Netbeheerder Elia heeft aangekondigd dat het toestemming heeft gekregen om te beginnen met de bouw van het eerste energie-eiland ter wereld, Prinses Elisabeth Eiland. Het energie-eiland, dat naar verwachting in 2028 operationeel zal zijn, wordt een hub voor schone energieproductie en zal dienen als doorgang voor nieuwe windmolenparken en toekomstige interconnecties met het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Uiteindelijk wil het eiland tegen 2050 samen met andere Noordzeelanden minstens 300 GW aan offshore windenergie produceren.
- België bouwt het eerste energie-eiland ter wereld.
- Het Prinses Elisabeth Eiland zal tegen 2050 300GW aan windenergie produceren.
- Het eiland wordt een knooppunt tussen offshore windparken in het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en België.
Een baanbrekende inspanning
Het Princess Elisabeth Island-project is een baanbrekend elektriciteitsnet op zee. Het hoofddoel is offshore windmolenparken te verbinden met het Belgische vasteland, waardoor België een cruciaal knooppunt wordt voor toekomstige interconnecties met het Verenigd Koninkrijk en Denemarken. Het project wordt ontwikkeld door de Belgische elektriciteitstransmissienetbeheerder Elia en de ontvangst van de milieuvergunning begin 2023 was een belangrijke mijlpaal in de voortgang van het project.
De bouwfase van het project zal naar verwachting twee jaar duren, van maart 2024 tot augustus 2026. Na voltooiing zal het eiland tegen 2030 volledig geïntegreerd zijn met alle windparken en het vasteland. De totale kosten van het project worden geschat op meer dan 600 miljoen euro, waarbij de EU 99,7 miljoen euro bijdraagt uit de Recovery & Resilience Facility.
Technische specificaties en capaciteit
Het Princess Elisabeth Eiland maakt deel uit van de grotere Princess Elisabeth Zone, waarin een toekomstig offshore windmolenpark van 3,5 gigawatt (GW) in de Noordzee zal worden ondergebracht, ongeveer 45 km uit de Belgische kust. Het eiland zal stroom ontvangen van de windturbines via onderzeese kabels. Deze stroom wordt vervolgens omgezet in hoogspanningselektriciteit en gedistribueerd naar het Belgische vasteland en andere Europese landen. Het energie-eiland zal gebruik maken van een combinatie van hoogspanningsgelijkstroom (HVDC) en wisselstroom (HVAC).
België staat wereldwijd op de tweede plaats wat betreft offshore capaciteit per hoofd van de bevolking. Met het energie-eiland wil België tegen 2050 samen met andere Noordzeelanden minstens 300 GW offshore windenergie produceren. Deze hoeveelheid windenergie zou ongeveer 200 miljoen Europese huishoudens van stroom kunnen voorzien.
Milieu- en ecologische overwegingen
Een van de belangrijkste zorgen in verband met de bouw van het energie-eiland is de mogelijke schade aan de biodiversiteit. Om aan deze bezorgdheid tegemoet te komen, ontwikkelt Elia een “natuurinclusief ontwerp” voor het eiland om de mariene biodiversiteit te bevorderen. Bovendien zal het eiland worden aangelegd in een beschermd marien gebied (Natura 2000), met als doel bij te dragen aan de energietransitie en tegelijkertijd het mariene milieu te beschermen.
Ondanks deze inspanningen zijn er enkele ecologische nadelen verbonden aan het bouwen van met zand gevulde kunstmatige eilanden. Deze omvatten verstoring van de natuur door het leggen van kabels, lekken, verlichting, geluidsoverlast en gevolgen voor trekvogels. Om de kritieke infrastructuur op de zeebodem te beschermen, worden innovatieve veiligheidsmaatregelen onderzocht, zoals het gebruik van onderwatermicrofoons om abnormale activiteiten te detecteren en sabotage te voorkomen.
Belgische visie op offshore windenergie
De bouw van het energie-eiland vormt een cruciaal onderdeel van het Belgische plan om de Noordzee te ontwikkelen tot een “groene energiecentrale”. Het land geeft prioriteit aan het gebruik van het eiland voor betere elektriciteitsverbindingen met andere landen. Het offshore netwerk voor de uitwisseling van elektriciteit zal door de Nederlandse territoriale wateren lopen, waardoor een reeks offshore drijvende platforms ontstaat die met de buurlanden kunnen worden verbonden.
Door ernaar te streven om tegen 2050 samen met andere Noordzeelanden minstens 300 GW aan offshore windenergie te produceren, is België op weg om van de Noordzee een groene energiehub te maken die goedkope en groene energie levert aan huishoudens en bedrijven.