De laatste paar weken waren weer erg spannend. De tenaamstellingen van nieuwe auto’s in oktober kwamen binnen en op hetzelfde moment publiceerden de OEM’s hun kwartaalcijfers.
De korte versie
De verkoop van auto’s met verbrandingsmotor daalt, de verkoop van BEV’s (batterijvoertuigen) stijgt en de winsten van OEM’s gaan eveneens omhoog.
De lange versie
De zaak is niet zo eenvoudig. Maar de verklaring is logisch. De chip- en leveringscrisis heeft een blijvend effect gehad op de Duitse auto-industrie – vooral wat de verkoop per eenheid betreft. Audi, BMW, Daimler en VW hebben heel wat minder voertuigen verkocht. Voornamelijk doordat halfgeleiders ontbraken om voertuigen te voltooien die reeds gedeeltelijk waren vervaardigd.
Deze worden momenteel ofwel in voorraad gehouden in afwachting van de ontbrekende onderdelen, ofwel onvolledig aan klanten geleverd, of gewoon helemaal niet gebouwd. Arbeidstijdverkorting (gefinancierd door de staat) vangt de verminderde productie op. Tot zover de status quo. Aandeelhouders die vreesden dat hun aandelen door de situatie minder waard zouden worden, zijn van hun stuk gebracht. De winsten van bijna alle Duitse OEM’s liggen ver boven het voorgaande jaar.
Prof. Dr. Stefan Bratzel van CAM: “Alleen al in Duitsland ligt de autoproductie tot eind oktober 2021 36 procent onder het jaar 2019 van vóór de pandemie. Daar staat tegenover dat de fabrikanten hoge prijzen voor hun nieuwe en gebruikte auto’s kunnen doordrukken, wat in sommige gevallen tot dubbelcijferige rendementen leidt. Bij winst zal 2021 de annalen van de auto-industrie ingaan als het beste jaar tot nu toe.”
BMW leidt zelfs de EBIT-marge volgens berekeningen van CAM (Center of Automotive Management) en kondigde zojuist een recordwinst aan die volledig uit de tijd is. Dat is geen wonder, want de nadruk ligt op dure en luxueuze voertuigen. Zij hebben hoe dan ook een grotere marge, hetgeen de vermeende “schizofrene situatie” perfect verklaart.
Wat zijn de verdere implicaties?
De andere effecten klinken ook alsof ze uit de tijd zijn. De markt voor tweedehands auto’s, tot dusver een van de grootste probleemkinderen, is enorm aangetrokken door het gebrek aan nieuwe auto’s. Dit is deels goed voor de verkopers, deels slecht voor het milieu. Het tekort aan aanbod zorgt ook voor problemen met de groeicijfers voor elektrische voertuigen. Zij hebben veel halfgeleiders nodig omdat bijvoorbeeld geen enkel batterijbeheersysteem ter wereld werkt zonder geavanceerde computerondersteuning. Om nog maar te zwijgen van geavanceerde ADAS-mogelijkheden.
Het aanbod van nieuwe elektrische auto’s wordt dan ook steeds schaarser. De wachttijden worden langer. Het aflopen van de subsidies volgend jaar zorgt voor verdere problemen. Het is geenszins zeker dat er subsidie wordt uitgeleerd over de bestelde auto op het tijdstip van de levering. De subsidies kunnen namelijk pas worden aangevraagd wanneer het voertuig is overgenomen en tenaamgesteld. Met andere woorden: het prijsvoordeel, of de prijsgelijkheid van verbrandingsmotoren en elektrische auto’s, komt in de toekomst in gevaar, omdat de werkelijke prijzen weer in beeld komen. Dit zou een ernstige rem kunnen zetten op de verdere groei van elektromobiliteit.
China staat in de startblokken
En dan zijn er nog de Chinese (elektrische) autofabrikanten die zich klaarmaken om het premium bolwerk dat Duitsland en Europa zijn, aan te vallen. De BYD’s, XPENG’s, NIO’s en ‘GEELY’s uit het Rijk van het Midden hebben drie voordelen die het de Duitsers moeilijk maken: De halfgeleiders worden in China vervaardigd, de productiekosten voor de voertuigen zijn lager, en de digitale competentie van de Chinese fabrikanten is die van de Duitsers allang voorbijgestreefd. Het zou dus kunnen blijken dat de huidige winsten van de Duitse OEM’s niet echt duurzaam zijn. Schizofrene tijden.
De vorige columns van Bernd Maier-Leppla lees je hier.
Over deze rubriek:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Bert Overlack, Eveline van Zeeland, Eugène Franken, Helen Kardan, Katleen Gabriels, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla en Colinda de Beer, probeert Innovation Origins uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van onze tijd.
Ook interessant: Dutch design in de auto-industrie
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
