De meeste mensen dragen relatief goedkope kleren die ze na één of twee jaar weggooien. In een ideale wereld zouden ze hun kleren langer dragen, omdat dat duurzamer is en beter voor het milieu. Maar onze wereld is niet ideaal, zegt Aniela, oprichter van de Nederlandse start-up NEFFA. Zij heeft daarom een nieuw weefsel ontwikkeld, dat bestaat uit mycelium (schimmelwortel). Je kunt er prachtige kleding mee maken, het is goedkoop en kan na gebruik worden gecomposteerd. Op die manier kan de consument modetrends blijven volgen en toch duurzaam leven.
Mycelium
De mode-industrie is grondstof- en arbeidsintensief. Denk maar aan de katoenteelt, die waardevolle landbouwgrond en watervoorraden verbruikt en gebruik maakt van pesticiden en chemicaliën. In het productieproces van Aniela worden materiaal en model in één stap gemaakt: het weefsel wordt gevormd door fermentatie en wordt direct op een driedimensionale lichaamsvorm gekweekt. De eigenschappen van mycelium zijn vergelijkbaar met die van leer of kunststof. Het kan de voor het milieu schadelijke synthetische vezels op basis van aardolie vervangen.
Gesloten kringloop
Myzelium is meercellige gist dat zich gewoonlijk voedt met kleine suikermoleculen uit hout of plantaardig afval. Het groeit door kleine moleculen te produceren. Hierdoor ontstaat een dicht netwerk van vezels. Zodra dit is voltooid, gaat het mycelium verder met het vormen van een schimmel. In deze fase kan de mens ingrijpen en de groei van het weefsel sturen door de temperatuur, de CO2, de vochtigheid en de luchtstroom te regelen. Het proces duurt slechts enkele dagen.
Ook interessant: Modewereld kan revolutionair veranderen met 3D-oplossingen
De myceliumgistcel voedt zich met suikermoleculen uit post-consumptie-afval, zoals maïskolven, houtsnippers en stro. In het productieproces worden deze materialen gerecycled en omgezet in milieuvriendelijke producten. De productie van weefsel uit mycelium kent dus een gesloten cyclus.
‘Net effe anders’
Aniela doet ze sinds 2014 onderzoek naar het gebruik van mycelium in de modeproductie. Op dat moment maakte ze deel uit van een onderzoeksproject bij de Universiteit Utrecht.
De naam van hun start-up NEFFA is een acroniem voor ‘Net effe anders’. Een aanpak die onder meer blijkt uit het feit dat ze leent van andere industrieën en deze toepast op de modeproductie. Zo is ze erin geslaagd om de toeleveringsketen te heroverwegen en drastisch te verkorten. Ze ontwikkelde een productietechniek die naden elimineert en personalisatie in de massaproductie mogelijk maakt.”
Het productieproces bestaat uit twee stappen: De eerste stap is het kweken van de ruwe biomassa in grote vergisters. Dit is een proces dat wordt gebruikt in grote bedrijven zoals BASF en DSM , legt Aniela uit. In de tweede stap wordt het product verwerkt en geverfd en gecoat.
Lokale productie
Aangezien de kleding op de vorm van het lichaam wordt gekweekt en volgens plan, is er geen afval. Knippen en naaien is niet nodig. Dit betekent dat de arbeidsintensiteit wordt verminderd. Dat maakt een kostenefficiënte lokale productie mogelijk. Lange transportroutes worden geëlimineerd en de ecologische voetafdruk wordt kleiner.
Tegelijkertijd wordt overproductie vermeden, omdat de productie op bestelling en naar de lichaamsmaten van de klanten plaatsvindt. Consumenten hebben het voordeel van goed passende kleding die gemakkelijk te onderhouden is. De stof kan eenvoudig worden gereinigd door het af te vegen met een vochtige doek.
Vermarkting
Aniela’s concept krijgt grote erkenning. Onlangs was ze een van de tien finalisten in de Sociale Innovatie Competitie 2020 van de Europese Commissie, die liep onder de titel Re-imagine Fashion. In de online academie en de coaching heeft ze haar ideeën over de systeemverandering die ze met haar product MycoTEX wil bereiken, kunnen aanscherpen. Aniela “Natuurlijke materialen bieden verschillende natuurlijke functies. Met mycelium brengen we meer diversiteit in een samenleving die sterk afhankelijk is van katoen en polyester.
Momenteel werkt ze aan het opschalen van de productie. Het eerste product zal in 2021 op de markt worden gebracht. De marketing wordt uitgevoerd via webwinkels zoals Yoox en Zalando.
Ook interessant:
Foundry helpt de modewereld op weg naar innovaties
Ananas, bedorven mango en appel als vervanger van leer.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
