Overheden en bedrijven in Noord-Nederland willen de komende twaalf jaar 2,8 miljard euro investeren in de grootschalige toepassing van duurzaam opgewekte waterstof. Dat staat in de ‘Investeringsagenda waterstof Noord-Nederland‘. Om deze investeringen te realiseren vragen de initiatiefnemers het Rijk om “een gedeelte van de onrendabele top” van waterstofproductie te financieren. “Zonder deze dekking komen de investeringen niet op gang. Wij vragen daarom het Rijk om een exploitatiesubsidie op te zetten voor waterstofproductie. Dit heeft een positief effect op de groene chemie en de werkgelegenheid.”
Emissievrije (groene) waterstof kan volgens de initiatiefnemers een belangrijke rol spelen bij de verduurzaming van de industrie, als schoon alternatief voor fossiele brandstoffen. Daarnaast kan waterstof worden toegepast als ‘energiedrager’, bijvoorbeeld bij vervoer, zoals nu gebeurt met de twee waterstofbussen die in Groningen rijden, of als ‘batterij’ om schommelingen in het aanbod van duurzame energie uit wind en zon op te vangen.
[learn_more caption=”Wat is waterstof?”] Waterstof komt op aarde enkel voor als verbinding, voornamelijk in water, maar ook in fossiele brandstoffen. Waterstof kan daarom op verschillende manieren worden geproduceerd; op dit moment voornamelijk uit fossiele bronnen (grijze waterstof). Voor een CO2-neutraal energiesysteem is het belangrijk om waterstof emissievrij te produceren.
Waterstof geproduceerd door elektrolyse met groene stroom of uit biomassa, wordt vaak groene waterstof genoemd. Blauwe waterstof verwijst naar waterstof geproduceerd uit fossiele brandstoffen in combinatie met CO2-afvang en -opslag. Productie van blauwe waterstof kan plaatsvinden op grotere schaal, als transitie, maar is minder modulair dan de productie van groene waterstof. Onder andere Equinor en Shell kijken naar de mogelijkheden om blauwe waterstof te produceren.
Voor de productie van groene waterstof is het van belang dat er voldoende duurzaam opgewekte elektriciteit beschikbaar is. Een belangrijke bron hiervoor zijn de geplande ontwikkelingen voor de uitbreiding van wind-op-zee. Uit de route van de industrie in de Eemsdelta naar een negatieve CO2-huishouding in 2050 blijkt dat naast biomassa (als brandstof, maar ook grondstof) alleen daarvoor al 7 GW aan windenergie noodzakelijk is. Daarnaast dient er voldoende (zuiver) water beschikbaar te zijn ten behoeve van elektrolyse.[/learn_more]
Waterstof lijkt vooral interessant voor de industrie. Er is vooralsnog veel twijfel over het gebruik van waterstof voor consumenten. Lees hier meer over de kansen van waterstof.
Schaalvergroting
Om ervoor te zorgen dat emissievrije waterstof straks in grote mate beschikbaar is, en daadwerkelijk kan concurreren met fossiele brandstoffen, is er de komende jaren schaalvergroting nodig. Met de investeringsagenda willen de noordelijke overheden en bedrijven tot die schaalvergroting komen. Ze verwachten in 2030 emissievrije waterstof grootschalig en rendabel te kunnen produceren, gebruiken en transporteren.
Waterstofeconomie
Noord-Nederland heeft volop mogelijkheden om zich tot een groene waterstofecomie te ontwikkelen, schrijven de negentien partijen in het plan. Er is veel kennis aanwezig en met de wind- en zonneparken kan de regio de duurzame energie leveren die nodig is voor de grootschalige productie van groene waterstof. Daarnaast zijn er grote potentiële industriële afnemers in het Noorden: in de Eemshaven, Delfzijl en Emmen.
Groene industrie
Noord-Nederland wil met de investeringsagenda bouwen aan de groene industrie van de toekomst, zo staat in het rapport. “Bij deze transitie heeft waterstof een cruciale rol, als energiedrager én als grondstof. De groene industrie creëert en behoudt werkgelegenheid, zorgt ervoor dat onze kennispositie behouden blijft en levert een concrete bijdrage aan de klimaatdoelstellingen van Nederland voor 2030.”