Het klimaat verandert en de gevolgen daarvan gaan we allemaal merken, over de hele wereld. Plannen om ons daarop voor te bereiden of zelfs om het proces te keren zijn er genoeg. Maar wat kun je daar als wethouder van een middelgrote stad in Nederland aan bijdragen? Wat is de impact van een klimaatmaatregel op lokaal niveau? Rik Thijs, Wethouder Klimaat, Energie, Grond en Vergroenen in Eindhoven, neemt ons een keer per maand mee in zijn dilemma’s, zijn keuzes en zijn ambities.
Eindhoven krijgt vanaf 1 januari 2025 een zero-emissiezone binnen de Ring voor vracht- en bestelvoertuigen. Vanaf dan mogen in dit gebied alleen nog elektrische vrachtwagens en bestelbusjes rijden. Eindhoven doet dat niet alleen, ook 30 andere steden stellen zero-emissiezones in. Er zit een vertraging bij de oudere dieselpersonenauto’s (met euroklasse 4 en lager). Zij mogen voorlopig nog rijden binnen de Ring, omdat de Tweede Kamer de wet- en regelgeving nog moet regelen. Zodra het bij het Rijk op orde is, voeren we de milieuzone alsnog in.
Al in 2020 nam de gemeenteraad het besluit om per 1 januari 2025 deze zero-emissiezone in te voeren. Dit is noodzakelijk voor een leefbaar en gezond stadscentrum met schone lucht, minder CO2 en veel groen.
Hoewel mobiliteit niet mijn portefeuille is, ben ik blij met deze stap. Vieze lucht zien we meestal niet, maar is er wel. De luchtkwaliteit in Eindhoven moet namelijk echt verder worden verbeterd.
Sinds 2010 meten we op 33 plaatsen in Eindhoven de luchtkwaliteit. Door op zoveel plaatsen te meten en door het langdurige karakter van de metingen, krijgen we er een goed beeld van. De meetwaarden kunnen per periode en afhankelijk van het seizoen flink wisselen vanwege de specifieke weersomstandigheden. Daarom kunnen we alleen over een langere periode zien of de luchtkwaliteit werkelijk dankzij maatregelen verbetert. De metingen laten zien dat de luchtkwaliteit sinds de start in 2010 verbetert, en gelukkig voldoet aan de Europese norm. Dit betekent helaas nog niet dat de lucht gezond is. Daarom streven we ernaar om in 2030 te voldoen aan de WHO-norm voor luchtkwaliteit.
Echter, op veel zaken die de lucht ongezond maakt hebben we als gemeente geen invloed. Denk aan vieze lucht vanuit de industrie uit het Ruhrgebied of de uitstoot van auto’s die over de snelwegen rondom Eindhoven rijden. Zo ook niet over de industriële uitstoot van agrarische bedrijven in de omgeving.
De maatregel om een zero-emissiezone binnen de Ring voor vracht- en bestelvoertuigen lijkt dan een druppel op een gloeiende plaat, maar dit zijn wel de knoppen waar wij als gemeente aan kunnen draaien.
Als je een mooi oud bestelbusje hebt omgebouwd tot een campertje of je bent een kleine ondernemer, en je woont binnen de ring, dan baal je natuurlijk van dit besluit. Daarom komen er landelijke overgangsregelingen voor bestaande voertuigen. Ook zijn er vrijstellingen, ontheffingsmogelijkheden en subsidies. Denk aan een landelijke aankoopsubsidie voor elektrische bestel- en vrachtauto’s en een regeling voor de aanschaf van een nieuwe emissievrije vrachtauto.
Toch ben ik ervan overtuigd dat alle kleine stappen een groot effect hebben. Met een zero-emissiezone binnen de Ring voor vracht- en bestelvoertuigen, zetten we weer een stapje naar een gezonder Eindhoven.
