’n kleine 100 mensen deel aan de cursus. “Het grote voordeel is, dat de deelnemers allemaal tussen de 50 en de 60 zijn. Je bent met soortgelijken. De cursus is online, maar ze krijgen daarbij intensieve persoonlijke begeleiding”, zo vertelt Yvonne Koemans van Leyden Academy. Er is een grote diversiteit in het sort bedrijven dat ze willen beginnen. Maar wat mij opvalt, is dat er heel veel zogenoemde maatschappelijke start-ups bij zitten. Het gaat bij oudere starters veel meer om het ertoe doen, dan om het verdienen van geld.”
Ook interessant: Familie altijd dichtbij voor ouderen met de plug-en-play tv van Femly
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
