Over deze column:
Wat is het verschil tussen CO2-neutraal en Net Zero-doelstellingen? We horen deze vraag vaak in onze gesprekken met klanten en partners over duurzaamheid. De termen CO2-neutraal en Net Zero worden vaak door elkaar gebruikt, maar staan eigenlijk voor totaal verschillende benaderingen van decarbonisatie en het tegengaan van klimaatverandering.
Maakt het verschil tussen CO2-neutraal en net zero-doelstellingen iets uit?
Om de klimaatcrisis te keren, is het dringend nodig om een Net Zero-uitstoot te bereiken. Voor veel organisaties is de precieze betekenis van een Net Zero- of een CO2-neutraliteitsdoelstelling in een bedrijfscontext echter nog steeds onduidelijk. Deze onduidelijkheid kan de vooruitgang tegenhouden. Laten we eens kijken naar de nuances achter deze termen en bespreken waarom de ene beter is dan de andere voor bedrijven die de grootste impact op het klimaat willen hebben.
CO2-neutraal: een uitgangspunt voor klimaatactie op bedrijfsniveau
De definitie van CO2-neutraal is wanneer een bedrijf toezegt dat de emissies die door hun activiteiten worden geproduceerd, zullen worden gecompenseerd door een gelijkwaardig volume aan emissies dat uit de atmosfeer wordt verwijderd. CO2-neutrale bedrijfsdoelstellingen omvatten meestal alleen Scope 1- en Scope 2-emissies, die kunnen worden aangepakt via een reeks marktmechanismen, zoals CO2-compensatie.
Om de CO2-neutrale verificatie te krijgen (een reductie van 50 procent tegen 2030) hoeft een bedrijf doorgaans geen mate van decarbonisatie door te voeren voorafgaande aan de toepassing van compensaties. Het is inderdaad mogelijk – hoewel zeldzaam – dat een bedrijf weinig aan daadwerkelijke emissiereductie doet en gewoon CO2-compensaties koopt om CO2-neutraliteit te claimen. Bovendien zijn er minimale criteria met betrekking tot de soorten CO2-compensaties die moeten worden toegepast.
Hoewel er een aantal certificeringsinstanties voor CO2-neutraliteit in opkomst zijn, is er nog geen eenduidige definitie van CO2-neutraal. Een belofte tot CO2-neutraal kan een stap in de goede richting zijn en is een positieve verschuiving voor bedrijven die streven naar een CO2-arme of net zero-bedrijfsvoering. Het is echter een vage term en wordt over het algemeen niet beschouwd als de beste praktijk om de klimaatcrisis aan te pakken.
Net zero: de leidraad voor klimaatactie door bedrijven
De officiële definitie van Net Zero-uitstoot volgens het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is het moment waarop de wereldwijde broeikasgasemissies die door de mens veroorzaakte activiteiten aan de atmosfeer worden toegevoegd, in evenwicht zijn gebracht door antropogene onttrekkingen over een bepaalde periode.
Net Zero-doelstellingen zijn gebaseerd op de klimaatwetenschappelijke rapporten van het IPCC, worden aanbevolen door toonaangevende kaders zoals het Science-based Targets Initiative (SBTi), en vormden de specifieke oproep tot actie van de Overeenkomst van Parijs.
Emissies vermijden
Op het eerste gezicht klinken de definities van CO2-neutraal en Net Zero vergelijkbaar, maar de resultaten voor het milieu en het niveau van erkend leiderschap in klimaatactie zijn heel verschillend. Wat betekent dit onderscheid eigenlijk voor het stellen van bedrijfsdoelen? En waarom bevelen organisaties als de SBTi en COP26 net zero aan in plaats van CO2-neutraal?
In het kort komt het erop neer dat de definitie van ‘Net Zero’ voor bedrijven beter weten hoe ze CO2-neutraal kunnen worden. Bedrijven die zich verbinden tot net zero-emissies beloven hun Scope 1, 2 en 3 broeikasgasemissies zo dicht mogelijk bij nul te brengen, en dan (en alleen dan) alle echt onvermijdelijke resterende emissies te neutraliseren.
Net Zero is bedoeld als een stappenplan om emissies te vermijden die bijdragen aan de temperatuurstijging van 1,5°C of meer, waarbij wordt aangegeven hoe snel bedrijven koolstofarm moeten worden, welke emissiecategorieën moeten worden meegerekend, en welke marktmechanismen aanvaardbaar zijn om onvermijdelijke emissies aan te pakken.
Terminologie is belangrijk
Hoe goed de bedoelingen ook zijn, een toezegging tot CO2-neutraal betekent niet noodzakelijk een daadwerkelijke vermindering van de totale uitstoot van broeikasgassen. Door het gebruik van energiecertificaten (EAC’s) en compensaties kan een bedrijf technisch gezien CO2-neutraal zijn, zelfs als de absolute uitstoot toeneemt. Bovendien zou de wereld, zelfs als CO2-neutraal universeel wordt ingevoerd, nog steeds de grens van 1,5°C opwarming niet kunnen halen. Daarentegen zou een universele beweging in de richting van Net Zero de wereld snel op het goede spoor zetten om de ergste gevolgen van klimaatverandering te voorkomen.
Het stellen van langetermijn- en tussentijdse doelen om het uiteindelijke doel van net zero te bereiken kan een uitdaging zijn om te begrijpen waar je moet beginnen om het gewenste niveau van decarbonisatie te bereiken.
