ASML belooft: voorlopig geen einde aan de Wet van Moore

Veel van het succes van ASML is gestoeld op de Wet van Moore: het aantal transistors in een geïntegreerde schakeling (een chip) kan door de technologische vooruitgang elke twee jaar verdubbelen. Intel-oprichter Gordon Moore bedacht zijn Wet in de jaren ’60 in sindsdien lukt het de ontwikkelaars inderdaad om de chips kleiner en kleiner te maken. Toch zijn er altijd ook geleerden geweest die riepen dat het einde van de Wet van Moore dichtbij is – momenteel klinken die stemmen zelfs krachtiger dan ooit.

Onzin, zei CEO Peter Wennink gisteren bij de presentatie van zijn jaarcijfers. Want niet alleen levert ASML nog steeds het bewijs van de kracht van die wet, “de maatschappij vraagt er ook om”, aldus Wennink. “De manier waarop wij omgaan met onze mobiele apparaten vereist dat de chips die de aansturing verzorgen steeds kleiner en krachtiger worden; ze moeten steeds meer data kunnen verwerken.”

Smart City-ontwikkelingen en de verbondenheid van apparaten in het Internet-of-Things hebben daar alles mee te maken, zo zegt Wennink. “Hoe wij werken en leven, maar zeker ook hoe wij geëntertaind willen worden is dus een belangrijke drijfveer voor de verdere uitvoering van de Wet van Moore. Chips – en met name de toepassing ervan natuurlijk – hebben het niveau van menselijke basisbehoefte bereikt. Bij ASML voelen we dat heel sterk.”

De Wet van Moore – door Wennink liever Law of Increased Scaling genoemd – kan nog jaren vooruit. ASML heeft het zelfs over decennia. “De rek is er voorlopig nog niet uit. De industrie vraagt er om en dus ondersteunen wij hen in hun ambitie op weg naar een miljard transistoren per vierkante millimeter.”

Wennink staat trouwens niet alleen in zijn optimisme over Moore’s Law. Hoogleraar Maarten Steinbuch, die in zijn onderzoek vaak samenwerkt met ASML, denkt er net zo over. Volgens hem komt dat niet alleen door het vergroten van het aantal transistoren per chip. “Dat is namelijk niet de enige variabele”, zei hij onlangs in Signaal. “Als ik de ontwikkelingen bij ASML overzie, dan loopt Moore’s voorspelling zeker nog zo’n dertig tot veertig jaar door. Dat baseer ik onder andere op de huidige immersielithografie, die nog niet is uitontwikkeld. Ook maakt het bedrijf stappen met de EUV-technologie. De volgende stap is optische computers, oftewel fotonica, gevolgd door quantum computing.”

Een van die variabelen, de fotonica, wordt bovendien nog eens flink gestimuleerd door ontwikkelingen in de directe omgeving van ASML.

Gordon Moore – die zich aan het einde van zijn carrière ook zelf afvroeg hoe lang zijn theorie nog houdbaar zou zijn – is al lang en breed met pensioen; Voor ASML is dat alles behalve een reden voor een koerswijziging.