De ruim 3000 meter hoge Cerro de Monserrate ligt tegen het stadscentrum van Bogotá. De berg kijkt uit over het stedelijk gebied, met zijn hectaren vol bossen, waar wandelaars zich kunnen onderdompelen in de biodiversiteit. Die prachtige natuur trof Juan Carlos Sesma, die er in 2015 was voor een zakenreis. Maar hij was er ook getuige van de hevige bosbranden die weinig over lieten van de natuur op de berg. Sindsdien begreep hij dat zijn wil om iets te doen tegen de klimaatverandering moest uitgroeien naar iets tastbaarders. Als management- en retailconsultant dacht hij na over het optimaliseren van herbebossing.
Eenmaal terug in Spanje begon hij te werken aan slimme zaden, die hij testte in het Monasterio de la Oliva – een cisterciënzerklooster in het oostelijke deel van Navarra. Die zaden lieten niet alleen bomen ontkiemen, maar ook CO2 Revolution, een start-up die – vanaf 2018 – werkt aan het optimaliseren van herbebossing. Het betrekt diverse bedrijven bij de uitvoering van herbebossingsprojecten.
“Vanaf 2018 streven we ernaar om de samenleving op zo groot mogelijke schaal te voorzien van goede vruchten”, zegt Sesma. De fruitmetafoor is een van de favoriete manieren van Sesma om uit te leggen wat zijn bedrijf doet. De meeste bomen die CO2 Revolution heeft geplant, zijn nog te jong om vruchten voort te brengen, maar de eerste resultaten zijn er al.
Het bedrijf heeft meer dan 600.000 bomen geplant en zo bijgedragen tot de herbebossing van gebieden met een hoog ecologisch erfgoed. Van het noorden van Galicië tot het zuiden van Andalusië zorgen de slimme zaden van CO2 Revolution voor de herbebossing van kale bodems en het herstel van de biodiversiteit. Dit alles is mogelijk dankzij technologie, zoals drones en gegevensanalyse.
Slimme zaden
Sesma begon in het klooster te experimenteren met lekenbroeder Enrique Carrasco. De monnik – wiens orde het principe van de heilige Benedictus volgt: ora et labora, bid en werk – deelde zijn kennis over plantages met Sesma. Zo werd het idee van slimme zaden geboren.
Aangezien het de bedoeling is dat het zaaien onbemand gebeurt, moeten de granen worden beschermd. Daartoe worden ze voorgekiemd en ingekapseld met alle voedingsstoffen die ze nodig hebben om te groeien. De capsule houdt ook insecten en knaagdieren op afstand. Dan komt het aan op tijd, met het zaadje dat uitgroeit tot een knop en later tot een sterke en gezonde boom.
“Aan de ene kant stellen slimme zaden ons in staat bomen efficiënt te laten groeien. Anderzijds maken we gebruik van data science om planten op de best mogelijke manier te zaaien”, onderstreept Salma Kabbani Alonso. Zij is de communicatiemanager van CO2 Revolution.
Herbebossing plannen
Je zou kunnen denken dat het alleen maar gaat om het vinden van een drone, het inbouwen van een module om de slimme zaden te verspreiden, en klaar is kees. Er is echter veel meer dan dat. Alvorens tot herbebossing over te gaan, voeren bosbouwingenieurs een grondige analyse uit van de bodem, het klimaat en de autochtone soorten van het gebied. Zodra dit vooronderzoek is afgerond, geeft de plaatselijke overheid het groene licht. Daarna wordt bepaald welke soorten in die gebieden moeten worden aangeplant – op zoek naar de soorten die zoveel mogelijk koolstofdioxide kunnen vastleggen en tegelijk de biodiversiteit kunnen bevorderen.
De herbebossing kan dan beginnen. Drones zijn autonoom, wat betekent dat de operaties van tevoren worden gepland, waardoor ze zo veel mogelijk worden geoptimaliseerd. Bovendien wordt er ook handmatig geplant. De menselijke factor is nog steeds relevant voor CO2 Revolution, dat ook mensen bij zijn werking betrekt.
Het ontwerp van hele bossen
Het doel van CO2 Revolution is het herstel van de biodiversiteit. Daarmee wordt bedoeld dat er niet alleen bomen worden geplant, maar dat er – in zekere zin – sprake is van een totaal bosontwerp. De drones zaaien ook struiken en grassoorten. Om bosbranden tegen te houden, werpen drones weelderige bomen uit aan de rand van het bos, om te fungeren als een natuurlijke barrière die in staat is om massale branduitbreiding te voorkomen.
Bovendien wordt het nieuwe bos onderhouden, waarbij de planten die niet zijn opgegroeid, worden vervangen en meer bomen worden geplant. Een oogje in het zeil houden is essentieel om ervoor te zorgen dat het bos goed groeit.
Het nieuwe bos wordt opgenomen in de Spaanse nationale databank, waardoor de hoeveelheid gecompenseerde kooldioxide kan worden berekend. Bij CO2 Revolution zelf draait het niet alleen om slimme zaden. “We bieden verschillende diensten aan, zoals de berekening van de voetafdruk en de compensatie van koolstofdioxide,” benadrukt Kabbani. Als bedrijven weten hoeveel ze uitstoten, voelen ze zich geroepen om iets voor de planeet te doen.
Bedrijven compenseren hun footprint
Sinds 2018 zijn op deze manier 21 nieuwe bossen tot leven gekomen. Via verschillende initiatieven compenseren bedrijven als Deloitte, Stihl en Iberdrola voor hun koolstofvoetafdruk in Spanje.
Bij massale plantprojecten gaat het meestal om gebieden die zwaar getroffen zijn door bosbranden, zoals het gebied van Ávila en Cortes de Pallás – gelegen in de buurt van Valencia. De bedrijven betrekken ook hun werknemers bij de plantagedagen en bieden hen de kans om de toestand van het bos in real time te volgen.
Wereldwijde uitdaging
“Technologie is wat ons verder brengt. Investeringen in onderzoek, ontwikkeling en innovatie zijn de sleutel”, benadrukt Sesma.
Om dit te doen, werkt CO2 Revolution samen met ID Forest, een biotechnologisch laboratorium dat onderzoek doet naar nieuwe manieren om de groei van planten te verbeteren. “Wij zijn optimistisch over de toekomst. Het matigen van de klimaatverandering is mogelijk, maar dit kan niet zonder de medewerking van alle maatschappelijke actoren. Hoe meer we herbebossen, hoe groter de hoeveelheid zuurstof in de lucht en de hoeveelheid koolstof die we kunnen vastleggen. Ook kan de opwarming van de aarde worden tegengegaan terwijl bodemerosie wordt voorkomen,” voegt Kabbani eraan toe.
Dergelijke ambities reiken verder dan Spanje. CO2 Revolution heeft een herbebossingsproject in Portugal op de agenda staan en bespreekt ook enkele initiatieven in Frankrijk.
Van Bogotá tot Spanje, tot de hele wereld, drones kunnen waardevolle bondgenoten zijn bij het herstel van de biodiversiteit.
