Duitsland is vaak een mysterie, zelfs voor veel Duitsers. Vooral wanneer het erom gaat de koers uit te zetten voor een klimaatvriendelijke toekomst. En dan met name op het gebied van vervoer en energieopwekking. Het aantal registraties van elektrische voertuigen neemt gestaag toe dankzij de subsidie-hoorn des overvloeds van de overheid. Maar de lastige “randvoorwaarden” willen echter geen gelijke tred houden. Daartoe behoren laadinfrastructuur en betaalbare prijzen in het HPC.
Een positieve klimaattoekomst, dat wil zeggen een CO2-arme samenleving, krijg je niet door alleen maar met je vingers te knippen. En zeker niet door aan het eind van de week demonstraties te houden. Een veelgehoorde zin op sociale media is nu: “Doen is als willen, alleen veel mooier!”
Deze korte zin laat op indrukwekkende wijze zien waar de zaken in Duitsland (en elders) zijn vastgelopen. Een klimaatneutrale toekomst houdt rechtstreeks verband met schone energieproductie. Daar is iedereen het over eens. En dit moet mogelijk gemaakt worden.
Belasting
De energiebehoeften voor een CO2-arme samenleving zullen echter veel groter zijn dan nu het geval is. In Duitsland is de basisbelasting – die eco-activisten graag als verouderd beschouwen – thans afkomstig van CO2-vrije kerncentrales (die binnenkort zullen worden gesloten) en vuile kolencentrales (die veel te laat zullen worden gesloten). Hoewel er plannen zijn om het gat te dichten met gasgestookte elektriciteitscentrales, verschuift dit alleen het CO2-probleem, maar lost het het niet op.
De Duitse wet op hernieuwbare energiebronnen (EEG) heeft tot een vreemde situatie geleid: de duurste elektriciteit in Europa, terwijl tegelijk een hoog percentage CO2 wordt geproduceerd. De opwekking van hernieuwbare energie wordt uitgebreid. Maar de expansie lijkt momenteel zonder reden te traag te verlopen. Legioenen eco-activisten berichten geregeld op sociale media over een toenemend (bruto) aandeel zonne- en windenergie voor Duitsland. Om diverse redenen komt dit niet aan waar het nodig is. Veel van deze eco-activisten demonstreren namelijk ook tegen de geplande grootschalige elektriciteitsleidingen die bijvoorbeeld energie van off-shore windmolenparken naar de industriële conglomeraten in Zuid-Duitsland moeten brengen.
Klassieke NIMBY’s.
In Duitsland schijnt het veel belangrijker te zijn een ideologisch schone lei te hebben. Pragmatisme voor het “grote geheel” wordt afgekeurd. Als er in de toekomst niet genoeg elektriciteit is als gevolg van de stilleggingen, zal Duitsland elektriciteit kopen van Frankrijk (kernenergie), buurlanden of Polen/Tsjechië (kolengestookte stroom). Het voordeel: men kan met een schone lei aantonen hoe ernstig men de ecologische omschakeling neemt. De CO2 wordt elders geproduceerd.
Even uitweidend: Voordelige elektriciteitstarieven en beschikbaarheid van elektriciteit zijn essentieel voor een omschakeling naar een CO2-arme economie. Het voorbeeld van de chemische industrie toont aan dat waterstof een grotendeels CO2-neutrale productie mogelijk zou maken, maar dat dit de vraag naar elektriciteit zou verdrievoudigen. Dit is nauwelijks haalbaar zonder “hulp” van naburige Europese landen. Maar zij willen ook CO2-neutraal worden. Om nog maar te zwijgen van de verdrievoudiging van de elektriciteitskosten.
Wat heeft dit alles met elektromobiliteit te maken?
Heel veel. Want goedkope, schone elektriciteit is ook een basisvoorwaarde voor een CO2-arme vervoersrevolutie. Maar deze verandering van vervoer moet sociaal aanvaardbaar zijn. Voor de consument moet een win-win-situatie worden gecreëerd. Verboden leiden alleen maar tot obstructie en zijn uiteindelijk contraproductief.
Ontbrekend pragmatisme
Zowel de (reële) kosten van elektrische auto’s als van elektriciteit in Duitsland zijn nauwelijks bevorderlijk voor een snelle transitie. Ideologische ressentimenten staan een holistische oplossing in de weg. De opwekking van hernieuwbare energie moet ook de consument bereiken. De opgewekte energie moet kunnen worden opgeslagen. De technologieën zijn beschikbaar, maar ze worden te aarzelend opgepakt, als ze al worden toegepast. De energie-infrastructuur loopt achter op nobele doelstellingen. Het ontbreekt overal aan pragmatisme.
En dan is er nog het probleem met de cijfers. Industrieën hebben behoefte aan betrouwbare krachtige stroomopwekking tegen concurrerende prijzen. Wat de kostenconcurrentie betreft, zijn zonne- en windenergie al vrij goed, het ontbreekt alleen aan betrouwbare stroomopwekking ter grootte van terrawatts. Duitsland dreigt een industriemuseum te worden omdat er geen belangrijke beslissingen worden genomen.
Helaas zal dit in de afzienbare toekomst toch niet gebeuren. Omdat er binnenkort federale verkiezingen zijn. Met “makers” en “doeners” valt nog minder rekening te houden.
Bedankt dat je dit verhaal wil delen! Doe dat echter wel op een manier die het auteursrecht op deze tekst in acht neemt. Wil je deze volledige tekst delen of overnemen, vraag dan toestemming aan Innovation Origins ([email protected]) of wordt partner van ons! Het citeren van dit verhaal met bronvermelding staat je natuurlijk vrij. Wil je dit artikel op een andere manier delen? Gebruik dan deze link naar het artikel: https://innovationorigins.com/nl/wie-heeft-de-waterstofauto-vermoord/
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Bert Overlack, Eveline van Zeeland, Eugene Franken, Helen Kardan, Katleen Gabriels, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla en Colinda de Beer probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Morgen zal het dus goed zijn. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
