Het European Photonics Venture Forum vindt elke twee jaar in een andere stad plaats. Elke bezochte stad is een belangrijke cluster in het ontwikkelen van fotonica, techniek die gebruik maakt van licht voor uiteenlopende technische toepassingen. Rome nam in 2015 de aftrap met de eerste editie. Berlijn (2017) en Dublin (2018) nemen de derde en vierde editie voor hun rekening en de tweede editie vond op 2 en 3 juni plaats op de High Tech Campus in Eindhoven, waar fotonica-startups de afgelopen jaren zijn doorgegroeid tot scale-ups en de deur naar grotere investeringen steeds verder open lijkt te gaan.
Hoogtepunt van het forum was wellicht het ondertekenen van een samenwerking tussen het Eindhovense Photon Delta en het Consortium for Advanced Manufacturing Research (ICAMR) in Florida. De twee instituten openen een vestiging in elkaars gebied. In de toekomst zullen ze kennis uitwisselen en aan elkaars projecten meedoen, in de hoop het onderzoek naar fotonica verder te helpen.
Veranderend internet
Op de achtergrond, waar ondernemers, beleidsmakers en investeerders met elkaar in gesprek gaan neigt de gespreksstof naar financiering en de plaats van fotonica in de wereld. Die lijkt steeds meer evident. “Het internet is namelijk aan het veranderen”, zegt Richard Visser, CEO van SMART Photonics, een in Eindhoven gevestigd bedrijf dat specialiseert in het helpen ontwikkelen van zogeheten Semi-Conductorchips, die in staat zijn te werken met fotonica. “We kijken tegenwoordig alles in beeld, liever dan dat we teksten lezen, het filmpje vraagt meer data dan de tekst, daardoor wordt er meer van datacentra gevraagd.”
Dit heeft er onder andere toe geleid dat drie procent van alle beschikbare elektriciteit in de wereld naar datacentra gaat. Naar verwachting zal dat aantal elk jaar verdubbelen. Fotonica zijn daarin een duurzame oplossing. Johan Feenstra, Director Program Management bij Liquavista, een Eindhovense ontwikkelaar van een nieuwe vorm van elektronische displays, trekt een parallel met de olie-industrie. “Het dataverkeer gaat ooit verstopt raken of teveel energie kosten. In de auto-industrie zien we dat de olie ooit op zal raken. Dat wordt de grote bedrijven langzaam duidelijk en dus gaan ze nu volop aan de slag om op zoek te gaan naar alternatieven. Hetzelfde lijkt langzaam te gebeuren in de wereld van fotonica.”
Lastig investeerterrein
Toch lijken de fotonica nog lastig investeringsterrein. “Dat ligt aan de sector waarin we werken”, zegt Dennis Maas, CFO van het Eindhovense EFFECT Photonics, werkende aan nieuwe fotonica-chips. “Onderzoekstrajecten duren lang en er zijn grote investeringen nodig om onderzoek en ontwikkeling te kunnen financieren. We werken aan hardware oplossingen voor problemen die nog in de toekomst lijken te liggen.”
Het is de ‘on-sexy-kant’ van het innoveren: achter de schermen jarenlang werken aan nieuwe technologie. Werk dat bovendien duur is en niet meteen rendement oplevert. Zowel Effect Photonics als Smart Photonics zitten inmiddels in een tweede investeringsronde, op zoek naar bedragen variërend van tien tot vijftig miljoen.
Kerend tij
“In de Verenigde Staten wordt er al meer geïnvesteerd in fotonica”, zegt Feenstra. Per capita zou daar vijf keer meer investering richting de ontwikkeling van fotonica gaan. Dennis Maas: “De samenwerking tussen Eindhoven en Florida geeft een signaal af. Het lijkt erop dat de schijnwerper van de investeerders ook steeds meer richting Eindhoven gaat. Het tij lijkt te keren.”
Visser: “Fotonica is geen nieuwe techniek, het ligt al in de grond in glasvezelkabels en vond zijn kinderschoenen zo’n twintig jaar geleden in de universiteiten, onder andere op de TU/e. Wat we nu zien is dat bedrijven de techniek gaan gebruiken voor een commerciële markt. Dat is spannend. We gaan nu van idee naar product. De tijd dat we fotonica in het alledaagse leven gaan toepassen zit er nu aan te komen.”