De Zweedse hoofdstad staat, naast het Abba-museum natuurlijk, bekend om haar archipel. Voor de kust van Stockholm liggen zo’n 30 duizend eilanden. Een flink aantal daarvan is bewoond en te bezoeken. Dagelijks pendelt een zestigtal dieselschepen tussen binnenstad en eilandengroep, voor zowel bewoners als toeristen.
Daar komt volgend jaar verandering in. Het aanbod van het Stockholmse openbaar vervoer wordt uitgebreid met een nieuw transportmiddel. Een elektrische draagvleugelboot, die passagiers tussen het hoofdstedelijke centrum en de archipel vervoert.
Het is, zo vertellen de makers, de eerste in zijn soort. Bij de ingebruikname in 2022 is het de eerste elektrische ferry die zo’n snelheid kan halen (maximaal 30 knopen, of zo’n 55 kilometer per uur) en zover kan varen zonder opgeladen te hoeven worden (60 zeemijlen, zo’n 111 kilometer). Het schip laadt op bij eindhaltes, tijdens kortere stops en gedurende de pauzes van de kapitein.
‘Waterverkeer elektrificeren’
De missie van de makers is het ‘waterverkeer elektrificeren, zegt Mikael Mahlberg van het bedrijf Candela, dat het schip — de zogenoemde Candela P-30 — in samenwerking met de Zweedse transportautoriteit produceert. “De meest effectieve manier om de uitstoot op zee te verminderen is veerboten vervangen. Zeker omdat veel van die schepen op diesel varen.”
Door de draagvleugeltechniek van de Candela — waarbij de boot als het ware boven het water zweeft op een vleugel onder het wateroppervlak — is de frictie minimaal. Dit bespaart energie en maakt dat de boten langere afstanden kunnen afleggen op één acculading. De accu wordt vervolgens opgeladen bij de eindhaltes en tijdens de pauzes van de kapitein.
Dan is er nog het bijkomend voordeel dat de techniek geen of amper golfslag veroorzaakt. “Je kan op volle snelheid varen zonder dat je andere boten stoort”, vertelt Mahlberg. “Dat betekent in de praktijk dat je sneller kan reizen dan met enige andere ferry. Bovendien is het milieu- en kostenefficiënter.”
De elektrische pont moet circa 80 procent energiezuiniger worden dan de beste, hedendaagse snelle ferries. Stockholm schat dat het nieuwe schip jaarlijks 40 tot 50 procent goedkoper zal zijn dan het nu nog gangbare waterverkeer.
Geld besparen
De innovatieve veerpont verbruikt omstreeks 3 kilowattuur per zeemijl. Dat is ongeveer een tiende is van het verbruik van een conventioneel schip. Het is vergelijkbaar met het energieverbruik van een elektrisch-hybride bus.
Kan dit model op den duur de hele vloot van zestig veren vervangen? “Daar doelen we wel op”, zegt Mahlberg. Stockholm is volgens hem ook geïnteresseerd. Het zou ze, behalve een forse uitstoot, ook veel geld besparen.
Maar daarvoor moeten wel nog wat obstakels overwonnen. Zo is er op het verwachte, elektrische model slechts plek voor 30 passagiers. Terwijl op de huidige Stockholmse ferries vaak wel tweehonderd man passen. “Die boten zijn gemaakt voor de spits. Maar meestal zijn er hoogstens vijftig reizigers aan boord”, aldus Mahlberg. “Ons voorstel is de grote schepen te vervangen voor een aantal kleinere boten die met grotere regelmaat vertrekken dan de huidige veerboten. Het levert een flexibeler en efficiënter openbaar vervoersysteem op.”
Lees ook: Met hogesnelheidslijn van Lissabon naar Helsinki
Infrastructuur
Hij vervolgt: “Op dit moment worden de meeste waterwegen nog niet gebruikt voor openbaar vervoer. De inzet van snelle, elektrische veerponten zou filevorming in en rondom steden kunnen oplossen. Het zou een uitkomst bieden in steden als Amsterdam, Seoul en San Francisco. Zeker omdat je er geen nieuwe infrastructuur voor hoeft aan te leggen.”
Niet alleen Zweden ziet toekomst in elektrische passagiersschepen. Zo maakte ook Watertaxi Rotterdam eind maart bekend dat ze hun vloot uitbreiden met een emissievrije boot. De batterij-elektrisch aangedreven MSTX31 met plaats voor veertig passagiers, vaart binnenkort door de Rotterdamse wateren.
Lees ook: Een op de vijf vluchten kan elektrisch (en aan de rest wordt gewerkt)
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
