Variaties met niet meer dan twee modules: zo simpel kan circulair bouwen zijn

By Erzsó Alföldy

ENZuid zet zich in voor een circulaire economie. Daarom laten we in vier portretten vier ondernemers aan het woord die zich daar ook hard voor maken. Vandaag: Bernd Hendriksen.

In de tijd dat Bernd Hendriksen, algemeen directeur van mHome, milieukunde in Nijmegen ging studeren, had duurzaamheid nog ‘een hoog geitenwollensokken imago’. Terwijl hij toen, begin jaren ’90, al dacht: de wereld verbeteren is een prachtig streven, maar hoezo zou je met duurzaamheid geen business model kunnen maken? Dertig jaar later heeft hij er, na een loopbaan bij KPMG, er alsnog zijn business van gemaakt en verdient hij zijn geld met het ontwikkelen van circulaire woonprojecten. 

Hoe kwam je op het idee voor mHome? 

“Het probleem met duurzaamheid is: als je een woning duurzaam wilt bouwen, roept iedereen: oh wat gaaf, wat mooi. Tegelijkertijd denken mensen dat zo’n woning niet comfortabel is. Maar uiteindelijk willen mensen graag comfort: warm in de winter en koel in de zomer, goede luchtkwaliteit en voldoende leefruimte. Dat duurzaam en comfortabel niet samen kunnen gaan is echter een grote misvatting. Met mHome, het bedrijf dat ik in 2020 met drie partners heb opgericht, willen wij projecten realiseren waarin beide aspecten hand in hand gaan.”

Hoe doen jullie dat?

“Wij maken twee modules met verschillende afmetingen, die je op allerlei manieren kunt stapelen en schakelen. Daarmee kunnen we heel snel en flexibel onze woningen neerzetten. De gemiddelde tijd voor traditionele bouwprojecten is 7 jaar. Wij kunnen met die modules die in de fabriek worden gemaakt, een bouwproject in 20-24 weken, afhankelijk van het type en de hoeveelheid woningen, realiseren, temeer we niet afhankelijk zijn van de weersomstandigheden. Het is een kwestie van die modules op de vrachtwagen zetten, en ze vervolgens afmonteren op de bouwplaats. Door deze werkwijze wordt er ook minder stikstof uitgestoten, omdat er minder vrachtwagens noodzakelijk zijn dan die normaliter bij de bouwplaats aan- en afrijden.” 

En wat maakt die woningen duurzaam in de zin van de gebruikte materialen? En energieverbruik?

“Voor de bouw gebruiken wij houtvezel, kruislings verlijmd hout, soms ook cellulose of kurk. Natuurlijke materialen hebben de eigenschap dat ze in de winter de warmte vasthouden en in de zomer de woning koel houden. Daarnaast slaan ze ook CO₂ op.

Uiteraard zijn de woningen bovendien energieneutraal, gasvrij en voorzien van zonnepanelen. De gedachte achter mHome is: ‘Building a world that leaves no one behind’. Dat wil zeggen: hout uit duurzaam beheerde bossen en een remontabel, verplaatsbaar en modulair ontwerp. Het bouwmateriaal gaat namelijk niet alleen lang mee, maar is ook herbruikbaar en recyclebaar. Maar het staat ook voor gezond en comfortabel wonen voor iedereen tegen betaalbare prijzen.” 

Op welke doelgroep of doelgroepen richten jullie je met die woningen? 

“Wij maken onze woningen in principe in twee maten: 35 en 60 m² groot. Ze zijn dan ook bedoeld voor kleine, 1 à 2 tot maximaal 3 persoonshuishoudens: alleenstaanden, stellen, starters maar ook senioren. Een mooi en innovatief concept dat we in ons living-lab in Nijmegen hebben uitgeprobeerd. Mede op basis van die ervaringen van bewoners ontwikkelen we nu in Brainport Smart District in Helmond een woonhof, waar mensen in verschillende leeftijdsgroepen, van jong tot oud, naast elkaar wonen. Met gezamenlijke voorzieningen, zoals de tuin maar ook wasruimtes waar bewoners elkaar ontmoeten. Behalve wonen heeft zo’n concept dus ook een sociale functie: de bedoeling is dat mensen naar elkaar omkijken.

Dat duurzaam en comfortabel niet samen kunnen gaan is een grote misvatting.

Bernd Hendriksen, mHome

Naast individuele mensen tonen ook woningcorporaties, gemeentes en zorginstellingen belangstelling voor onze woonconcepten, bijvoorbeeld om zelfstandige woonruimte te realiseren voor verslaafden of de combinatie van wonen en zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Het is bewezen dat het gebruik van natuurlijke materialen de leefbaarheid vergroot: het maakt mensen rustiger en zorgt voor een lagere hartslag.

Het kan gaan om tijdelijke woningen, die echter ook permanent bewoond kunnen worden. De modules zijn multifunctioneel en verplaatsbaar, en hebben een levensduur van wel 100 jaar. Wel leggen wij in onze contracten minimaal 15 jaar vast. Dat is niet alleen vanwege het duurzaamheidsaspect, maar ook omdat het anders lastig wordt om een business case rond te krijgen.” 

In hoeverre houdt deze manier van bouwen rekening met demografische ontwikkelingen en trends, zoals vergrijzing? Maar ook veranderde woonwensen, zoals mensen die een gezin willen stichten, of juist kleiner willen gaan wonen? 

“Als je bedoelt of je een aanbouw kunt neerzetten of juist een stuk van je woning eraf kunt halen: dat zie ik in de praktijk vooralsnog nog niet zo snel gebeuren. Wel bestaan de woningen dus uit modules, en die kunnen afhankelijk van het ontwerp wel aangepast worden. Verder is er ruimte voor flexibiliteit en zijn onze architecten goed in staat om met de twee soorten modules heel veel variaties te maken.” 

Hoe is de animo onder (toekomstige) bewoners voor de woningen?

“Voor het project waar we momenteel mee bezig zijn, Brainport Smart District in de Helmondse wijk Brandevoort, hebben zich onlangs in december 350 mensen ingeschreven voor een informatieavond. Voor 52 woningen! Er is dus veel interesse. Maar die toekomstige bewoners willen ook graag weten hoe het zit met het comfort. Daarom hadden we voor die informatieavond een bewoonster van St. Hubert uit Nijmegen uitgenodigd. Zij is heel tevreden en vertelde onder meer hoe ze de woning warm krijgt. Dat zijn wel dingen die mensen graag willen horen.”

Lees ook de andere artikelen uit deze serie via deze link.