Sinds de jaren tachtig wordt methanol beschouwd als de klimaatvriendelijke ‘brandstof van de toekomst’. Tot dusver werd het echter voornamelijk gebruikt in de chemische industrie. Bijvoorbeeld voor de productie van stoffen zoals formaldehyde. Of als oplosmiddel voor kleurstoffen. Toch lijkt daar nul verandering in te komen. Wetenschappers onderzoeken in het EU-project FReSMe-project (From Residual Steel gases to Methanol) een manier om zowel de CO2-uitstoot in de staalindustrie te verminderen als een duurzame brandstof voor de scheepvaart te produceren.
Momenteel is de staalindustrie verantwoordelijk voor ongeveer 8 procent van de CO2-uitstoot. Voor de maritieme sector is dat 2,5 procent. Een nieuwe omzettingstechnologie die speciaal is ontwikkeld voor elektriciteitscentrales van staalfabrieken kan beide sectoren in de toekomst veel milieuvriendelijker maken. Om dit te bereiken werd in het FReSMe-project een innovatieve CO2-afvangtechnologie gecombineerd met een geavanceerd methanol-syntheseproces.
Waardevoller dan elektriciteit
“Het hele proces speelt zich af tijdens de staalproductie. Er worden verschillende gasstromen gegenereerd, die gewoonlijk worden verbrand in de elektriciteitscentrale van de staalfabriek of worden gebruikt om elektriciteit op te wekken. Dit proces veroorzaakt grote hoeveelheden CO2,” verklaart David Cuesta Pardo, coördinator van het project namens Everis-dochter I-Deals. “Met FReSMe kunnen we CO2 recycleren en omzetten in methanol. Die stof is waardevoller dan de elektriciteit die er normaal mee wordt opgewekt. Overtollige CO2 die niet wordt gebruikt voor de productie van methanol, wordt verwerkt voor vervoer en opslag. Daardoor kan de staalproductie op grote schaal koolstofvrij worden gemaakt.”
Alternatieve brandstof
Methanol geproduceerd door FReSMe is ook geschikt als alternatief voor fossiele brandstoffen. Het is veilig, goedkoop, schoon en overvloedig aanwezig. Door methanol te produceren uit CO2 en te gebruiken als alternatief voor stookolie, wordt ook de uitstoot van zwaveloxide, stikstofoxide en roetdeeltjes door de scheepvaart aanzienlijk verminderd. Dit zou de sector kunnen helpen om aan toekomstige emissievoorschriften te voldoen zonder dat reders grote investeringen hoeven te doen, aldus de onderzoekers.
De Internationale Maritieme Organisatie heeft zich ten doel gesteld de emissies tegen 2050 met 50 procent te verminderen ten opzichte van het niveau van 2008. “Methanol bevat geen zwavel en veroorzaakt geen roetuitstoot. Het kan worden gebruikt in aangepaste motoren. Het is vloeibaar bij omgevingsdruk en -temperatuur. Dat vereenvoudigt opslag en het bunkeren”, verklaart Cuesta Pardo.
Hoogovengas
De onderzoekers hebben al aangetoond dat hun methode werkt. Zij hebben verscheidene tonnen methanol geproduceerd met behulp van hoogovengas van de SSAB-staalfabriek in Luleå, Zweden. “Nu staan we voor een nieuwe uitdaging”, vertelt Cuesta Pardo. Binnenkort gaat de veerboot Stena Germanica, die Göteborg en Kiel verbindt, varen op de methanolbrandstof van FReSMe. Het voormalige cruiseschip is sinds 2001 in de vaart. Het was het eerste grote schip dat na de ombouw in 2015 op methanol ging varen.
Wegbereider
Wetenschappers verwachten dat FReSMe een wegbereider kan worden voor de ontwikkeling van milieuvriendelijke waterstof en de daarmee samenhangende hernieuwbare energie die nodig is voor de productie ervan, zeggen zij. Methanol is volgens hen een uiterst veelzijdige alcohol, die vaak wordt gebruikt als chemische bouwsteen en in brandstoftoepassingen. “De CO2-arme methanolbrandstofmengsels van FReSMe kunnen de emissies van voertuigen met verbrandingsmotoren verminderen”, aldus Cuesta Pardo.
“De methanol kan rechtstreeks met benzine worden gemengd, maar ook worden gebruikt voor de productie van biodiesel.” De Spanjaard heeft er alle vertrouwen in dat de grootschalige invoering van milieuvriendelijke waterstof zeer binnenkort kan gebeuren – mits het juiste beleid en de juiste regelgeving worden ingevoerd. De methanolsynthesetechnologie heeft een commerciële status bereikt, zegt hij.
Ook interessant:
Wie heeft de waterstofauto vermoord?
Airbus zet in op een totaalconcept voor een duurzame vliegtuigbouw