Voor de toelichting bij de nieuwe arbeidsmarktcijfers zijn we niet in het stadhuis maar bij hamburgertent Five Guys op de Markt. Dat klinkt vreemd, maar wethouder Staf Depla (Economische Zaken) heeft daar zo zijn redenen voor. Om te laten zien dat het Eindhovense werkgelegenheidsbeleid haar vruchten afwerpt, organiseert hij zijn persgesprekken geregeld “op locatie”. In veel gevallen gaat het dan om plekken waar iets bijzonders gebeurt ten gunste van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo ook vandaag.
Heel lang waren het gesprekken over de gunstige uitzonderingen, maar sinds mei vorig jaar, de maand waarin het aantal bijstandsgerechtigden (participatiewet) voor het eerst begon af te nemen, gaat het om toonbeelden van een breder zichtbare trend. Vanzelfsprekend heeft dat alles te maken met de de economische voorspoed en de daarop volgende krapte op de arbeidsmarkt, maar volgens Depla is er meer aan de hand. “Hoe anders kan het zijn dat wij in de top-20 met procentueel de grootste uitstroom uit de bijstand gestegen zijn van plek 20, de onderste dus, naar plek 4 nu?”
(artikel gaat verder onder de grafiek)
Ook in december daalde het aantal mensen in ww en bijstand verder. Voor de ww is die trend al anderhalf jaar aan de gang, voor de bijstand nu acht (opeenvolgende) maanden. Depla zegt dat de landelijke trend, als gevolg van de gunstige economie, in Eindhoven versterkt wordt door de werkwijze met acquisitie- en werkgelegenheidsmanagers. Emma Briggs, verantwoordelijk voor acquisitie, legt uit hoe dat werkt: “Wij kijken goed om ons heen om bedrijven en ketens te interesseren voor een vestiging in Eindhoven. Daarbij houden we in het oog wat hier in de stad goed zou passen; zo is bijvoorbeeld ook Five Guys, een keten die nog niet actief was in de Benelux, op ons netvlies gekomen. We zorgen daarbij niet alleen voor het binnenhalen van zo’n bedrijf, maar ook voor de zachte landing.”
Voor dat laatste komt werkgelegenheidsmanager Marianne Wellerd in actie. “Voor mijn team is het vooral zaak dat we zorgen dat er zoveel mogelijk mensen duurzaam aan het werk kunnen. Wij kennen onze mensen natuurlijk dus kunnen we zorgen voor een goede match die aan beide kanten effect heeft. Daarbij kijken we zeker ook naar mensen voor wie het niet makkelijk is om aan een vaste baan te komen. Zo hebben we met Five Guys kunnen afspreken dat minimaal tien mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst zouden komen. Dat is ruimschoots gelukt.”
(verhaal gaat door onder de grafiek)
Bij Five Guys werkte die aanpak heel goed, zegt Regional Manager Bruce Rascher. “Wij zien elk nieuw restaurant als een uitbreiding van onze familie. En familieleden, die gun je iets. Vandaar dat we bij de sollicitaties nooit naar ervaring of achtergrond vragen, maar vooral proberen te achterhalen hoe graag iemand bij ons wil werken. Hoe graag wil een kandidaat lid worden van onze familie? Daarbij houden we ons de woorden van Barack Obama voor die ons ooit uitgebreid prees vanwege de kansen die wij mensen bieden.”
Dat kansen bieden gaat verder dan alleen het eerste contract, zegt Rascher. “We hebben mensen bij Five Guys die voorheen nooit werk gehad hebben en bij ons in een paar jaar tijd weten op te klimmen in de organisatie en soms zelfs de overstap kunnen maken naar een vestiging in een ander land. Laatst gebeurde dat nog met een medewerkster in Dublin. Die is nu assistent-manager in ons restaurant in Frankfurt.”
Sleutel bij die carrière-opmars is volgens Rascher de continue training die de medewerkers krijgen van eigen docenten. “En iedereen is doordrongen van onze cultuur. We zijn blij met ons werk en dat willen we ook laten zien, maar niet op een ongeloofwaardige manier.” Stok achter de deur daarbij is de controleur die twee keer per week langs komt. “Niemand weet wie het is, maar als zo iemand langs komt en hij kan een gunstige beoordeling geven, dan krijgt elke medewerker die op dat moment dienst had een bonus op zijn salaris. Dat loopt op tot een paar tientjes per keer, toch mooi meegenomen!”
Niet vrijblijvend
Wat bij Five Guys inmiddels goed werkt (de zaak is nog maar een maand open en de familie heeft al 70 leden), kan elders nog wel beter, zegt ook Depla. Hij ziet nog wel wat verbeterpunten in het beleid om nog meer mensen aan een vaste baan te helpen. “We krijgen bijvoorbeeld nog geregeld van werkgevers te horen dat mensen tijdens participatietrajecten uitvallen. Blijkbaar moeten we nog duidelijker laten zien dat het allemaal niet vrijblijvend is, dat kandidaten hun afspraken moeten nakomen. Daarnaast is er nog winst te behalen door mensen bij wie het traject niet meteen lukt, niet te snel los te laten. En tenslotte is extra aandacht nodig voor de groep ouderen. Bij jongeren gaat het echt steeds beter, maar om ouderen duurzaam aan betaald werk te helpen is nog wat lastiger.”