Author profile picture

De mens heeft een grote angst voor het onbekende. Dat wordt maar al te duidelijk als we geconfronteerd worden met nieuwe technologieën. Of het nu gaat om vuur, de fiets of, meer recentelijk, kunstmatige intelligentie: we staan er sceptisch tegenover. Maar na verloop van tijd wennen we eraan en gaan we er van houden. Alsof het ons eigen kind is. Hetzelfde zal gebeuren met kunstmatige intelligentie, voorspelt Elcke Vels.

Vandaag lijken veel dingen vanzelfsprekend, maar vroeger stonden we er argwanend tegenover. Bijna elke nieuwe uitvinding stuitte in het verleden op weerstand. Dit laat duidelijk zien: mensen zijn niet zo dol op het onbekende. We worden er onzeker van.

Geesten in het vuur

Vroeger verzamelden onze voorouders zich rond rond het vuur als het donker werd. Ze waren echter niet alleen bang voor de duisternis, maar ook voor de vlammen zelf. Er bestond veel angst voor kwade geesten, bijvoorbeeld. Maar later ontdekten we steeds meer dat we vuur nodig hebben om warm te blijven en om eten te koken. Langzaamaan maakte angst plaats voor respect. Dit was een belangrijk moment in de geschiedenis van de mensheid.

Dit is een artikel uit ons magazine IO Next: AI for good. Dat AI een steeds groter deel uitmaakt van ons leven, is een gegeven. Maar welke impact zal deze technologie in de toekomst hebben op ons leven? Deze editie staat in het teken van precies die vraag.

Fietsen is slecht voor vrouwen

In 1817 werd de fiets uitgevonden. De introductie van de tweewieler in het Victoriaanse tijdperk zorgde voor weerstand. Men maakte zich vooral zorgen over het vrouwelijk lichaam. Artsen uit die tijd suggereerden dat fietsen kon leiden tot drastische lichamelijke transformaties. Zo zouden gelaatstrekken permanent veranderen. Deze vermeende aandoening, ook wel “fietsgezicht” genoemd, zou het gevolg zijn van overbelasting. Dit gold vooral voor vrouwen. Dergelijke ongegronde beweringen waren geworteld in Victoriaanse stereotypen over het vrouwelijk lichaam, dat niet geschikt zou zijn voor lichamelijke inspanning.

Televisie en agressie

Dan reizen we naar 1927, toen de televisie werd ‘geboren’. Veel mensen stonden er maar sceptisch tegenover. De technologie zou een verwoestende impact hebben op onze samenleving. Velen vreesden dat bepaalde televisieprogramma’s zouden zorgen voor een abrupte toename van agressief gedrag. Later realiseerden mensen zich echter dat de tv juist ook aanzienlijk bijdroeg aan onderwijs, cultuur en een groter maatschappelijk bewustzijn. De angst voor de tv nam langzaam af.

AI en het einde der tijden

We voegen nog een laatste technologie toe aan ons lijstje toe: kunstmatige intelligentie. AI heeft nu al een grote impact op de wereld. Al jaren transformeert AI verschillende industrieën en verhoogt het de efficiëntie binnen bedrijven. Maar niet zonder controverse. X staat vol met bezorgde berichten over hoe het einde der tijden nabij is. Geoffrey Hinton, vaak “de vader van AI” genoemd, is een vooraanstaand wetenschapper op het gebied van kunstmatige intelligentie bij Google. Hij zorgde voor opschudding toen hij zijn functie neerlegde. Hij sloeg alarm over de potentiële risico’s van AI, waarbij hij zelfs verklaarde dat op een dag ‘AI de boel zou kunnen overnemen’.

En meer wetenschappers uiten hun zorgen. Uit een enquête uit 2023 bleek dat 36 procent van de AI-experts zich zorgen maakt. AI zou kunnen zorgen voor een catastrophe. Klinkt als een enge film, vind je niet? Trouwens, het feit dat AI in films vaak wordt afgeschilderd als ronduit evil (denk bijvoorbeeld aan de Terminator), helpt ook niet echt mee. Als we een toekomst blijven schetsen waarin de mensheid ten dode is opgeschreven, is er niet veel ruimte over voor een vrolijk scenario waarin de mens en AI gelukkig met elkaar samenleven.

AI for good

En dat scenario is zeer waarschijnlijk. Van landbouw, tot gezondheidszorg, tot: wat eigenlijk niet? AI kan op 101 manieren iets positiefs bijdragen aan de wereld. Natuurlijk moeten we voorzichtig zijn. Er moet duidelijke regelgeving komen. En we moeten de nodige vragen blijven stellen over ethische en praktische aspecten van de technologie. Maar, zeker na het lezen van alle veelbelovende verhalen in dit magazine, is het wel duidelijk: laten we vooral een beroep doen op AI om ons verder te helpen.

Natuurlijk, we moeten niet met vuur spelen. Maar we moeten toch onze favoriete maaltijd kunnen koken. En zeker: laten we een helm dragen tijdens het fietsen. Maar laat je tweewieler vooral niet staan omdat je anders een misvormd ‘fietsgezicht’ zou krijgen. Laten we vooral een beetje realistisch blijven!