Digitale start-ups Europa: een wereld te winnen © Pixabay
Author profile picture

De provincie Noord-Brabant voert de ranglijst aan van Europese octrooiaanvragen binnen Nederlandse regio’s, met een toegenomen aandeel van 54% (+4.9%). De regio was ook de op vier na sterkste van alle Europese regio’s die in 2019 octrooiaanvragen indienden bij het Europees Octrooibureau (EOB). Op de Nederlandse ranglijst van regio’s staat Zuid-Holland op plaats 2, (14.6%, was 14.9%) gevolgd door Noord- Holland (10%, was 9.4%) dat daarmee Zuid-Limburg als derde sterkste regio verdrong.

Nederland staat in Europa op de vierde plaats van meest innovatieve landen. In Friesland en Drenthe werd de grootste stijging van het aantal octrooiaanvragen geregistreerd, respectievelijk +25% en +18.2%. De ranglijst van Nederlandse steden wordt aangevoerd door Eindhoven met veruit de meeste octrooiaanvragen (2.687 een aandeel van 38.6%, +4.6% t.o.v 2018), vóór Amsterdam (473, +4% t.o.v. 2018) en Rotterdam (325, -2.4% t.o.v. 2018).

Toch is het totaal aantal Nederlandse octrooiaanvragen in 2019 met 2.6% gedaald, na twee opeenvolgende jaren van gestage groei. Met 6954 octrooiaanvragen is Nederland nog steeds het op drie na grootste land van herkomst voor octrooiaanvragen van de 38 lidstaten van het Europees Octrooibureau en neemt het wereldwijd de achtste plaats in. Aldus de vandaag verschenen EOB Patent Index.

Daling aantal octrooiaanvragen

De laatste keer dat het aantal Nederlandse octrooiaanvragen afnam (-4%) was in 2016. De huidige daling is grotendeels gevolg van het feit dat een paar van de grootste indieners afgelopen jaar minder octrooien hebben aangevraagd. In totaal ontving het Europees Octrooibureau in 2019 een recordaantal van 181.000 octrooiaanvragen, een stijging van 4% ten opzichte van 2018.  Een duidelijke trend was de groei van het aantal octrooiaanvragen op het gebied van digitale communicatie en computertechnologie, een weerspiegeling van het toenemend belang van technologie die verband houdt met digitale transformatie.

Herkomst van de Europese patentaanvragen.

Nederland thuisbasis van veel innovatie

Wat het aantal octrooiaanvragen per inwoneraantal betreft (indicatie voor innovatiekracht van een land), neemt Nederland neemt met 404 octrooiaanvragen per miljoen inwoners de 4e plaats in onder alle landen die octrooiaanvragen indienen bij het EOB. Denemarken (nr. 3, 412) en Zweden (nr. 2, 433) doen het iets beter, met Zwitserland als absolute topper op plaats 1 met 988 octrooiaanvragen per miljoen inwoners.

“Nederland is duidelijk de thuisbasis van veel innovatie gezien de positie van verschillende toonaangevende bedrijven in de top van onze octrooiaanvragers en de hoge notering van octrooiaanvragen per hoofd van de bevolking”, aldus EOB-voorzitter António Campinos. “Wat bovendien telt is dat de octrooiaanvragen vanuit Nederland een breed terrein van technologie bestrijken en de innovatiekracht van het land daarmee een solide basis heeft in veel verschillende industrieën”, verklaart de EOB-voorzitter verder.

Royal Philips actiefste octrooiaanvrager

Royal Philips was in 2019 opnieuw de meest actieve octrooiaanvrager van Nederland bij het EOB met 1.542 octrooiaanvragen (-4.6%), gevolgd door Signify (voormalig Philips Lighting) met 656 aanvragen (+14.5%), Airbus 530 (+4.1%), NXP 351 (+12.5%) en DSM 343 (- 31.4%). (grafiek: Nederlandse topaanvragers bij het EOB). In het EOB-totaaloverzicht van vooraanstaande octrooiaanvragers staat Royal Philips opnieuw op de 8e plaats.


Binnen de tien belangrijkste technologiesectoren van het EOB, was Royal Philips nr. 2 in medische technologie, na Johnson & Johnson, nr. 4 in metingen na Siemens, United Technologies en Robert Bosch en nr. 8 in computertechnologie. In die sector behaalde het de toppositie in de sub-sector ‘beeldgegevensverwerking en -generatie’. Signify was nr. 3 in ‘elektrische machines, apparaten en energie’. Ondanks het feit dat DSM minder octrooiaanvragen indiende, bleef het de nr. 2 in biotechnologie na Hoffmann-La Roche. Van alle ondernemingen was het Chinese Huawai in 2019 het meest actieve bedrijf met 3.524 octrooiaanvragen.

5G en AI aanjagers van groei

De meeste aanvragen uit Nederland in de belangrijkste technologiesectoren betreffen medische technologie (-5.6%) gevolgd door elektrische machines, apparaten en energie (+9.8%) en metingen (+7.2%). Octrooiaanvragen uit Nederland stegen het sterkst in chemische technologie (+17.7%). De grootste dalers waren biotechnologie (-22.6% na een stijging van 23% in het voorgaande jaar) en levensmiddelenchemie (-15.6%).

Digitale communicatie staat voor de eerste keer in meer dan tien jaar op de eerste plaats waar het octrooiaanvragen bij het EOB betreft. Het boekte de sterkste groei in 2019 (+19.6% t.o.v. 2018) en versloeg daarmee medische technologie (+0.9%) dat sinds 2006 de meest octrooi-actieve sector was. Bij digitale communicatie, waaronder cruciale technologie voor de toepassing van 5G draadloze netwerken, is het aandeel van octrooiaanvragen uit China, de Verenigde Staten en Europa nagenoeg gelijk. Elk verantwoordelijk voor ongeveer een kwart van het totaal. Octrooiaanvragen uit Zweden (+8%) en het VK (+6.9%) lieten een aanzienlijke groei zien terwijl Duitsland stabiel bleef (+0.5%).  Frankrijk (-2.9%) en Nederland kregen te maken met een daling.

Meer statistische informatie over octrooiaanvragen vindt u via deze link