Maandag heft Italië de strengste coronarestricties op. Venetië likt intussen haar wonden. Toch zien hotels wel een lichtpuntje.
De houten kiosk van de gondeliers aan de Riva degli Schiavoni is potdicht. Tientallen gondels liggen in het water afgemeerd. Normaal is het een komen en gaan van gondeliers die toeristen voor veertig minuten of langer door de kanalen van de stad navigeren. Sinds de coronacrisis is er een stop op de gondelvaart gekomen. Bijna alle economische activiteit is opgeschort. Niemand mag de stad in of uit als er geen gegronde reden voor is.
Het gevolg is dat het nabije San Marcoplein uitgestorven is. Op de Rialtobrug loopt welgeteld een persoon. Behalve een enkele vaporetto, de waterbus, is er geen verkeer op het anders drukke Canale Grande. “Ik ben wanhopig,” zegt de eigenaar van trattoria Al Ponte. “Ik heb geen klandizie en ik vrees dat klanten voor lange tijd niet komen.” Op een papier in een zaak met drie geldautomaten staat dat de activiteit is gestopt en dat alle automaten leeg zijn. Venetië likt haar wonden.
Binnenlands toerisme
“Vijfenzeventig procent van de Venetianen werkt in het toerisme,” zegt Paola Mar, de wethouder van toerisme, terwijl we op een muurtje zitten naast de klokkentoren van San Marco. In 2019 verbleven er 11 miljoen toeristen één of meer nachten in Venetië. Het aantal dagjesmensen is overweldigend en bedraagt naar schatting jaarlijks 25 miljoen. “Venetië is heel hard getroffen. We hopen dat het binnenlands toerisme aantrekt om het verlies dit jaar een beetje te compenseren, want 85 procent van de toeristen komt uit het buitenland.”
Maandag wordt de quarantaine in Italië opgeheven. Niet in een klap, maar stapje voor stapje. Mensen mogen weer naar buiten en elkaar opzoeken, maar alleen als er een familie- of een andere affectieve band tussen hen bestaat. De scholen blijven dicht (en gaan dit schooljaar niet meer open), de horeca blijft nog gesloten.
Tien pagina’s lang protocol hoteleigenaren
Venetië bereidt zich intussen voor op de toekomst. “We hebben donderdag een protocol opgesteld voor alle hoteleigenaren,” zegt Claudio Scarpa, directeur van de vereniging van Venetiaanse hoteliers. Het 10 pagina’s lange document biedt regels waaraan hotels zich dienen te houden. Het heeft vooral te maken met desinfectie en het afstand houden. De tekst is gedetailleerd. Zo staat er bijvoorbeeld in dat schoonmaakmaterialen, zoals een stofzuiger, elke keer moet worden gedesinfecteerd met een 0,5% natriumhypochlorietoplossing voordat begonnen wordt met een nieuwe kamer. “Het ontbijtbuffet wordt iets uit het verleden. Klanten krijgen nu een ontbijtzak,” zegt Scarpa. Hotels die zich aan deze regels houden, krijgen een speciaal keurmerk. Dat zal niet voldoende zijn om de sector op de been te houden. Scarpa vreest dat zeker kleine hotels het loodje gaan leggen.
Maar hij ziet ook iets positiefs. Scarpa denkt dat de particuliere kamerverhuur, zoals die via platforms als airbnb wordt aangeboden, grote klappen gaat oplopen. Hij is er niet rouwig om. Hotels hebben grote moeite met de opkomst van de particuliere sector, die een deel van de markt heeft weggesnoept. Hotels klagen dat zij aan strengere regels zijn gebonden dan de aanbieders in de deeleconomie.
Dat argument kan in coronatijden voor hotels een voordeel zijn. “Hoe kunnen particulieren de hygiënische normen handhaven? Ze kunnen zich geen grondige schoonmaak garanderen, dat wij hotels wel kunnen,” zegt Scarpa. Mensen zullen volgens hem daarom minder geneigd zijn bij particulieren te boeken.
App en elektronische armbanden
Andere sectoren van het Venetiaans toerisme bereiden zich ook voor op de beëindiging van de quarantaine. Het openbaar vervoer heeft al die tijd weliswaar gefunctioneerd, hoewel er nauwelijks reizigers waren, maar zal vanaf maandag op de proef worden gesteld. Er is sinds zaterdag een app beschikbaar waar reizigers een plek op de vaporetto van tevoren kunnen boeken. Musea gaan vanaf 18 mei open. Bezoek zal alleen mogelijk zijn door (de weinig beschikbare) tickets vooruit te boeken. “We gaan mogelijk over tot de aanschaf van elektronische armbanden die gaan zoemen als bezoekers te dicht bij elkaar staan en over de grens van anderhalve meter gaan,” zegt Pierpaolo Campostrini, technisch beheerder van de basiliek van San Marco. De gondeliers gaan vanaf 1 juni weer aan de slag. “Waarschijnlijk kunnen er dan maar maximaal vier in plaats van zes bezoekers mee,” zegt Andrea Brandi, voorzitter van de gondeliersvereniging. Ook de gondeliers zullen noodgedwongen met een gezichtsmasker aan het werk gaan.
Weer een toeristische fotogelegenheid minder.