Nederlandse steden doen hier en daar voorzichtige pogingen om de oudste dieselvoertuigen uit de binnensteden te weren. In Duitsland zien we dezelfde stappen. In steden als Stuttgart en Hamburg zijn er al complete rijverboden voor oudere dieselauto’s in bepaalde zones. Andere steden zoals Keulen, Frankfurt, Berlijn en Essen staan in de startblokken. In Essen geldt het verbod zelfs op een snelweg. De Deutsche Bahn daarentegen blijft vooral afhankelijk van diesellocomotieven om haar treinen van A naar B te vervoeren. Duitsland heeft nog steeds de grootste markt voor dieseltreinen in Europa. Met het oog op de stijging van de dieselprijzen op middellange en lange termijn én om de gestelde klimaatdoelstellingen te bereiken begint een heroverweging plaats te vinden.
Een oplossing voor dit probleem is elektrisch aangedreven locomotieven, maar dat is lastig want ongeveer 40% van het Duitse spoorwegnet is zonder bovenleiding en elektrificatie van de lijnen is duur: ongeveer een miljoen euro per kilometer. Bovendien is een aanzienlijk deel van het aansluitende Europese spoorwegnet niet geëlektrificeerd. Batterijen worden als energiebron uitgesloten; immers, om het vereiste vermogen en bereik te halen, zouden de accu’s onevenredig groot moeten zijn en slechts een zeer beperkte levensduur kunnen hebben door het herhaaldelijk en snel opladen.
Het Franse bedrijf Alstom heeft daarom een nieuwe emissievrije en stille regionale trein ontwikkeld, de Coradia iLint. Deze trein wordt aangedreven door waterstofbrandstofcellen die alleen water in het milieu uitstoten. Bovendien ligt het geluidsniveau van de nieuwe trein ver onder dat van conventionele treinen. De onderneming ontwikkelde in eerste instantie de Coradia iLint speciaal voor de Duitse markt en tekende in 2014 een intentieverklaring met de deelstaten Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen, Hessen en Baden-Württemberg. In 2015 werd met de regio Calw nog een overeenkomst gesloten voor de ontwikkeling van een brandstofceltrein.
Veiligheid hoger
Waterstoftechnologie wordt al tientallen jaren onderzocht en heeft zich inmiddels in tal van toepassingen bewezen. Volgens de Duitse Vereniging voor Waterstof en Brandstofcellen (DWV) zijn hogedrukhouders met waterstof nog veiliger dan benzinetanks in vergelijkbare gevaarlijke situaties. En mits de waterstof ‘groen’ is (geproduceerd op een CO2-neutrale manier), is het proces volledig milieuvriendelijk.
De Coradia iLint is ontwikkeld en gebouwd in Salzgitter en combineert verschillende innovatieve elementen: schone energieomzetting, flexibele energieopslag in batterijen, intelligent beheer van aandrijfkracht en beschikbare energie. Natuurlijk zijn er ook rijhulpsystemen voor de bestuurder en het is speciaal ontwikkeld voor gebruik op niet-geëlektrificeerde routes.
Ook aan de normale voorzieningen is gedacht. De trein is uitgerust met passagiersinformatiesystemen via beeldschermen met real-time informatie, biedt 160 zitplaatsen, ruimte voor fietsen, rolstoelen en kinderwagens en heeft gratis wifi. De totale passagierscapaciteit is 300 personen. De maximumsnelheid is ongeveer 140 km/u, de actieradius in tests was ongeveer 1.000 kilometer.
De grootste brandstofceltreinvloot ter wereld
Sinds september 2018 rijden er twee waterstoftreinen in Nedersaksen en Hessen volgt nu een grote extra bestelling. De vloot bestaat momenteel uit 27 Cordia iLint treinen die geëxploiteerd worden door fahma, een dochteronderneming van Rhein-Main-Verkehrsverbund (RMV). De treinen zullen naar verwachting worden geleverd bij de wijziging van de dienstregeling voor 2022/2023. De treinen zullen ingezet worden op vier lijnen in de Taunus-regio die nog steeds met dieseltreinen rijden. De Hessische minister van Verkeer, Tarek Al-Wazir, was euforisch over de klimaatvriendelijke innovaties en verzekerde de steun voor het project.
“Dieselvoertuigen staan vandaag de dag nog steeds op veel plaatsen op de rails van Hessen, omdat de bovenleidingen ontbreken. De brandstofcelaandrijving is een snel en effectief alternatief voor elektrificatie”, legt Al-Wazir uit. “In Hessen is het vervoer verantwoordelijk voor een derde van de uitstoot van broeikasgassen. Stoom in plaats van dieselroet is daarom een interessante aanpak. Wij zullen het project actief blijven ondersteunen en er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de noodzakelijke aanpassingen aan de spoorweginfrastructuur rond het waterstoftankstation in Höchst snel worden gerealiseerd.”
Het project kost 500 miljoen euro. Naast de levering van de treinen zelf omvat dit de waterstof, het onderhoud van de treinen en de levering van reservecapaciteit voor de komende 25 jaar. De treinen worden bijgetankt in Industriepark Höchst, waar al sinds 2006 een waterstoftankstation is.
Naast de bestelling uit Hessen heeft Alstom nog een grote bestelling uit Duitsland ontvangen. Landesnahverkehrsgesellschaft Niedersachsen (LNVG) heeft 14 extra treinen besteld vanaf 2021. De staatssecretaris van het parlement in het Federaal ministerie van Transport en Digitale Infrastructuur (BMVI) hoopt nu dat veel meer projecten in Duitsland dit voorbeeld zullen volgen.
Innovation Origins heeft vaker geschreven over mobiliteit met waterstof. Hier een overzicht.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
