Wie de Koepelgevangenis in Haarlem via de hoofdentree betreedt, loopt een grote, open hal binnen. Het gebouw werd begin twintigste eeuw zo ontworpen dat de bewakers vanuit hun post in het midden van de hal overzicht hadden over de 204 cellen. Waar de cellen tot 2016 bewoond werden door gedetineerden, namen ondernemers, studenten en techpartijen er begin dit jaar hun intrek. Een burgerinitiatief transformeerde de gevangenis tot ontmoetingsplek en techcampus voor studenten, ondernemers en Haarlemmers.
Techcampus voor digitalisering van het mkb
“Daar zitten wij”, zegt Mike Rijkers terwijl hij naar de vierde (en bovenste) celring wijst. Hij is managing director bij Cupola XS: een techcampus voor digitalisering van het middel- en kleinbedrijf.
Bedrijven kunnen er met al hun vragen omtrent de digitale transitie terecht. Zo kunnen ze bij cel 324 aankloppen voor advies van Amazon Web Services (AWS) over de cloud. Op welke subsidies ze aanspraak kunnen maken, kan de gemeente het antwoord vertellen (cel 329). Samenwerkende kennisinstellingen, zoals het ROC van Amsterdam, Nova College en Hogeschool Inholland weten dan weer welke opleidingen geschikt zijn om werknemers bij te scholen op het digitale vlak. En met studenten van de Haarlemse Campus kunnen ondernemers een één-op-één sessie boeken om kennis bij te spijkeren over een specifiek onderwerp, zoals e-commerce of SEO.
Een café, bioscoop, studeer- en werkplek
Op de begane grond bevindt zich het Koepelplein, waar iedereen binnen kan lopen voor een kop koffie in het grand café en binnenkort ook voor een bezoek aan het gamemuseum, een mediaruimte en expositieruimte. De cellen zijn omgetoverd tot kantoorruimten en worden omgeven door een open kantoor met flexwerkplekken. “Onder het gebouw is een ruimte uitgegraven voor zes bioscoopzalen, die ook als collegezalen voor de studenten van de Haarlem Campus fungeren”, vervolgt Rijkers zijn rondleiding, terwijl hij de spiraalvormige trappen van de voormalige gevangenis beklimt. Voor die studenten zijn er op de eerste verdieping glazen studielokalen geplaatst en komt er op termijn zelfs een campus.
Ook mkb’ers kunnen in de Koepel terecht om te werken: er zijn co-werkplekken, privékantoren en vergader- en trainingsruimtes te huur. Daarnaast organiseert Cupola XS kennissessies en masterclasses. Zo gaf de CTO van online supermarkt Picnic Daniel Gebler onlangs een masterclass over wat hij vindt dat zijn CEO moet weten over technologie, zodat hij als technisch directeur goed kan functioneren. “Het ging over wat je als niet-technische manager moet weten om je technische mensen goed te kunnen aansturen”, vertelt Rijkers.
Rijkers vindt het belangrijk dat dit alles op een gecentreerde, fysieke plek kan samenkomen. “Alles kan tegenwoordig online. Maar, er is behoefte aan verbinding. Soms moet iets je overkomen doordat je nieuwe mensen tegenkomt of dingen meemaakt. Ondernemers die hier binnenkomen kunnen hun vraagstukken in real-life verkennen.”
Haarlem is een mkb-stad
Vragen over de digitale transitie zijn er in overvloed, vooral bij het mkb.“Haarlem is echt een mkb stad, er zijn heel veel lokale winkeliers. Voor die doelgroep is digitalisering een must, terwijl ze het juist vaak lastig vinden om die omslag te maken.”
Dat merkt ook Simone Lunstroo, eigenaar van creatief productiebureau Paint It Yellow. Samen met de Biz, ondernemersvereniging Haarlem Centraal en de gemeente Haarlem richtte ze tijdens de coronapandemie Haarlemsewinkels.nl op. Een platform waar winkeleigenaren uit de stad zich bij aan kunnen sluiten om hun producten online aan te bieden. “Ineens werd het voor veel retailers bittere noodzaak om online zichtbaar te zijn. Ons platform was er voor ondernemers die snel en samen online wilde gaan.”
Moeite met digitalisering
Lunstroo zag dat ‘het online gebeuren’ voor veel ondernemers extra werk betekende. “Het is vaak nog geen onderdeel van het proces. Dat zie ik langzaam veranderen. Producten verkopen in een winkel en online, hetzij via eigen webshop, die van Bol.com of via Haarlemsewinkels.nl is, biedt veel nieuwe mogelijkheden. Maar, het vraagt ook een andere werkwijze en mindset. Dat is een transitie.”
Volgens Matthijs van Schendelen, managing director bij digital agency Endeavour, hebben met name kleine bedrijven moeite met digitalisering. “Ze weten vaak niet waar ze moeten beginnen. Moeten ze met influencer marketing gaan werken, een customer data platform of toch een andere technologie? Buiten de sigarenboer op de hoek om, kan geen bedrijf meer zonder digitalisering. Je moet boven het maaiveld uitkomen. Wij kunnen helpen die routekaart uit te stippelen, samen met alle andere partijen in de Koepel.”
Endeavour heeft drie kantoren in Haarlem, waarvan er een in de Koepel gevestigd is. “Als ik daar werk, loop ik altijd met een glimlach binnen. Naast dat het handig is dat we hier met allerlei partijen zitten, is het gewoon een hele mooie plek om te werken. Ik geef elke week minstens één rondleiding.”
Hulp van Cupola XS
Voor hulp bij het verdere professionaliseren van het platform, ging Lunstroo naar Cupola XS. Het centrum steunt het project door middel van hun kennis, netwerk en ervaringen. Zo werd de ondernemer gewezen op de mogelijkheden om subsidies aan te vragen en volgde ze een aantal kennissessies. “Zelf heb ik veel behoefte aan informatie over digitaliseringsvraagstukken en het is fijn om samen te komen met andere ondernemers. We kunnen moeilijkheden en ervaringen met elkaar uitwisselen. Het is belangrijk om te merken dat je niet de enige bent die ergens tegen aanloopt.”
“Zelf heb ik veel behoefte aan informatie over digitaliseringsvraagstukken en het is fijn om samen te komen met andere ondernemers. We kunnen moeilijkheden en ervaringen met elkaar uitwisselen.”
Ondernemer Simone Lunstroo
Toepassing van technologie
Waar bedrijven uit de Brainportregio op hightech zitten, gaat het in Haarlem veel meer om de toepassing van die technologie. Rijkers: “Er kan tegenwoordig heel veel met AI, de cloud en robots, maar hoe zorg je ervoor dat je het toegankelijk maakt voor retailers?”
Om dat verder te onderzoeken, werkt Cupola XS samen met de Hogeschool van Amsterdam in een onderzoek naar robotisering in de retail-sector. “Waar wij ons hier mee bezighouden, is: hoe pas je technologie toe? Hoe zorgen we dat bedrijven ervoor openstaan? En: welke nieuwe skills moeten mensen daarvoor leren? Daarom komt er hier zes weken een robot te staan. Onderzoekers gaan observeren welke interactie dat oplevert met de mensen”, legt Rijkers uit.
Hij wil dat Cupola een thuis wordt voor ondernemers uit het hele land die met digitaliseringsvraagstukken zitten. “Digitalisering van het mkb is niet alleen in Haarlem een opgave. Dat is het voor heel Nederland en ver daarbuiten. Neem AWS: zij proberen vanuit hier te ontdekken hoe we mkb’ers sneller gebruik kunnen laten maken van digitale mogelijkheden. We willen mensen uitdagen die stap te zetten.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
