‘Juist omdat het zo goed gaat in Brainport Eindhoven, is het zaak om die kracht van vandaag te koppelen aan de uitdagingen van morgen’. Aldus Arnold Stokking, Managing Director Industry bij TNO en initiator van de toekomstverkenning van Brainport Eindhoven; waar liggen kansen voor de regio als het gaat om innovatie en nieuwe business modellen in 2038? In deze tweewekelijkse column lichten Stokking en direct betrokkenen belangrijke punten uit die toekomstverkenning toe. Lees hier de eerder gepubliceerde Brainportcolumns. Vandaag een bijdrage van Thom Aussems, CEO van de éénpitter Urbandustrial.
In de Dommelvallei krijgen alle kinderen op de basisschool Nederlands, Engels en Chinees. En voor de liefhebbers: Spaans. Ook zijn de basisprincipes van het zogenaamde ‘kidsproject’ van Woensel-West in alle buurten ingevoerd: elk kind met een achterstand heeft een mentor. Dat heeft een enorme positieve impuls gehad op de schoolprestaties. Wethouder Fleur Besters heeft het, in samenwerking met projectleider René Paré van Brainport Eindhoven, voor elkaar gekregen dat in elke school de kinderen minimaal één dag in de week vrij kunnen ‘pielen en klooien’. Dat programmaonderdeel op de scholen vindt plaats in samenwerking met Brainport Industries, de TU, Fontys, Design Academy Eindhoven en vele culturele instellingen. Als gevolg daarvan is de belangstelling voor techniek enorm gegroeid. In toenemende mate willen mensen in de regio wonen vanwege dit hele bijzondere onderwijs op de basisscholen. Dat is nodig, want de Brainport regio, bestuurlijk samengevoegd onder de naam ‘Dommelvallei’ groeit als kool. En krijgt in toenemende mate een internationaal karakter. Uit de clusteranalyse van het CBS blijkt dat in geen enkele cluster mensen met een Nederlandse herkomst nog in de meerderheid zijn.
Philips, ASML, NXP, FEI en VDL zijn geen ééndagsvliegen gebleken, maar trekkers van een uiterst verfijnd economisch ecosysteem. In het begin van de jaren twintig hebben de CEO’s, op voorstel van Hans Verhagen van Prodrive, een pact gesloten met als belangrijkste afspraak de R&D capaciteit uitsluitend te focussen op de belangrijke maatschappelijke vraagstukken. Die strategische keuze heeft een enorme boost gegeven aan de regio. Niet alleen in economisch opzicht, maar ook op maatschappelijk gebied. Op veel onderdelen is de regio in de wereld de hofleverancier van nieuwe technologieën.
Intussen is het aantal inwoners in de afgelopen 20 jaar verdubbeld, waardoor de Dommelvallei de 2de stad van Nederland geworden is. De verdubbeling heeft vooral plaatsgevonden in het ‘stedelijk gebied Eindhoven’, de ruimte tussen Oirschot en Helmond (van west naar oost) en Best / Son en Breugel en Waalre / Veldhoven (van noord naar zuid). Centraal in dat gebied liggen twee enorme parken. Rondom de kleine Dommel heeft het ‘Dommelpark’ gestalte gekregen, in afmetingen groter dan het Central Park in New York City. Het gebied rondom dat park heeft een hoogstedelijke uitstraling, vooral ook door de wooncomplexen van 6 a 7 woonlagen. Aan de westkant van Eindhoven is het ‘Beerzepark’, een natuurpark van een vergelijkbare omvang gerealiseerd. Binnen dat gebied zijn alle megastallen gesaneerd en kan er nog slechts biologisch geboerd worden. De huisvesting in de regio krijgt al ruim 15 jaar gestalte door wooncooperaties. Dat kunstje is afgekeken van Zürich. Gezamenlijk zijn de bewoners eigenaar van het complex en zelf verantwoordelijk voor onderhoud en beheer. Beleggers met een winstoogmerk zijn niet langer welkom in het domein wonen. De wooncooperaties beheren in toenemende mate ook de leefomgeving. Zo wordt de collectieve intelligentie in de regio ook benut voor het publieke domein.
“Wethouder Fleur Besters en Brainport-projectleider René Paré hebben het voor elkaar gekregen dat in elke school de kinderen minimaal één dag in de week vrij kunnen ‘pielen en klooien’.”
Eindhoven is wereldberoemd geworden met de ‘Brainport multiplier’. De Brainport multiplier is een afgeleide van de multiplier die door Prof. Moretti geïntroduceerd is in het boek ‘The new geography of jobs’. Onderzoek heeft aangetoond dat elke extra baan in de high tech sector 4 à 5 nieuwe banen genereert. Onder aanvoering van Thijs Eradus, de vroegere directeur van Springplank 040, heeft de regio het voor elkaar gekregen om alle mensen aan het werk te krijgen die langs de zijlijn stonden. Cruciaal daarbij zijn de mentoren, vrijwilligers uit het bedrijfsleven, die zonder last en ruggespraak bevoegd zijn opleiding en scholing op maat te organiseren voor deze nieuwe instromers. Als flankerend beleid is de Dommelvallei eisen gaan stellen aan de immigratie. Daarbij heeft de regio zich laten inspireren door Canada en Australië: een woon- en werkvergunning wordt slechts verkregen indien je op enigerlei wijze in economisch opzicht toegevoegde waarde kunt leveren aan de regio. Uiteraard met uitzondering van de statushouders, die worden van harte welkom geheten, maar ook van die groep wordt verwacht dat ze een bijdrage leveren aan de samenleving.
De grootste omslag heeft plaatsgevonden op het terrein van de mobiliteit. Brainport mobility heeft het voor elkaar gekregen dat meer dan tweederde van alle verkeersbewegingen binnen de regio te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer plaatsvindt. Vooral de elektrische fiets en -step zijn in zwang. De bagage wordt via drones afgeleverd.
Thom Aussems is CEO van de éénpitter Urbandustrial
Foto (c) Norbert van Onna: Skyline van Eindhoven, midden in het groen
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
