Van een gebroken hart ga je niet dood. Bijna elke tiener heeft dat van zijn ouders gehoord bij zijn eerste liefdesverdriet. Ook al is dat in dit geval zeker waar, een persoon kan sterven aan een gebroken hart – als het hart plotseling gek wordt. Zwitserse onderzoekers hebben het “Broken Heart Syndrome” nu nader onderzocht en zijn tot verrassende conclusies gekomen.
Het Takotsubo-syndroom, zoals het “broken heart syndrome” in de geneeskunde wordt genoemd, is een ziekte die nog grotendeels onbekend is en waaraan een groep cardiologen van het University Hospital of Zurich (USZ) onder leiding van Prof. Dr. Dr. Christian Templin en neurowetenschappers van de Universiteit van Zurich zich nu hebben gewijd. In hun onderzoek hebben de wetenschappers voor het eerst aangetoond dat er functionele veranderingen in de hersenen van Takotsubopatiënten optreden die samenhangen met deze ziekte.
De symptomen van het Takotsubo-syndroom (TTS) – genoemd naar een aarden kruik waarin traditioneel Japanse inktvis wordt gevangen – zijn vergelijkbaar met die van een hartaanval: plotselinge pijn op de borst, kortademigheid, onregelmatige hartslag. Een ernstige daling van de bloeddruk kan leiden tot flauwvallen en zelfs hartfalen en de dood. In tegenstelling tot een hartaanval blokkeert TTS geen bloedvaten, maar verstoort het de pompfunctie van het hart acuut. De linkerhartkamer verandert van vorm en ziet er vernauwd en uitpuilend uit bij de hals, zoals bij een aarden kruik. Op dit punt klopt het hart daardoor minder hard.
De trigger voor TTS is stress, bijvoorbeeld door het verlies van een geliefde, pesten op het werk, of extreem vreugdevolle gebeurtenissen waarbij er massaal stresshormonen in het bloed vrijkomen, die dan de hartwand overprikkelen. Onderzoekers hebben in de afgelopen jaren ook geconcludeerd dat fysieke stress zoals chirurgie, astma-aanvallen, kankerbehandeling en valpartijen TTS kunnen veroorzaken.
Aanwijzingen over de relatie tussen hersenen en hart
Tot een paar jaar geleden gingen artsen ervan uit dat TTS beperkt was tot het hart. Sinds een studie in 2015 is er echter een theorie dat neurologische en psychiatrische ziekten zeer waarschijnlijk een rol spelen bij TTS. De wetenschappers concludeerden dat er een verband zou kunnen bestaan tussen het hart en de hersenen.
Onderzoekers van de cardiologische afdeling van de USZ en het Neuropsychologisch Instituut van de Universiteit van Zürich hebben nu de hersengebieden van TTS-patiënten onderzocht met behulp van geavanceerde functionele magnetische resonantie beeldvorming en deze vergeleken met gezonde vrijwilligers. Zij hebben vastgesteld dat de activiteit tussen de hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor de verwerking van emotionele processen bij TTS-patiënten is afgenomen.
In het bijzonder werden de amygdala, de hippocampus en de cinguli gyrus onderzocht. Deze drie regio’s zijn verantwoordelijk voor emotiecontrole en motivatie, leren en geheugen. Amygdala en Gyrus cinguli hebben ook invloed op de controle van het autonome zenuwstelsel en de regulatie van de hartfunctie. De cinguli gyrus is ook betrokken bij depressie en stemmingswisselingen.
“Daarnaast vertoonden het standaard netwerk van de hersenen (netwerk van de rusttoestand), dat actief is tijdens rust of inactiviteit (bijvoorbeeld wanneer de ogen gesloten zijn of tijdens het dagdromen), en het limibische systeem (het centrum van de verwerking van emoties) bij Takotsubopatiënten een verminderde functionele rust,” stelt het onderzoek dat gepubliceerd is in het European Heart Journal.
“We hebben in ons onderzoek kunnen aantonen dat functionele veranderingen in de hersenen van patiënten met het Takotsubo-syndroom daadwerkelijk bestaan en dat de associatie tussen hersenen en harten in TTS moet worden verondersteld”, aldus Prof. Christian Templin, één van de hoofden van de studie en initiatiefnemer van ‘s werelds grootste internationale Takotsubo-register, die de bevindingen uit het onderzoek samenvat. “Dit is een belangrijke bevinding waarop we kunnen voortbouwen. Nu zijn verdere stappen nodig om meer te weten te komen over de verbindingen.”
Templin benadrukt dat interdisciplinaire samenwerking tussen cardiologen en neurowetenschappers daarom absoluut noodzakelijk is voor toekomstige studies. “Neurocardiologie” is een zeer belangrijk gebied in de geneeskunde dat veel meer aandacht vraagt om de complexe interactie tussen hersenen en hart te begrijpen. Tot nu toe hadden bijna alle cardiologen zich met de ziekte beziggehouden en alleen de effecten van de ziekte op het hart onderzocht.
Misschien ook interessant:
neolexon – München startup helpt patiënten met een beroerte te leren praten
Diepgaand zicht in de subcorticale hersenen alleen met oppervlakte EEG
Behandeling van epilepsie door niet-invasieve elektroden
Studie bewijst: Levensstijl laat sporen na in de hersenen
Hoop voor patiënten: RESTORE – genezen in plaats van behandelen
Zo gevaarlijk kan zelfs het licht schudden van het hoofd zijn
LMU studie: Defecte immuuncellen in de hersenen veroorzaken de ziekte van Alzheimer
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
