De e52 High Tech Piek Awards zijn dit jaar uitgereikt aan negen personen die het afgelopen jaar een bijzondere bijdrage hebben geleverd op hightech gebied (of waar we in 2016 grote verwachtingen van hebben). Een Piek, vier Sterren en vier Knallers.
Elke dag spreken we een van de award winnaars.
Vandaag Richard Visser Wat Een Ster Waarvoor Voor het mede op de kaart zetten van Eindhoven als centrum voor fotonica-ontwikkeling.
Richard in (iets meer dan) 52 woorden
Een van de grondleggers van het programma om Eindhoven te maken tot centrum voor fotonica-ontwikkeling. Richard Visser is bovendien oprichter en CEO van Smart Photonics, de startup die als een van de weinige ter wereld geïntegreerde fotonische chips kan produceren. Fotonica is een technologie die een lange voorgeschiedenis kent in Eindhoven en aan de vooravond staat van grote ontwikkelingen.
Fotonen versus elektronen
Dat je met licht veel meer kunt dan verlichten, wisten ze bij Philips in de jaren ’90 al. Het was de tijd waarin binnen het bedrijf de ontwikkeling van de eerste fotonische componenten plaatsvond. Fotonen (lichtdeeltjes) bleken bijvoorbeeld zeer geschikt als transportbron in de telecommunicatie. De afgelopen vijftien jaar deed de Technische Universiteit Eindhoven intensief onderzoek naar een generieke technologie om fotonische componenten te integreren in hetzelfde materiaal. Die technologie biedt veel voordelen ten opzichte van de huidige elektronische systemen. Zo kun je meer data in dezelfde tijdseenheid via glasvezels verwerken dan met de elektronische chips. Bovendien ligt het energieverbruik aanzienlijk lager.
Smart Photonics
De startup begon in 2012 als doorstart van een afdeling van Philips in combinatie met een licentie voor de nieuwe technologie van de TU/e. Als een van de weinige ter wereld heeft Smart Photonics de technologie in huis om geïntegreerde fotonische chips te maken. “Uniek is dat we dat niet voor onszelf doen, maar voor andere partijen die die chips nodig hebben”, vertelt Visser. De ondernemer noemt geen namen van klanten, maar naar eigen zeggen gaat het om bedrijven actief in ondermeer de telecommunicatie. Die klanten kunnen een eigen ontwerp van verschillende bouwstenen (met verschillende functionaliteiten) samenstellen en Smart Photonics maakt daar een geïntegreerde chip van. Die chips zijn later terug te vinden in bijvoorbeeld het glasvezelkabelnetwerk, maar ook in allerlei medische toepassingen en zelfs in de luchtvaart. Denk aan sensoren voor het detecteren van heel kleine hoeveelheden gassen in bijvoorbeeld je adem of voor het meten van de doorbuiging van vliegtuigvleugels.
2018
“We organiseren nu elke drie maanden een multi project wafer run”, vertelt Visser. Een run is een sessie waarin Smart Photonics de capaciteit heeft om ongeveer honderd geïntegreerde chips met een verschillend ontwerp op eenzelfde drager (wafer) te maken. Klanten geven hiervoor van te voren hun ontwerp door. Het proces is uniek in de wereld, maar nog lang niet waar Visser wil zijn.
Cleanroom van Smart Photonics
Onlangs opende hij een tweede cleanroom op de High Tech Campus. De lokatie is bedoeld als pilot om op grotere schaal te gaan werken. “We hebben de machines, maar het is niet een kwestie van aanzetten en gaan.” De apparaten moet ingesteld worden en de processen ingericht om uiteindelijk grote aantallen producten op basis van deze nieuwe technologie te kunnen maken. “Dat gaan we daar leren en daar gaat nog flink wat tijd inzitten.” In het totaal kost het zo’n duizend handelingen om tot het chipje – dat zo dik is als een haar – te komen.
In 2018 moet er een volwaardige fabriek staan. Visser wil namelijk tegen 2020 de productie opschroeven naar vele duizenden chips per kwartaal. Dat aantal komt niet zo maar uit de lucht vallen. De afgelopen maanden heeft Visser met een tiental klanten hun groeiverwachtingen voor de komende jaren doorgenomen en daar berekeningen op gemaakt. De CEO wil volledig voorbereid zijn op de grote vraag die er aan zit te komen.
De toekomst
“Eerst de telecommarkt”, zegt Visser als hij een blik op de komende vijf jaar werpt. Rond 2018 verwacht hij een explosie in die sector als het gaat om glasvezelverbindingen in woongebieden en de capaciteit die datacentra moeten verwerken. Daarna volgen hightech-gebieden zoals de medische, luchtvaart-, ruimtevaart- en automotive sector. Het zijn onvergelijkbare markten. Waar de telecom vele tienduizenden fotonische chips nodig zal gaan hebben, is dat in de ruimtevaart misschien maar tien. “Maar dat moeten wel tien hele bijzondere zijn.”
Investering
Een nieuwe fabriek betekent een flinke investering. Visser denkt aan enkele tientallen miljoenen. Hij voert op dit moment gesprekken om de funding bij elkaar te krijgen. Eerder had hij een succesvolle en bijzondere eerste investeringsronde gedaan. Samen met zijn accountant verzamelde hij een groep van veertien vermogende mensen om het bedrijf heen. Die brachten samen het geld bijeen voor de onlangs geopende cleanroom op de High Tech Campus. “We kijken nu onder andere met hen of we ook een volgende stap kunnen maken.”
Eindhoven
Vlak voordat Visser in 2013 van start ging met zijn eerste runs, sprak hij met Robert Feelders van het TU/e Innovation Lab (sinds dit jaar is Feelders als CFO werkzaam bij Smart Photonics). De conclusie was: “Als dit echt zo groot is als we denken, dan is dit heel bijzonder. Niet alleen voor Smart Photonics, maar voor de hele regio.” De twee organiseerden een bijeenkomst met fotonica-onderzoekers en mensen uit de markt met de vraag: “Klopt ons gevoel?” “Ja”, was het antwoord. “Dit kan heel groot worden maar dan moeten we elkaar in de regio wel weten te vinden.” Van de mensen die de chips ontwerpen, tot aan de producenten van de behuizing van de chips en de applicatieontwikkelaars.
Januari 2016 gaat Photon Delta, zoals het programma inmiddels heet, officieel van start. Een samenwerking van ondermeer TU/e, Brainport Development, BOM, Smart Photonics en Effect Photonics. Zij gaan het landschap helpen ontwikkelen waarin deze technologie echt groot kan worden.
Credits hoofdfoto: Jonathan Marks
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
