In hartje Amsterdam smeedt Oscar Kneppers in alle rust een huwelijk tussen de academische wereld en ondernemerschap, met als doel de creatie van honderden nieuwe bedrijven die wetenschap valoriseren voor de maatschappij. De CEO van het Amsterdam Center of Entrepreneurship (ACE), die iets minder dan een jaar geleden werd aangesteld, begint aan een spannende reis om de wetenschappelijke kracht van de 11.000 Amsterdamse onderzoekers beter te benutten en hun baanbrekende werk te vertalen naar levensvatbare bedrijven. Het doel is om de samenleving toegang te bieden tot het onaangeboorde potentieel dat zich binnen de academische instellingen van de stad bevindt. “We hebben de slimste mensen ter wereld die aan al die mooie onderwerpen werken. Daar moet veel meer nieuwe bedrijvigheid uit kunnen komen.”
Waarom je dit moet lezen
Het immense kennispotentieel aan Nederlandse universiteiten wordt niet altijd even goed benut. Althans niet waar het de vertaling van wetenschap in nieuwe bedrijven betreft. De Amsterdamse kennisinstellingen bouwen onder leiding van serie-ondernemer Oscar Kneppers aan een oplossing. Zodat de maatschappij er sterker van wordt.
Kneppers wil in september, aan het begin van het nieuwe academische jaar, de vernieuwde missie van ACE lanceren. Maar dat is nog maar het begin. “Ik denk dat we genoeg kandidaten moeten kunnen aantrekken voor onze programma’s om over drie jaar een procent van die 11.000 onderzoekers om te kunnen vormen tot ondernemers. En als dat lukt, kunnen we dat in 2030 verdubbelen en vanaf dat jaar elke vijf jaar een familie van duizend academische bedrijven opbouwen en laten groeien. Ik geloof echt dat dat haalbaar is.”
Valorisatie
In een podcastinterview met Andrii Degeler van The Next Web gaat Kneppers dieper in op zijn plannen om een cultuur van ondernemerschap te creëren binnen de Amsterdamse academische gemeenschap. Hoewel de ambities hoog zijn en succes verre van gegarandeerd, lijkt Kneppers de ideale kandidaat voor deze missie. Voordat hij bij ACE begon – een samenwerking tussen de Universiteit van Amsterdam, de Vrije Universiteit, de Hogeschool van Amsterdam en Amsterdam UMC – was Kneppers een succesvolle serie-ondernemer, tech-investeerder en gevierd internetuitgever. Kneppers richtte bekende internetmerken op als Emerce, Bright en Rockstart. Hij is ook supervisor bij de Dutch Design Foundation in Eindhoven.
Universiteiten dienen doorgaans drie doelen: onderwijs, onderzoek en valorisatie. Alle drie zijn even belangrijk, maar op de meeste universiteiten heeft dat laatste wat extra aandacht nodig, merkt Kneppers. Dit proces om academische innovaties terug te brengen naar de maatschappij vormt de hoeksteen van zijn strategie. “In plaats van patenten en uitvindingen over te dragen aan grote bedrijven, denk ik dat het veel beter is om mensen te helpen het zelf op te bouwen binnen deze academische gemeenschap, waar je teams kunt samenstellen uit mensen met uiteenlopende kennis.”
Langzaam tempo
Deze onbenutte mogelijkheden waren de belangrijkste reden waarom hij ja zei tegen zijn nieuwe baan, zelfs tegen de achtergrond van het langzame tempo van de academische wereld – een enorm verschil met zijn vorige leven als ondernemer en investeerder. Kneppers zag het als een kans: “Dus vroeg ik juist om me tijd te geven om informatie te verzamelen, met alle betrokkenen te praten en het potentieel te ontdekken.” Na bijna een jaar is hij zich nog meer bewust van de mogelijkheden. Met een geïntegreerd ondernemerschapsprogramma op alle Amsterdamse campussen, wil hij nu ACE opnieuw opbouwen en daar het ondernemerschap gaan ontsluiten. “Dat is het goede aan deze academische machines: ze rollen langzamer dan ik gewend ben, maar ze zijn echt gericht op resultaat op de lange termijn.”
Geïnspireerd door gerenommeerde academische instellingen als MIT en Stanford, die met succes een brug hebben geslagen tussen de academische wereld en het bedrijfsleven, wil Kneppers hun modellen kopiëren en aanpassen aan het Amsterdamse landschap. Er komt een incubator en een groot fonds dat investeert in academische start-ups, waardoor een zichzelf in stand houdende cyclus van innovatie en groei wordt gestimuleerd. Het fonds richt zich op een startkapitaal van ongeveer €150 miljoen in de komende paar jaar. Maar dat is niet het plafond: “Ik denk dat we dat in drie jaar moeten kunnen verdrievoudigen, zodat we in 2030 een half miljard hebben. Ik zou dan alle universiteiten in Nederland willen uitnodigen om mee te doen.”
Geen cultuur van ondernemerschap
Maar het gaat natuurlijk niet alleen om geld. Kneppers is zich zeer bewust van de kloof tussen de overvloed aan onderzoekstalent en de schaarste aan start-ups die voortkomen uit de academische sector. Hij wijt deze ongelijkheid aan een ontbrekende cultuur, toegang en bewustzijn over het ondernemerschap binnen academische instellingen. “Versnippering is een groot probleem. Als je niet in staat bent om je weg te vinden, zelfs niet als nieuwsgierige student of slimme onderzoeker, hoe kun je dan overwegen om een bedrijf te starten? Je zit in een lab en werkt aan je onderzoekspaper. Je publiceert het, mensen citeren het en je gaat weer verder met je onderzoek. Er is geen stimulans. Er is geen cultuur.” Door een meer geïntegreerde omgeving aan te moedigen, is het volgens hem mogelijk om honderden onderzoekers een alternatief carrièrepad te bieden en een groot deel van de enorme kennisbasis van Amsterdam om te zetten in succesvolle ondernemingen die echte problemen aanpakken.
“Versnippering is een groot probleem. Hoe kun je ook maar overwegen om een bedrijf te starten? Er is geen stimulans. Er is geen cultuur.”
Oscar Kneppers
Teruggeven
Kneppers kent de huidige discussie rond termijncontracten en IP in verband met academische spin-offs. Wie zaken wil doen, ontkomt niet aan het vastleggen van zakelijke belangen. De afgelopen jaren hebben Nederlandse universiteiten gewerkt aan betere dealvoorwaarden en IP-strategie: hoe bescherm je het intellectuele eigendom van onderzoekers, hoe zorg je ervoor dat de universiteit er een ‘eerlijk deel’ van krijgt en – last but not least – hoe zorg je voor een veelbelovende toekomst voor spin-offs? Voor Kneppers komt het erop neer dat je de maatschappij teruggeeft waar ze recht op heeft. “We zijn geen aandeelhouders, we zijn geen onderdeel van het bedrijf. Maar toch moet er urgentie zijn, onze steun is niet vrijblijvend voor de ondernemers. Ik kan me een situatie voorstellen waarin succesvolle bedrijven ons helpen een revolverend fonds op te bouwen. Dus als we geld verdienen met een start-up, kan het resultaat terugvloeien naar de volgende generatie. Dat zou heel logisch zijn; valorisatie als een manier om terug te geven aan de stad waar het allemaal begonnen is.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
