Wie denkt dat de zelfrijdende auto de toekomst heeft, zit er naast. In elk geval voor wat betreft de wirwar in centra van steden zoals Amsterdam. Die zijn zo onoverzichtelijk en onvoorspelbaar dat het niet mogelijk zal zijn voor autonoom rijdende voertuigen om te anticiperen op de verkeerssituatie. Dat voorspelt directeur Carlo van de Weijer van het recent geopende Eindhoven Artificial Intelligence Systems Institute (EAISI, spreek uit als het Engelse ‘easy‘) tijdens de opening van het symposium ‘AI in Engineering‘.
Experiment in VS
Van de Weijer werkte lange tijd in de auto-industrie en wilde antwoord geven op de vraag waarom we nu nog steeds niet in zelfrijdende auto’s door het land gaan. De reden is dat het erg moeilijk is om de gerobotiseerde wagens te laten functioneren als een mens. Van de Weijer gaf een voorbeeld van een experiment in de VS waarbij een robotauto op de rechterbaan bleef rijden terwijl er links van hem een hele slome truck reed. Achter de robot zat een bumperklever die er langs wilde. Maar dat kon dus niet.
Lees hier de columns van Carlo van de Weijer op de Innovation Origins
Als de robot een mens geweest was, zou hij wellicht harder zijn gaan rijden waardoor zijn bumperklever voor de truck langs naar de linkerbaan had kunnen gaan. (Dat is toegestaan in de VS.) Maar omdat de robot zich hield aan de maximale snelheid die geldt voor de rechterbaan waarop hij reed, deed hij dat niet. Pas toen de truck voor hem ging rijden, waardoor de snelheid van de robotauto omlaag moest, schoof hij een baantje op.
Crash op de snelweg
Ander voorbeeld van een mislukte actie was dat een robotauto crashte op de snelweg. De bestuurder kwam om. Dat kwam doordat de witte streep op het wegdek versleten was, bleek uit onderzoek, waardoor de sensor op de zelfrijdende auto hem niet zag. Deze situatie was wel op te lossen geweest, namelijk door het wegdek zo in te richten en te onderhouden dat alle zelf rijdende voertuigen zich er veilig op kunnen voort bewegen. Voor mensen is een versleten streep geen probleem. Want die zien ook wel dat de rijbaan gewoon doorloopt in de richting van waaruit ze aan kwamen rijden.
‘In Amsterdam wint de fietser’
Voor bepaalde verkeerssituaties zal nooit een oplossing komen voor robotauto’s, verklaarde Van de Weijer. Hij toonde een foto van het centrum van Amsterdam. Fotograaf Thomas Schlijper had het verkeer op een kruispunt bij de Korte Prinsengracht een tijdje staan filmen. Te zien was hoe ongericht fietsers en voetgangers door elkaar bewogen en er zelfs twee fietsers op elkaar botsten.
Vanuit straten links en rechts waren automobilisten aan het wachten om zich door de wirwar van fietsers en voetgangers te wurmen. Als je wilt dat hier zelfrijdende auto’s gaan rijden, moet je iedereen opnemen in het AI-systeem waarvan de auto gebruik maakt, zei Van de Weijer. ,,En dan nog werkt het niet goed genoeg. Honden, katten, alles moet erin. Dat is niet te doen.”
Op dat soort plekken is een auto niet het beste vervoer, volgens Van de Weijer. Dat hoeft geen probleem te zijn: er is de tram, metro, de fiets. En lopen kan ook.
Robotauto rijdt voor op bestelling
Als we in de toekomst alleen nog zelfrijdende auto’s hebben voor langere afstanden over daarvoor gereguleerde wegen verdwijnt de auto op sommige plekken dus uit het straatbeeld. Het idee is dat je dan een auto bestelt die je ergens ophaalt en ergens naar toe brengt, en die geen privébezit is maar deelt.
Wat is kunstmatige intelligentie? Wat kun je ermee en waar liggen de kansen en risico’s? In deze IO-video geven Buster Franken en Vincent Müller antwoord op de belangrijkste vragen: