Zaadsluisjes in eileiders tegen groei wereldbevolking

Een sluisje in een buisje van nikkeltitanium in de eileiders zo groot als een droge rijstkorrel dat je elektronisch kunt openen en sluiten om opwaarts zwemmende zaadcellen door te laten of te stoppen. Dat zou makkelijk zijn om de bevruchting van een seksueel actieve vruchtbare vrouw te reguleren, bedacht ondernemer en industrieel ontwerper Peter van de Graaf een jaar of tien geleden. Om dat idee te verwezenlijken startte hij zijn bedrijf Choice.

Een vrouw hoeft dan om zwangerschap te voorkomen geen hormoonpillen of chemisch werkend koperen spiraaltje te gebruiken om bevruchting of innesteling te voorkomen. Een voordeel, want deze kunnen allerlei fysieke ongemakken veroorzaken en die heb je met deze sluisjes als het goed is allemaal niet. 

De poliklinische ingreep om de sluisjes in te brengen zal een uurtje duren en is als het goed is eenmalig. Daarbij zal een arts met een tangetje en een katheder via de vagina de baarmoeder ingaan en van daaruit beide eileiders om de buisjes met de klepjes te plaatsen. 

Klepjes open

Als de klepjes open moeten omdat de vrouw zwanger wil worden, is een bezoekje aan het ziekenhuis van een half uur voldoende. De arts richt dan een antenne op buik van de vrouw. Die levert energie aan het motortje dat de klep opent en sluit. Als de klep opengezet is kan het feest beginnen. Dan staan de sluizen open en kunnen de zaadcellen er weer door om een rijpe eicel te bevruchten. Die kan zich daarna innestelen in de baarmoederwand waardoor de zwangerschap een feit wordt en de natuur zijn werk kan doen.

Van de Graaf bedacht het plan voor de zaadsluisjes omdat hij op een punt in zijn leven gekomen was waarop hij dacht: „Ik wil iets achterlaten voor de volgende generatie, ook omdat ik zelf een dochter heb. Ik ben behoorlijk bereisd en belezen. Op veel plekken in de wereld komen kinderen ter wereld terwijl hun ouders ze niet wilden. Dat is verschrikkelijk. Een op de vijf kinderen is geboren uit een ongewenste zwangerschap. Dat levert deze kinderen een achterstand en andere problemen op ten opzichte van kinderen die wel gewenst geboren zijn.” 

Tegen klimaatverandering

Dit nieuwe voorbehoedsmiddel zou kunnen helpen om zwangerschappen beter te plannen, zegt Van de Graaf. Mannen kunnen ook zorgen voor voorbehoedsmiddelen, beaamt Van de Graaf. „Maar als hij zegt dat hij gesteriliseerd is, weet je als vrouw nooit zeker of dat echt zo is.” Met sluisjes in haar eileiders weet de vrouw in elk geval zelf dat ze niet zwanger kan worden en is ze niet afhankelijk van de vraag of de man een voorbehoedsmiddel gebruikt. En ook kunnen de zaadsluisjes een bijdrage leveren om de klimaatverandering tegen te gaan. „De wereldbevolking groeit explosief. Als de groei afneemt, dan is de uitstoot en productie van bepaalde schadelijke stoffen ook lager.”

De vraag is wanneer het product af is en het op de markt komt. En of als het op de markt komt, er niet heel veel andere nieuwe voorbehoedsmiddelen te koop zijn waardoor het overbodig is? „Ik verwacht dat we in september een proef kunnen gaan doen bij een testcentrum in München, BSL Eurofins. Daar implanteren we sluisjes in de eileiders van konijnen. Konijnen ovuleren na de gemeenschap en krijgen dan meteen tien of elf jongen. Dus dat is makkelijk testen.”

Proef met konijnen

Als die proef slaagt, is het plan om de sluisjes in de eileiders van vijf of zes vrouwen te plaatsen die hun baarmoeder een half jaar daarna laten verwijderen. Dan wordt gekeken hoe hun lichaam de geïmplanteerde buisjes met sluisjes reageert. In de laatste fase zal het product door een klinische trial moeten waaraan een paar duizend vrouwen meedoen. Op dat moment moet Choice samenwerken met een groot bedrijf, zegt Van de Graaf. „De kosten daarvan zijn te hoog voor ons alleen.”

Als dat traject succesvol afgerond is, naar verwachting in 2025 volgens Van de Graaf, zou de markt zich massaal voor de zaadsluisjes moeten openen. De afgelopen decennia is er nauwelijks vernieuwing op het gebied van anti-conceptie. „Er is een bedrijf dat een middel ontwikkelt dat de slijmproductie in de baarmoeder verhoogt en dat een soort prop zou moeten gaan vormen waardoor de zaadcellen de eileiders niet in kunnen zwemmen.” Maar dat zijn toch weer druppels die je geregeld moet innemen.

Bill Gates

Een ander product ontwikkelt een bedrijf van Bill Gates, zegt Van de Graaf . „Een implantaat dat de hormoonproductie van een vrouw monitort en alleen hormonen afgeeft als het nodig is om een zwangerschap te voorkomen. „Maar dan krijgen de vrouwen die dat middel gebruiken dus toch weer te maken met hormonen die ze toegediend krijgen.”