Het is verkiezingsweek: van donderdag tot zondag kunnen ongeveer 359 miljoen burgers van de Europese Unie stemmen en de 720 leden van het Europees Parlement (MEP) kiezen. Naast de Raad van de EU is het Parlement een van de wetgevende instellingen van het blok, en de leden van het EP stemmen over wetgeving, de volgende voorzitter van de Commissie en de belangrijkste diplomaat van de EU.
Waarom dit belangrijk is:
Bij de Europese verkiezingen kunnen burgers hun vertegenwoordigers voor de komende vijf jaar aanwijzen. Het verkiezingsprogramma van elke partij presenteert verschillende perspectieven op technologie en innovatie, met als doel het EU-beleid te bevestigen of te hervormen.
Kiezers brengen hun stem uit voor nationale lijsten volgens hun nationale kiesregels. De resultaten in elk land bepalen hoeveel afgevaardigden elke nationale partij in het Parlement krijgt van de afgevaardigden die aan elke lidstaat zijn toegewezen. Hoe groter de bevolking van een land, hoe meer zetels het krijgt.
Elke nationale partij in de EU is geassocieerd met een Europese politieke partij, een strategische alliantie die gelijkgestemde vertegenwoordigers in staat stelt samen te werken in parlementaire fracties. Dit systeem heeft geleid tot de vorming van zeven EU-parlementaire fracties, die elk een verkiezingsmanifest presenteren met daarin hun belangrijkste campagnepunten. IO heeft elk manifest onder de loep genomen en zich daarbij gericht op één belangrijke vraag: Wat onthullen deze manifesten over de houding van de partijen ten opzichte van innovatie en technologische vooruitgang? Van mensgerichte AI tot technologieneutraliteit in de groene transitie, hier is waar de verschillende partijen voor staan.
Europese Volkspartij (EPP)
Feiten
- Ideologische oriëntatie: centrumrechts, conservatief, christendemocratisch;
- Voornaamste kandidaat: Ursula von der Leyen, aftredend voorzitter van de Europese Commissie;
- Verwachte zetels volgens POLITICO Poll of Polls: 171
Ursula von der Leyen, scheidend voorzitter van de Europese Commissie, wil haar ambt voor de tweede keer bekleden nu de peilingen voorspellen dat de EPP de partij zal zijn met het grootste aantal zetels. De EPP is een van de meest invloedrijke fracties in het parlement: sinds 2004 is de voorzitter van de Commissie een christendemocraat.
Wat staat er in het manifest van de EVP?
In het Manifest van de EPP, sectie energie, pleit de partij voor een technologieneutrale benadering van de ontwikkeling van nieuwe brandstoffen, waterstoftechnologieën en aandrijflijnen voor alle voertuigen, waarbij met name nieuwe vloeibare brandstoffen worden ondersteund. Het doel blijft om tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent ter wereld te worden, aangezien de partij van plan is om de Europese industrie tijdens de overgang te steunen.
Wat betreft gezondheidszorg wil de EPP dat Europa “de wereldleider wordt in de gezondheidssector, door het potentieel van big data en AI te benutten om de technologische ontdekkingen van de toekomst te doen.” En hoe zit het met AI? De EPP ziet zijn Europa de digitalisering leiden en mensgerichte AI bevorderen. “We willen AI mogelijk maken, ontwikkelen en gebruiken, niet indammen of belemmeren door overregulering.”
Progressieve Alliantie van Socialisten & Democraten (S&D)
Feiten
- Ideologische oriëntatie: centrum-links, sociaaldemocraat;
- Voornaamste kandidaat: Nicolas Schmit, scheidend commissaris voor Werkgelegenheid en Sociale Rechten;
- Verwachte zetels per POLITICO Poll of Polls: 142;
S&D is de op één na sterkste fractie in het Europese halfrond. Ze maakte deel uit van de laatste regeringsmeerderheid en heeft de portefeuille buitenlandse zaken van de EU. Hoewel verwacht wordt dat ze enkele zetels zullen verliezen, zijn ze volgens de peilingen nog steeds de op een na grootste fractie in het Parlement.
Wat staat er in het S&D-manifest?
Het S&D-manifest pleit voor een sociaal, democratisch en duurzaam Europa. Door te blijven investeren om in 2050 klimaatneutraal te zijn, wil de partij het klimaatbeleid afstemmen op het sociale beleid. Daarnaast roept het programma op tot een investeringsplan voor de groene en digitale transitie om “onze economie te herindustrialiseren en innovatief, concurrerend en circulair te maken”. Het document verwijst ook naar steun voor startups en hulp aan vrouwelijke en jonge ondernemers.
Het economische gedeelte van het programma gaat ook in op de bereidheid om de soevereiniteit van Europa te versterken door te zorgen voor voorzieningszekerheid op het gebied van energie, grondstoffen, technologieën, medicijnen en voedsel. Het manifest van de S&D-Fractie verwijst naar het “human in control”-principe met betrekking tot het gebruik van AI en de bescherming van burgers en werknemers.
Renew Europa (Renew)
Feiten
- Ideologische oriëntatie: centristisch, economisch liberaal, sociaal liberaal;
- Vooraanstaande kandidaten: Valérie Hayer, MEP; Marie-Agnes Strack-Zimmermann, lid van het Duitse parlement; Sandro Gozi, MEP;
- Verwachte zetels per POLITICO Poll of Polls: 76;
Renew Europe is het platform voor liberalen, waaronder de volgende Europese partijen: Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa (ALDE), Europese Democratische Partij (EDP) en Renaissance (RE).
Wat staat er in het Renew-manifest?
Elke partij presenteerde zijn eigen manifest voor de komende verkiezingen en deelde een prioriteitenlijst van tien punten. Het manifest van ALDE steunt het omarmen van AI op een mensgerichte manier. Daarnaast steunt het investeringen in “alle soorten hernieuwbare, koolstofneutrale, koolstofarme en op afval gebaseerde energiebronnen, waaronder kernenergie, aangevuld met technologieën voor het verwijderen, afvangen en opslaan van koolstof”.
Het EDP-programma pleit voor vereenvoudigde toegang tot EU-fondsen voor onderzoek en ontwikkeling en bevordert de commercialisering en marktintroductie van nieuwe technologieën en innovaties. Het plan ondersteunt AI en belooft te investeren in de ontwikkeling en implementatie ervan. Naast het vergroten van de circulariteit van materialen ondersteunt het plan ontwikkelingen op het gebied van schone energie met inachtneming van technologische neutraliteit.
Groenen en Vrije Europese Alliantie (Greens/EFA)
Feiten
- Ideologische oriëntatie: milieuactivisten, links, links-liberaal;
- Voornaamste kandidaten: Terry Reintke, MEP; Bas Eickhout, MEP;
- Verwachte zetels volgens POLITICO Poll of Polls: 41;
De oorsprong van De Groenen gaat terug tot de jaren 1980, met de opkomst van de milieubeweging, met name de Duitse. EFA verenigt linkse regionalistische en separatistische partijen.
Wat staat er in het manifest van de Greens/EFA?
Het 12-puntenplan van de Groenen stelt een jaarlijkse investering van €200 miljard voor om mensen en de planeet te beschermen, het openbaar vervoer uit te breiden, zonnepanelen op alle daken te installeren en nieuwe banen te creëren in de hernieuwbare sectoren. Het manifest roept ook op tot 100% hernieuwbare energie tegen 2040 en pleit voor een verschuiving van het budget voor industriële landbouw naar duurzame landbouw.
In haar manifest roept de EFA op tot hernieuwbare en koolstofarme projecten in harmonie met de lokale gemeenschappen, waarbij de Europese Green Deal wordt ondersteund. Daarnaast roept het plan boeren op om duurzame praktijken te ondersteunen.
Europese Conservatieven en Hervormers (ECR)
Feiten
- Ideologische oriëntatie: conservatief, extreem-rechts, hard-rechts;
- Vooraanstaande kandidaten: –
- Verwachte zetels per POLITICO Poll of Polls: 75;
Oorspronkelijk opgericht door de Britse conservatieve partij, maar uit de EVP gestapt om haar euroscepticisme te onderstrepen. De partij wordt geleid door de Italiaanse premier Giorgia Meloni en wordt ook gesteund door de Poolse en Tsjechische regeringspartijen. De ECR slaagde er niet in om het eens te worden over een hoofdkandidaat.
Wat staat er in het ECR manifest?
Het manifest roept op tot herziening van de Green Deal ten gunste van een gelokaliseerde klimaatstrategie en tot een “grondige herziening” van het huidige gemeenschappelijk landbouwbeleid met als doel “ecologische en sociale duurzaamheid te bevorderen en tegelijkertijd onze boeren, hun gezinnen en plattelandsgemeenschappen te ondersteunen”. De ECR is “onvoorwaardelijk toegewijd” aan het veranderen van energiezekerheid en het stimuleren van het gebruik van hernieuwbare energiebronnen.
Identiteit en democratie (ID)
Feiten
- Ideologische oriëntatie: extreem-rechts, euroscepticisme, nationalisme;
- Vooraanstaande kandidaten: Anders Vistisen;
- Verwachte zetels volgens POLITICO Poll of Polls: 69;
De partij werd tien jaar geleden opgericht en verenigde extreemrechtse nationalisten, waaronder Geert Wilders. De ID-parlementsfractie volgde toen de Duitse Alternative für Deutschland (AfD) er onlangs werd uitgeschopt.
Wat staat er in het ID-manifest?
Als eurosceptici presenteerde de ID geen manifest voor deze verkiezingen. Hoewel de leiders niet oproepen om de EU te verlaten, is hun doel om het blok uiteindelijk te ontmantelen.
The European Left
Feiten
- Ideologische oriëntatie: extreem-links, communisme;
- Belangrijkste kandidaten: Walter Baier;
- Verwachte zetels per POLITICO Poll of Polls: 32;
Links is de kleinste parlementsfractie en is ontstaan uit de traditionele Europese communistische bewegingen. De beweging leed onder de neergang van nationale partijen zoals Podemos in Spanje en Die Linke in Duitsland.
Wat staat er in het manifest van Links?
Het Linkse manifest staat voor effectieve AI-regulering met een ‘mens-in-controle’-principe, waarbij AI wordt verbannen uit risicovolle gebruikssituaties en wapensystemen. Het plan pleit er ook voor om 7% van het BBP van de EU te reserveren voor onderwijs, onderzoek en innovatie. Daarnaast stelt het plan voor om de doelstelling voor het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen te verhogen van 55% naar 65% in 2030 en de datum voor klimaatneutraliteit van de Europese Unie te vervroegen van 2050 naar 2035.
Niet-ingeschrevenen
Naast de leden van het Europees Parlement die aangesloten zijn bij Europese partijen, suggereert de POLITICO Poll of Polls dat 59 zetels naar niet-inscrits leden van het Europees Parlement zullen gaan, die formeel geen deel uitmaken van een politieke groepering. Vanaf 3 juni suggereren de peilingen dat er 56 meer zullen gaan naar nieuwe niet-aangesloten leden van het Europees Parlement. Hiertoe behoren de Duitse AfD, de Hongaarse Fidesz en de Slowaakse Smer.
Aangezien de laatste peilingen wijzen op een toename van extreem-rechtse leden van het Europees Parlement, wordt verwacht dat de EPP de meeste zetels zal behouden. De manier waarop de nieuwe regeringscoalitie zal worden gevormd, zal veel zeggen over de vooruitzichten van Europa op het gebied van technologie en innovatie voor de komende vijf jaar.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
