Het personeelstekort in Europa groeit sneller dan onkruid. Terwijl populistische stemmen steeds luider klinken en landsgrenzen als kasteelmuren worden opgetrokken – waardoor de economie van landen nog meer in de problemen raakt – bekijken we in deze column een héél ander scenario. Weg met de landsgrenzen. We zetten een wereldwijd uitwisselsysteem van arbeiders op, waardoor innovatie een piek bereikt.
Waarom je dit moet weten:
Wereldwijd wint het populisme aan terrein. We horen politieke partijen steeds vaker roepen dat landsgrenzen gesloten moeten worden. Dat kan echter grote gevolgen hebben voor de economie. In dit verhaal zoomen we in op een scenario waarin we de grenzen juist openstellen.
‘America first’. Het is een veelgehoorde, nationalistische uitspraak die veel geroepen werd toen Trump aan de macht was. Ook nu, met Biden als president, is het een veel gebruikte slogan. Het is wel duidelijk: Amerika, eens een kampioen van globalisering, gooit het over een andere boeg. Het nationalistische sentiment beperkt zich echter niet tot de grenzen van de VS. Ook in Europa sluiten extreemrechtse leiders van veel landen de grenzen voor expats en arbeidsmigranten.
En dat is een probleem. Want terwijl het populisme in rap tempo toeneemt, hebben we te maken met een schrijnend personeelstekort, onder meer in de zorg en in de hightech sector. Nederland heeft de komende jaren in totaal drie miljoen extra arbeidsmigranten nodig om de economie draaiende te houden. Gesloten grenzen kunnen deze broodnodige stroom van arbeiders ernstig belemmeren.
Wat nou als we het juist omdraaien. Wat als landen samen optrekken om het probleem op te lossen. Hoe zou de wereld eruitzien, als het concept van nationale arbeidskrachten plaatsmaakt voor een pool van arbeiders, waarin vaardigheden en talent grenzeloos worden uitgewisseld?
Global Workers Pool
In ons toekomstscenario hebben we een wereldwijd systeem opgezet waar banen worden aangeboden zonder beperkingen van landsgrenzen. Het platform, genaamd Global Workers Pool, functioneert als een soort vacaturesite van megaformaat. Werknemers vinden er een baan die past bij hun vaardigheden en ambities. Of het nu gaat om tech jobs in Silicon Valley, de lokale timmerman in Parijs, of om duurzame projecten in Nederland, de mogelijkheden zijn eindeloos.
Het mooie is: als je bent geselecteerd, kun je zodra de documenten zijn ondertekend, direct aan de slag bij je nieuwe werkgever. Je steekt de grens over zonder de gebruikelijke belemmeringen van immigratieprocedures.
Wereldwijd hebben veel landen zich aangesloten bij het systeem, en dat aantal neemt in rap tempo toe. Hoewel er aanvankelijk weerstand was, hebben wereldleiders al snel door dat achterblijven geen optie is. Landen die zich aansluiten bij de Global Workers Pool zien namelijk een significante toename in innovatie en economische groei.
Automotive krijgt een boost
In Duitsland heeft de automotive-industrie, mede dankzij de Global Workers Pool, een enorme boost gekregen op het gebied van elektrische voertuigen. Door gebruik te maken van internationale expertise op het gebied van batterijtechnologie en softwareontwikkeling, zijn Duitse autofabrikanten erin geslaagd elektrische voertuigen voor morgen te ontwikkelen, die niet alleen efficiënter zijn in termen van energieverbruik, maar ook een grotere reikwijdte hebben en sneller opladen. De Duitse automotive loopt nu voorop in de wereld.
Geavanceerde windturbines
In Nederland staat de economie ook allesbehalve stil. Hier heeft de toegang tot de internationale talentenpool vooral geleid tot baanbrekende ontwikkelingen op het gebied van duurzame energie, met name in de windenergiesector. Nederlandse bedrijven bouwen de meest geavanceerde windturbine-ontwerpen die efficiënter zijn in het omzetten van windenergie in elektriciteit, waardoor de productie van schone energie is toegenomen. Bovendien is Nederland een belangrijke speler geworden op het gebied van waterstoftechnologie.
Landbouwtechnologie 2.0
Dan vliegen we naar de andere kant van de wereld. In Nigeria heeft de agrarische sector een opmerkelijke impuls gekregen. Door samen te werken met internationale specialisten op het gebied van landbouwtechnologie, hebben bedrijven vooruitgang geboekt in de ontwikkeling van geavanceerde landbouwmethoden, zoals de implementatie van drones voor gewasmonitoring en -beheer.
In andere woorden: bedrijven die voorheen worstelden met personeelstekorten en daardoor noodgedwongen belangrijke taken moesten laten liggen, bevinden zich nu plotseling bovenaan de voedselketen van innovatie. Wat een verademing.
Over de wereld reizen
Werknemers die zich aansluiten bij de Global Workers Pool reizen onvermijdelijk de hele wereld over. In tijden vóór de pool was dat natuurlijk geen positief gegeven. Veel reizen betekende immers veel uitstoot. Gelukkig heeft het globale netwerk juist ook projecten rondom duurzaam transport bevorderd. In de VS zijn vliegtuigen op waterstof al dusdanig verder ontwikkeld dat de eerste vluchten over zee al binnen een paar jaar gepland staan. Vliegschaamte is voor eens en voor altijd de wereld uitgebannen. Tegelijkertijd bouwt Europa geavanceerde hyperloops voor supersnelle, energiezuinige treinreizen.
Rationele stemmen
In de hedendaagse politiek lijkt het soms alsof de stem die het hardst schreeuwt, wint. Zo is het een effectieve strategie van (extreem)rechtse partijen in Nederland om kiezers te laten geloven dat de problemen waarmee zij kampen worden veroorzaakt door de instroom van migranten. Daarmee spelen ze immers in op de emoties. Maar het volume waarmee standpunten worden verkondigd is nog altijd geen maatstaf voor de waarheid.
Dus ik zou zeggen, later we wat vaker luisteren naar de stemmen die wellicht minder emotioneel beladen zijn, maar die wél focussen op oplossingen voor de lange termijn. Zo zullen we zien dat het populisme al snel aan terrein zal verliezen.