Vraag tien journalisten naar het gebruik van kunstmatige intelligentietools als ChatGPT in hun werk, en ruwweg negen zullen antwoorden met een verwijzing naar de gevaren, risico’s en zorgen. Ze zullen het hebben over vooringenomenheid en gebrek aan eerlijkheid, over misinformatie, privacy, schending van het auteursrecht en ethische overwegingen, om maar een paar van de veel gehoorde angsten te noemen.

Vanzelfsprekend moeten journalisten bij het gebruik van AI-tools altijd kritisch en geïnformeerd blijven en ervoor zorgen dat hun werk voldoet aan de hoogste normen van nauwkeurigheid, objectiviteit en ethiek. Maar toch… AI kan de journalistiek heel wat voordelen bieden, de capaciteiten van journalisten uitbreiden en een revolutie veroorzaken in de manier waarop nieuws wordt geproduceerd en geconsumeerd. Daarom moedigen we bij Innovation Origins onze redactie aan om zoveel mogelijk met AI te experimenteren. Bovendien hebben we precies daarom een speciale tool gebouwd om dat zo makkelijk mogelijk te maken: Laio.

Wij denken echt dat journalisten die weigeren om met AI te werken het bij het verkeerde eind hebben. Ze ontzeggen zichzelf (en de maatschappij) niet alleen een aantal handige tools, maar vergroten ook de kans dat niet-journalisten (delen van) ons traditionele speelveld gaan innemen. Laten we daarom eens kijken naar elf potentiële voordelen. De meeste daarvan gebruiken we bij Innovation Origins ook zelf, maar allemaal komen ze wel ergens van pas. De illustraties die bij elk punt zijn toegevoegd zijn trouwens door AI gegenereerd en vormen het resultaat van een reeks specifieke prompts die door GPT-4 zijn bedacht.

1. Automatisering: Een nieuw tijdperk van efficiëntie in de journalistiek

In de drukke redactieruimte van vandaag integreren journalisten kunstmatige intelligentie naadloos in hun workflow, waarbij automatisering routinetaken stroomlijnt en hen in staat stelt zich te concentreren op de kern van het verhaal. Dataverzameling, transcriptie en fact-checking worden gedelegeerd aan AI-tools, terwijl verslaggevers kunnen doen waar ze goed in zijn: context, diepte en emotie geven aan hun berichtgeving.

Met deze geavanceerde technologieën kunnen journalisten complexe datasets analyseren, patronen identificeren en verhalen aan het licht brengen die anders onopgemerkt waren gebleven. Hierdoor worden nieuwsredacties efficiënter en kunnen journalisten hun tijd besteden aan het maken van boeiende verhalen en het onthullen van baanbrekende verhalen.

2. Personalisering: Nieuwservaringen op maat maken

Het werkt voor het ene merk beter dan voor het andere, maar hoe dan ook heeft AI de mogelijkheden van personalisering sterk uitgebreid. Het resultaat kan nieuwsplatform zijn dat de interesses en voorkeuren kent van individuele gebruikers en verhalen levert die zijn afgestemd op hun specifieke smaak.

Door middel van geavanceerde algoritmen die het gedrag en de voorkeuren van lezers analyseren, kunnen journalisten en nieuwsorganisaties inhoud leveren die hun publiek rechtstreeks aanspreekt, waardoor de betrokkenheid wordt vergroot en de band tussen nieuwsaanbieders en consumenten wordt verdiept. Door de voorkeuren van individuele lezers te begrijpen, kunnen journalisten verhalen ontwikkelen die op een persoonlijk niveau voelbaar zijn, waardoor een sterkere band met hun publiek ontstaat.

3. Snelheid en nauwkeurigheid: AI-gestuurde verslaggeving in real time

Grensverleggend nieuws is vaak chaotisch, waarbij informatie uit verschillende bronnen binnenstroomt en journalisten een race tegen de klok voeren om het verhaal samen te stellen. AI kan dit proces helpen stroomlijnen door razendsnel enorme hoeveelheden gegevens te analyseren en journalisten te voorzien van nauwkeurige en tijdige inzichten.

Van het monitoren van social media-feeds tot het uitfilteren van belangrijke punten uit lange rapporten, AI-tools kunnen journalisten helpen om voorop te blijven lopen in een snelle nieuwsomgeving. In het licht van desinformatie en misinformatie kunnen deze tools ook de geloofwaardigheid van nieuwsorganisaties versterken door ervoor te zorgen dat hun berichtgeving is gebaseerd op feiten en betrouwbare bronnen.

4. Natuurlijke taalverwerking: Taalbarrières overwinnen

Nu de wereld steeds meer met elkaar verbonden raakt, wordt het voor journalisten steeds belangrijker om bronnen in verschillende talen te raadplegen en te begrijpen. NLP-tools (Natural Language Processing) kunnen deze barrières slechten door real-time vertalingen te bieden en journalisten in staat te stellen verhalen uit de hele wereld te verslaan.

Met NLP en specifiele vertaaltools kunnen journalisten snel documenten in vreemde talen begrijpen en interviews en berichten op sociale media analyseren, waardoor ze waardevolle inzichten en context krijgen. Deze technologie vergroot het bereik van nieuwsorganisaties en bevordert een meer divers en inclusief nieuwslandschap.

5. Verbeterde storytelling: Immersieve journalistiek via AI

In een druk medialandschap zijn nieuwsorganisaties voortdurend op zoek naar innovatieve manieren om de aandacht van hun publiek te trekken. AI-tools stellen journalisten in staat om meeslepende en interactieve verhalen te maken die lezers op nieuwe manieren kunnen betrekken.

Van verbluffende datavisualisaties tot virtuele en augmented reality-ervaringen, AI verandert de manier waarop verhalen worden verteld en geconsumeerd. Deze geavanceerde technologieën bieden journalisten nieuwe mogelijkheden om verhalen te vertellen, waardoor ze doelgroepen die daar ontvankelijk voor zijn beter van dienst zijn en zo een diepgaander en betekenisvoller contact met hun publiek kunnen maken.

6. Analyse van sociale media: AI als het digitale kompas van de journalist

Journalisten moeten op de hoogte blijven van online trends, conversaties en sentimenten in een wereld waarin sociale-mediaplatforms nog steeds behoorlijk invloedrijk zijn. AI-tools zijn hierbij van onschatbare waarde en kammen enorme hoeveelheden gegevens uit om opkomende verhalen, populaire meningen en invloedrijke influencers te identificeren.

Gewapend met deze inzichten kunnen journalisten verhalen maken die inspelen op de tijdgeest en de interesses en zorgen van hun publiek aanspreken. Bovendien kan een AI-gestuurde analyse van sociale media patronen en ontwikkelingen aan het licht brengen die anders misschien onopgemerkt waren gebleven, waardoor verslaggevers nieuwe wegen kunnen inslaan en de concurrentie voor kunnen blijven.

7. Verbeterde toegankelijkheid: Nieuws voor iedereen

Voor nieuwsorganisaties is het bereiken van een zo breed mogelijk publiek cruciaal. AI kan helpen om nieuwscontent toegankelijker te maken voor mensen met een handicap, waardoor de kloof tussen traditionele media en minder bedeelde gemeenschappen wordt overbrugd.

Met AI-gegenereerde transcripties, bijschriften en audiobeschrijvingen kunnen nieuwsorganisaties ervoor zorgen dat hun inhoud voor iedereen beschikbaar is, ongeacht hun capaciteiten. Naarmate de AI-technologie voortschrijdt, belooft dit een meer inclusief en divers medialandschap te creëren waarin informatie en verhalen echt voor iedereen zijn.

8. Optimalisatie van middelen: De redactieruimte begeleiden met AI

Nieuwsorganisaties staan vaak voor de uitdaging om de beperkte middelen toe te wijzen aan verschillende verhalen. Maar er blijft altijd wel wat liggen; vooraf is nooit precies duidelijk waar een inspanning het meeste effect heeft. AI kan helpen dit proces te optimaliseren door te voorspellen welke verhalen bij de lezers aanslaan of welke hiaten in de berichtgeving aandacht verdienen.

AI kan nieuwsredacties waardevolle inzichten bieden om hun besluitvorming te sturen door lezersvoorkeuren, historische trends en real-time gebeurtenissen te analyseren. Deze datagestuurde aanpak kan journalisten helpen hun inspanningen te prioriteren en ervoor zorgen dat ze zich richten op verhalen die van belang zijn voor hun publiek, terwijl ze de beschikbare middelen optimaal benutten.

9. Nieuwe verdienmodellen: Journalistiek in stand houden met behulp van AI

Nu de traditionele inkomstenstromen minder vanzelfsprekend zijn geworden, moeten nieuwsorganisaties op zoek naar innovatieve manieren om hun activiteiten te kunnen volhouden. AI biedt nieuwe mogelijkheden om geld te verdienen, zoals via gepersonaliseerde advertenties of op individuele lezers afgestemde inhoud op basis van abonnementen. Een simpele vraag aan ChatGPT welke verdienmodellen mogelijk zijn voor een specifieke journalistieke activiteit, geeft direct nieuwe inzichten.

Door de kracht van AI te benutten om de voorkeuren van hun publiek te begrijpen en daarop in te spelen, kunnen nieuwsorganisaties interessantere en relevantere inhoud creëren, klantenbinding stimuleren en meer betaalde abonnementen verkopen. Naarmate het medialandschap zich ontwikkelt, belooft AI-technologie een centrale rol te spelen bij het vormgeven van nieuwe bedrijfsmodellen die journalistiek van hoge kwaliteit ondersteunen en haar in staat stellen te gedijen in het digitale tijdperk.

10. Ideeën en creativiteit: Nieuwe perspectieven en potentiële aanknopingspunten

De rol van AI in het creatieve proces van journalisten kan hun werk aanzienlijk verrijken door waardevolle inzichten en inspiratie te bieden. Door enorme hoeveelheden gegevens te analyseren en patronen, trends en verborgen verbanden te identificeren, kunnen AI-tools unieke ideeën voor verhalen aandragen die journalisten anders misschien niet hadden overwogen. Dit kan leiden tot de ontwikkeling van innovatieve inhoud die lezers aanspreekt en nieuwe perspectieven biedt op verschillende onderwerpen. Bovendien kunnen AI-tools journalisten helpen bij het verkennen van nieuwe verteltechnieken, zoals datavisualisatie, augmented reality of interactieve verhalen.

Naast het genereren van verhaalideeën kan AI helpen bij de onderzoeks- en ontwikkelingsfase van het creatieve proces. NLP-algoritmen (Natural Language Processing) kunnen snel grote hoeveelheden tekst doornemen, belangrijke punten eruit halen en informatie samenvatten voor journalisten. Dit kan tijd en moeite besparen, waardoor journalisten zich kunnen richten op het maken van een overtuigend verhaal in plaats van te verzanden in de details van onderzoek.

11. Bestrijding van nepnieuws: AI als bewaker van de waarheid

Last but not least: de verspreiding van nepnieuws, misinformatie en deepfakes vormt een grote uitdaging voor journalisten en nieuwsorganisaties, die de integriteit en betrouwbaarheid van hun berichtgeving moeten handhaven. AI biedt een oplossing, met tools die zijn ontworpen om verzonnen inhoud, gemanipuleerde beelden en misleidende informatie op te sporen en te markeren.

Door AI te integreren in hun factchecking- en verificatieprocessen kunnen journalisten ervoor zorgen dat hun berichtgeving accuraat en geloofwaardig is, wat het vertrouwen van het publiek in hun werk bevordert. Naarmate de grens tussen feit en fictie vervaagt, zullen AI-tools steeds onmisbaarder worden in de strijd tegen nepnieuws.

Nepnieuws

Dit laatste voordeel, het bestrijden van nepnieuws, is zo belangrijk dat we er nog wat dieper op in gaan. Journalisten kunnen op dit punt niet alles oplossen, maar ze spelen zeker een rol. Het gebruik van AI om de verspreiding van nepnieuws aan te pakken omvat een combinatie van detectie, interventie en voorlichting. Hoewel het een uitdaging is om personen die nepnieuws verspreiden ervan te overtuigen dat ze het bij het verkeerde eind hebben, kunnen AI-tools worden ingezet om de verspreiding en invloed van dergelijke informatie te beperken. Enkele strategieën die daarbij van pas komen:

• Detectie en markering: AI-algoritmen kunnen worden getraind om nepnieuws of onjuiste informatie te identificeren en te markeren op basis van verschillende factoren zoals de bron, de inhoud en patronen in taalgebruik. Door gebruikers te waarschuwen voor de geloofwaardigheid van de informatie die ze willen delen, kan AI hen ertoe aanzetten hun acties te heroverwegen.
• Sentimentanalyse en het in kaart brengen van conversaties: AI kan sociale mediaplatforms en online fora monitoren om sentimenten te analyseren en patronen in de verspreiding van nepnieuws te identificeren. Door inzicht te krijgen in de onderliggende emoties en motivaties die mensen ertoe aanzetten verkeerde informatie te delen, kunnen journalisten en factcheckers gerichte interventies uitvoeren om deze zorgen weg te nemen.
• Gepersonaliseerde berichtgeving: AI-tools kunnen het online gedrag en de voorkeuren van gebruikers analyseren om gepersonaliseerde berichten op te stellen die misinformatie effectief tegengaan. Door het antwoord af te stemmen op de specifieke overtuigingen of zorgen van het individu, kan AI de kans vergroten dat iemand van mening verandert.
• Chatbots en virtuele assistenten die feiten controleren: AI-gestuurde chatbots en virtuele assistenten kunnen worden gebruikt om real-time fact-checking en geloofwaardige informatie te bieden. Gebruikers kunnen met deze tools communiceren om vragen te stellen, op feiten gebaseerde antwoorden te krijgen en toegang te krijgen tot betrouwbare bronnen, wat hen kan helpen de onjuistheid te herkennen van het nepnieuws dat ze zijn tegengekomen.
• Educatieve campagnes: AI kan worden gebruikt om gerichte educatieve campagnes te ontwerpen die het bewustzijn over de gevaren van nepnieuws vergroten en gebruikers leren hoe ze dergelijke inhoud kunnen herkennen en rapporteren. Door een cultuur van kritisch denken en mediawijsheid te bevorderen, kan AI mensen in staat stellen kritischere informatieconsumenten te worden. Campagnes kunnen op scholen, in bibliotheken of zelfs op de nieuwsplatforms zelf terechtkomen.
• Netwerken om fake news te ontkrachten: AI kan helpen netwerken van factcheckers, journalisten en deskundigen op te zetten en te ondersteunen die samenwerken om verkeerde informatie te ontkrachten. Door snel nauwkeurige en goed onderzochte informatie te verspreiden, kunnen deze netwerken de verspreiding van nepnieuws tegengaan en de publieke opinie in de richting van de feiten sturen.
• Interventie door socialemediaplatforms: AI kan door socialemediaplatforms worden gebruikt om het bereik van gemarkeerde inhoud automatisch te beperken, zodat minder gebruikers aan onjuiste informatie worden blootgesteld. Deze platforms kunnen AI ook inzetten om geloofwaardige bronnen en geverifieerde informatie te promoten, waardoor de invloed van nepnieuws verder wordt beperkt. Deze strategie kan nieuwsplatforms ook helpen de reacties van gebruikers te monitoren.

Natuurlijk kan AI nooit het enige middel zijn om nepnieuws te bestrijden; iemands overtuiging of mening veranderen is een complex proces waarbij emotionele, psychologische en sociale factoren een rol spelen. AI-interventies zijn slechts een onderdeel van een bredere strategie die menselijke betrokkenheid, empathie en dialoog omvat.

Zorgen

De voordelen van het gebruik van AI zijn legio (dus beschouw de bovenstaande lijst van 11 punten vooral niet als volledig), maar zoals in de eerste alinea al is gezegd, zijn er ook reële zorgen. Die variëren van ethisch, juridisch en commercieel tot praktisch en maatschappelijk. Van een heel andere orde is de zorg dat de toepassing van AI in de journalistiek de digitale kloof kan vergroten. Dat gebeurt als goed gefinancierde nieuwsorganisaties toegang hebben tot geavanceerde AI-instrumenten, terwijl de kleinere moeite hebben om bij te blijven. Dit kan leiden tot een ongelijk speelveld en mogelijk bijdragen tot verdere consolidatie in de media-industrie. Eén geruststelling op dat punt tot slot: deze kleine nieuwsorganisatie probeert het tegendeel te bewijzen door Laio verder te ontwikkelen tot een hulpmiddel dat de nu al tastbare voordelen verder zal vergroten.