De helft van de totale Nederlandse productiewaarde in Life Sciences & Health (ongeveer tien miljard euro) komt voor rekening van de provincie Noord-Brabant, zo blijkt uit een recent rapport in opdracht van het Brabantse Ontwikkelings Maatschappij BOM. MedTech en Biotech groeien snel: het aantal nieuwe biotech-vestigingen is sinds 2014 met 43% gegroeid en het aantal banen in deze sector is verdubbeld. Vandaag nemen we een van de voorbeelden van deze trend nader onder de loep: Xeltis.
Vorige maand mocht hij nog een bos bloemen overhandigen aan een medewerkster die 5 jaar aan Xeltis is verbonden. “Zij is – na mij – de tweede in dienstjaren bij ons”, zegt oprichter Martijn Cox lachend. Het echte geheugen van het bedrijf ligt echter bij niemand anders dan bij hemzelf. Dertien jaar geleden al weer was hij de mede-oprichter van de spinout van de TU Eindhoven die zich richtte op nieuwe, meegroeiende hartkleppen voor kinderen.
Hoewel het het afgelopen jaar ogenschijnlijk wat rustiger was rond Xeltis, is er achter de schermen veel in beweging. Niet alleen gaan de klinische testen voor kinderen onverminderd door, maar daarnaast zijn de eerste preklinische studies uitgevoerd voor een ‘productlijn’ voor volwassenen en vinden de voorbereidingen plaats voor de eerste behandelingen van mensen die een bypass rond hun hart nodig hebben. Daarvoor wil Xeltis dezelfde techniek gebruiken als voor de hartkleppen het geval is.
Hartkleppen en bloedvaten
Hoe werkt dat? In de kern zorgt Xeltis ervoor dat een geïmplanteerde hartklep langzaam vervangen wordt door natuurlijk lichaamsweefsel. Het begint met een implantaat, maar stap voor stap absorbeert het lichaam die kunstklep en bouwt daaromheen een nieuwe, natuurlijke klep. Dat natuurlijke proces heet Endogeen Weefselherstel (Endogenous Tissue Restoration, ETR). Met ETR vormt de patiënt zelf eigen weefsel binnenin de Xeltis hartklep waardoor een nieuwe, natuurlijke en volledig functionele hartklep ontstaat. De bio-absorbeerbare polymeren waar Xeltis’ hartkleppen van zijn gemaakt, worden nu ook gebruikt voor de vorming van nieuwe bloedvaatjes.
Iedereen kent wel iemand die een keer gedotterd is of een omleiding van de dichtgeslibde bloedvaten rondom het hart heeft gehad, zegt Cox. “Dat soort operaties worden per jaar wereldwijd miljoenen keren gedaan. De procedure is dan dat een of twee bloedvaten uit eigen been van de betreffende patiënt worden gebruikt. Dat been moet daarvoor dus open en dat geeft littekens en ongemak. En die vaatjes gaan na verloop van tijd vaak toch weer dichtzitten. We hebben daar nu een alternatief voor bedacht op basis van onze technologie. Er groeit dan nieuw patiënt-eigen weefsel in dat kunst-bloedvaatje, dat langzaamaan de taken weer overneemt. En waar normaal gesproken het probleem is dat zich materiaal gaat afzetten tegen de wanden van die superkleine vaatjes waardoor het vat weer dichtslibt, zie je met onze biocompatiebele materialen veel betere resultaten.” Later dit jaar vinden de eerste klinische tests plaats, waarbij patiënten met deze methode worden behandeld.
Videobellen
Xeltis is een fusiebedrijf met formeel twee hoofdzetels, in Eindhoven en Zürich, maar in de praktijk concentreert zich vrijwel de hele bedrijfsvoering in Eindhoven. Cox en zijn 30 collega’s werken vanuit het Catalystgebouw op de TU/e Campus, maar sinds de Corona-uitbraak is de eigen huiskamer minstens zo vaak het dagelijkse decor. Als Chief Technology Officer is Cox dezer dagen vooral bezig met strategische lijnen van het bedrijf: het onderhouden van het netwerk, het voeren van gesprekken met potentiële nieuwe collega’s, het veiligstellen van nieuw onderzoek in instituten over de hele wereld en het aangesloten houden van experts, ook weer op alle continenten. “In de praktijk betekent dat dat ik veel aan het videobellen ben en dat kan natuurlijk net zo goed thuis als op kantoor.” De impact van Corona valt voor Xeltis op dit moment nog mee. “Onze klinische studies lopen een beetje vertraging op, maar dat blijft nog binnen de perken. Voor nieuwe studies moeten wel attent blijven op de restricties. Landen kunnen ineens op slot gaan.”
Van huis uit of vanuit de TU/e campus, het Brabantse ecosysteem rond Life Sciences & Health is essentieel voor Xeltis. “We hebben vanzelfsprekend nog steeds veel contact met de TU Eindhoven, óók met de mensen die destijds mede aan de wieg van ons bedrijf hebben gestaan maar die ervoor kozen om toch bij de universiteit te blijven. Daarnaast zijn er veel partners en leveranciers in de regio; je ziet dat we hier stap voor stap groeien met onze activiteiten rond medical devices. Het is misschien nog klein als je het op wereldschaal bekijkt, maar met de juiste keuzes kan daar verandering in komen.”
Aantrekkingskracht op talent
De vraag is alleen hoe je dat doet. “Ja, inderdaad, hoe zou je dat verder kunnen stimuleren? Het gaat er in de kern om dat je bestaande bedrijven de ruimte geeft om door te groeien. Hoe beter je dat doet, des te makkelijker het wordt om talent te vinden. Op den duur heeft dat een zichzelf versterkend effect, een beetje wat je de laatste decennia in Silicon Valley zag gebeuren.” Cox zegt het ook omdat die streek aan de Amerikaanse westkust op dit moment het belangrijkste jachtterrein is voor nieuw talent. “Je moet je voorstellen dat van de 100 potentiële nieuwe collega’s er 80 in Silicon Valley zitten voor sommige posities.”
Brabant heeft nog niet de aantrekkingskracht op deze mensen dat er een natuurlijke stroom talenten op gang komt. “Wij moeten het wat dat betreft echt hebben van de inhoud”, zegt Cox. “En gelukkig kunnen we op dat vlak heel veel laten zien. Iedereen wil onderdeel zijn van een bedrijf dat belangrijke oplossingen biedt in de gezondheidszorg.”
Wat daarnaast ook helpt is de groei van het aantal serieuze grote spelers in de MedTech sector in de regio. “Medical Robotics is zo’n voorbeeld van een bedrijf met een logische connectie tussen tech en medisch. Hoe succesvoller zo’n bedrijf wordt, des te makkelijker het ook voor ons wordt. Inmiddels is er zelfs een ‘MedTech Coalition’ opgesteld waar naast Xeltis ook bedrijven als Microsure, GTX Medical en Plasmacure zitten.”
Financieringsronde
Een jaar geleden heeft Xeltis voor het laatst een grote investering opgehaald. De tien miljoen die toen kon worden bijgeschreven moet echter wel weer aangevuld worden. “Dat krijg je met een bedrijf dat nog niet verkoopt maar wel volop onderzoek moet doen. We zijn dus wel druk bezig met een nieuwe financieringsronde. Er is zeker animo voor in de markt, maar de deal is nog niet rond.”
Dit artikel is onderdeel van een serie rond het Brabantse Life Sciences & Health ecosystem. Lees hier meer.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
