Een seed dispenser voor de hond, een vierkante meter ongemoeid gazon, een compliment voor een verwilderde tuin, een kas gemaakt van materiaal uit de renovatie, groene verlichting, het zijn allemaal voorbeelden die de diversiteit aan groen in de wijk Geestenburg vergroten. Woningcorporatie Woonbedrijf startte er in 2016 met experimenteren. “En wat het vooral op levert, is een hoop energie en lol bij de bewoners in de wijk”, vertelt Rob Bogaarts districtsmanager bij Woonbedrijf, “Je moet het laten zien, klein houden en gewoon samen gaan doen.”
Denk je aan duurzaamheid bij een woningbouwcorporatie dan denk je waarschijnlijk aan stenen, isoleren en energielabels, vertelt Bogaarts, die ook duurzaamheid in zijn portefeuille heeft. Vijf jaar geleden maakten de vier woningbouwcorporaties, Woonbedrijf, ‘thuis, Wooninc. en Trudo, duurzaamheidsafspraken met de gemeente Eindhoven. “We kwamen tot de conclusie dat duurzaamheid veel meer is dan alleen maar stenen.”
“Zowel gemeente, waterschap als Woonbedrijf moeten elk een stukje over de eigen verantwoordelijkheid heen kijken, het ecosysteem houdt niet op bij de straat, de woning of de riolering”Rob Bogaarts, Districtsmanager Woonbedrijf
“Een van de afspraken was dat we iets moesten met de natuurlijke stad. Wat dat precies inhield was voor ons ook een zoektocht”, gaat Bogaarts verder. Bogaarts verdiepte zich in de bij, “want die zijn mega belangrijk voor een stad” en leerde in een rap tempo alles over watervoorziening. Dat laatste door de samenwerking met het Waterschap De Dommel en die samenwerking blijkt nodig als je het gaat over biodiversiteit: “Zowel gemeente, waterschap als Woonbedrijf moeten elk een stukje over de eigen verantwoordelijkheid heen kijken. Het ecosysteem houdt niet op bij de straat, de woning of de riolering.”
Woonbedrijf wil de diversiteit aan groen vergroten, ofwel de biodiversiteit. “Want meer verschillende bloemen, planten, bomen en struiken zorgen weer voor insecten, insecten voor vogels en vogels voor andere dieren. En met meer biodiversiteit is er minder wateroverlast, minder hittestress, het is gewoon gezonder”, legt Bogaarts uit.
Geestenberg (bij het Karregat) is een bloemkoolwijk uit de jaren zeventig met veel plantsoentjes en gemeenschappelijke pleintjes. Door de ligging bij het Dommeldal een van oorsprong een groene wijk, die door de jaren heen versteend is. “Een ideale plek om te experimenteren”, aldus Bogaarts.
De 269 huurwoningen in Geestenberg renoveerde Woonbedrijf van oktober 2013 tot en met maart 2015. Tijdens de renovatie ging ook Expeditie Geestenberg van start, waarin de corporatie bewoners vroeg wat er beter kon in de wijk. “Bewoners zeiden toen al dat ze iets wilden met duurzaamheid. Maar ze kwamen niet verder dan zonnepanelen en groene daken”, gaat Bogaarts verder. “En zodra je het over duurzaamheid gaat hebben wordt het meteen een breed begrip en met het woord duur erin lijkt het te duur.”
Met de experimenten worden bewoners zich bewuster en is er meer contact onderling, vertelt Bogaarts. Studenten van de Design Academy maakten bewoners bewuster van wateroverlast. Ze gingen langs de huizen om restwater op te halen en daarvan maakten ze soep die ze weer aan bewoners uitdeelden. Ook ze gingen na een regenbui het overtollige regen water ‘opsponzen’. “Wat je zag was dat kinderen en ouders spontaan gingen mee helpen.”
“Het water wordt niet meer opgenomen door de grond omdat de wijk is versteend”, vertelt Ellis Kluijt coördinator gebiedsontwikkeling bij Woonbedrijf. De reden voor de verstening was onder meer het gemak in onderhoud, legt ze uit. Dat moet nu anders. Voorheen deelde de buurtbeheerder complimenten uit aan de meest opgeruimde en lege tuinen. “Nu geeft hij aan andere groene tuinen complimenten. Dat was nogal een omslag.” Ook vraagt Woonbedrijf nieuwe huurders te solliciteren naar een woning in Geestenberg. “Als ze niets met groen hebben dan kunnen ze beter voor een andere wijk kiezen”, zegt Bogaarts.
Niet alleen bij de buurtbeheerder maar binnen heel Woonbedrijf is het een omslag. “Eerst hadden we een gesprek over de huurprijs maar nu gaat het ook over de tuin. En we haalden voorheen altijd een tuin helemaal leeg bij een verhuizing”, vertelt Bogaarts, “Nu staan we stil bij wat wij kunnen bijdragen aan diversiteit. We zetten nu geen standaard houten schutting maar een heg. En bij 2500 verhuizingen per jaar tikt dat wel aan.”
Er zijn verschillende projecten geweest om mensen bewuster te maken van meer diversiteit in groen in de wijk. Zo zijn er de groene lantaarnpalen die zorgen voor een beter bioritme van insecten. Er is een seed dispenser die honden om hun hals hebben en waarmee ze, als ze met hun baas wandelen, verschillende bloem- en plantenzaadjes verspreiden. Of het ‘(n)iets doen voor biodiversiteit’: 54 huishoudens maaien een zomer lang een vierkante meter tuingras niet. En de gemeente onderhoudt een groen strook van zo’n 150 vierkante meter niet meer. Bogaarts droomt al van een ‘nationaal park Eindhoven’. “We hebben nu 54 tuinen, met een kleine inspanning kunnen dat er ook een paar duizend worden. Alleen dat mogen gemeenten, waterschap of anderen verder oppakken. Wij hebben het geïnitieerd maar gezien de verscherpte eisen van de woningwet blijft het bij initiëren.”
Een gedeelte van een tuin werd opgeofferd voor een kas en een moestuin. De huurprijs van de woning ging iets omlaag en op 25 maart werd de kas, gebouwd van renovatiemateriaal zoals kozijnen en deuren, geopend. Zes wijkbewoners onderhouden de tuin vrijwillig. “Ik wist niets van tuinieren maar ondertussen zaai en oogst ik courgettes, vijgen, tomaten, komkommers”, vertelt Sigrid Degener, een van de tuiniers. Degener woont sinds juni 1999 in Geestenberg. Voor haar gaat het vooral om de sociale contacten. “Dat dit leidt tot meer groen is leuk en dat ik meer weet van tuinieren ook, maar de gezelligheid die het met zich mee brengt vind ik het mooiste.”
