Circulaire ziekenhuizen: van 108 naar 54 handschoenen per IC-patiënt per dag

By Aafke Eppinga

De zorgsector is volgens cijfers van het RIVM verantwoordelijk voor bijna zeven procent van de nationale uitstoot van broeikasgassen. Vooral de productie van chemische producten – zoals oplosmiddelen en geneesmiddelen -, het transport en afvalverbranding zorgen voor veel uitstoot.

Het Erasmus MC, pionier als het gaat om circulaire ziekenhuizen, berekende in 2021 hoeveel één IC-patiënt per dag aan afval oplevert. Het resultaat? 7 volle vuilniszakken gevuld met onder andere twaalf meter aan plastic slangen, 108 handschoenen, 57 kompressen, 24 spuiten en 16 isolatiejassen.

Dat moet anders. En dus initieerde het ziekenhuis een trainingsprogramma ‘Circulaire Intensive Care’ van BlueCity. Ook de elf andere ziekenhuizen uit Zuid-Holland* sloten aan. Ook plastic producenten, afvalverwerkers, medisch materiaal-producenten waren aanwezig.

Kleine, maar concrete oplossingen

Met name het feit dat ziekenhuizen én partijen uit de keten samenkwamen, leverde concrete oplossingen op, vertelt Evelien van der Kooi van BlueCity.

Zo gaat het Maasstad ziekenhuis in kaart brengen hoeveel schorten, mutsen en sloffen er op de afdelingen gebruikt worden. Later dit jaar start de zorginstelling op basis van deze data een pilot met plastic producent SABIC Plastics en recyclebedrijf Renewi Nederland. Het doel is om schone afvalstromen beter en hoogwaardiger te verwerken. SABIC kijkt onder andere naar de mogelijkheden voor chemische recycling, waarin van afval weer olie gemaakt wordt.

Ook het Erasmus MC kondigde een pilot aan waarin ze verpakkingsmateriaal apart inzamelen. Dit materiaal is nog schoon als het weggegooid wordt, maar wordt nu gemengd met andere, vieze reststromen. Bij aparte inzameling, komt het materiaal schoon bij het recyclebedrijf aan en die het makkelijker tot een hoogwaardig restproduct kunnen verwerken.

Nieuwe handschoenendoos

Eerder liet het ziekenhuis dus al zien dat één IC-patiënt op één dag al goed is voor 108 handschoenen aan afval. Dit komt mede doordat er vaak meerdere handschoenen uit de verpakkingsdoos komen, wat ervoor zorgt dat nieuwe handschoenen in de prullenbak belanden. Medica Europe ontwikkelde op verzoek van het Erasmus MC een doos waar maar één handschoen per keer uitkomt. Maar, de doos bleek niet in de standaard houders die ziekenhuizen gebruiken te passen. Het bedrijf gaat samen met Rotterdamse ziekenhuizen kijken hoe ze hun ontwerp moeten aanpassen.

Start-up maakt met AI complexe roosters voor klinisch personeel in ziekenhuizen

Personeels- en taakplanning in ziekenhuizen is complex. Het kost een planner veel tijd en moeite een werkschema op te stellen.

Wetgeving

Daarnaast bleek wetgeving een groot probleem, waar verschillende oplossingen voor gepitcht werden. Een concrete case vanuit het IJssellandziekenhuis is dat medisch materiaal dat op de IC gebruikt wordt, wettelijk voorzien moet zijn van een meertalige handleiding. In de praktijk belandt de handleiding echter direct in de prullenbak. Zonde van het papier en verpakkingsmateriaal. Het ziekenhuis gaat de komende periode alle boekjes verzamelen en terugsturen naar de producent en een terugkoppeling doen richting de Tweede Kamer.

*Franciscus Gasthuis & Vlietland, Maasstad ziekenhuis, IJsselland ziekenhuis, Wittenburg BV, Fresenius – Kabi, Medtronic Trading NL BV, SABIC Plastics, Renewi Nederland, Dräger Nederland, Medica Europe en King Nederland