In een baanbrekend akkoord hebben de Raad en het Parlement van de EU een voorlopig akkoord bereikt over het trans-Europees vervoersnetwerk (TEN-T). De herziene verordening stelt ambitieuze deadlines: een kernnetwerk tegen 2030, een uitgebreide kern tegen 2040 en een uitgebreid netwerk tegen 2050. De overeenkomst introduceert negen belangrijke Europese vervoerscorridors en streeft naar een naadloos vervoersnetwerk van hoge kwaliteit. De lidstaten moeten hun vervoers- en investeringsplannen afstemmen op de nieuwe prioriteiten voor duurzame connectiviteit. Deze corridors moeten de ruggengraat gaan vormen van een vervoersnetwerk dat duurzame vervoerswijzen faciliteert, waaronder spoorwegen, binnenwateren, korte zeeroutes en wegen, en zo 424 grote Europese steden op een meer eco-efficiënte manier met elkaar verbindt.
Waarom je dit moet weten
Europa vernieuwt zijn transportnetwerk, verbetert verbindingen, versterkt de infrastructuur en vermindert de milieu-impact van transport. TEN-T vormt daar een belangrijk onderdeel van.
De recente voorlopige overeenkomst tussen de Raad en het Parlement van de EU over het trans-Europees vervoersnetwerk (TEN-T) betekent een belangrijke stap in de richting van verbetering van de Europese vervoersinfrastructuur met een duidelijke visie voor de komende drie decennia. Óscar Puente, de Spaanse minister van Transport en Duurzame Mobiliteit, verwelkomde de consensus als “een mijlpaal voor betere en duurzame connectiviteit in Europa”.
Termijnen voor voltooiing in drie lagen
Volgens de voorlopige overeenkomst wordt het TEN-T netwerk ontwikkeld in een gelaagde aanpak met een reeks voltooiingstermijnen. Het kernnetwerk, bestaande uit de meest vitale verbindingen, moet in 2030 klaar zijn. Een uitgebreid kernnetwerk volgt tegen 2040 en het totale netwerk met een breder scala aan verbindingen moet tegen 2050 klaar zijn. Dit gestructureerde tijdschema onderstreept de ambitie van de EU om een naadloos en duurzaam vervoerssysteem te realiseren.
Nieuw is de tussentijdse deadline van 2040, geïntroduceerd om grootschalige, voornamelijk grensoverschrijdende projecten te versnellen. Deze projecten zijn cruciaal voor het verbeteren van de connectiviteit en zijn van belang vanwege hun strategische rol voor de Europese economie.
Herziening van vervoerscorridors
In de overeenkomst worden negen “Europese vervoerscorridors” afgebakend, die zijn geselecteerd als duurzame en multimodale vervoersstromen op het continent. Bij de herziening van het netwerk worden vier van deze corridors uitgebreid met Oekraïne en Moldavië, de twee nieuwe kandidaat-lidstaten. Daarentegen zijn de verbindingen met Rusland en Wit-Rusland afgezwakt als reactie op het huidige geopolitieke klimaat.
Nadruk op spoor- en luchtverbindingen
De spoorweginfrastructuur zal de basis vormen van het toekomstige TEN-T netwerk. Wetgevers hebben nieuwe eisen voor het spoorwegnetwerk opgenomen, waaronder de invoering van het European Rail Traffic Management System (ERTMS) en het mogelijk maken van 740 meter lange goederentreinen. Deze verbeteringen zijn bedoeld om de verschuiving naar duurzamere vervoerswijzen te ondersteunen.
Bovendien moeten tegen het einde van 2040 grote Europese luchthavens, die jaarlijks meer dan 12 miljoen passagiers verwelkomen, verbonden zijn met het trans-Europese spoorwegnetwerk, wat zorgt voor een betere integratie tussen de verschillende vervoerswijzen en het comfort van de reizigers vergroot.
Flexibiliteit en coördinatie
In de voorlopige overeenkomst wordt erkend dat de lidstaten flexibel genoeg moeten zijn om de verkeersveiligheid aan te pakken op een manier die past bij de lokale omstandigheden. Deze overweging zorgt ervoor dat, hoewel de overkoepelende doelstellingen in de hele EU consistent zijn, de uitvoering kan worden aangepast aan specifieke regionale behoeften.
Na de voorlopige overeenkomst zal het werk aan de herziene technische verordening worden opgepakt. Deze fase is cruciaal om de puntjes op de i te zetten en ervoor te zorgen dat het wetgevingskader robuust genoeg is om de ambitieuze doelstellingen voor de ontwikkeling van het netwerk te ondersteunen.
TEN-T is bedoeld als een EU-breed netwerk dat niet alleen de mobiliteit bevordert, maar ook de economische groei en de werkgelegenheid stimuleert. Door stedelijke centra en regio’s met elkaar te verbinden, zal het netwerk een sleutelrol spelen in de versterking van de cohesie in de EU.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
