EURASHE uit felle kritiek op de aangekondigde bezuinigingen in het Nederlandse hoger onderwijs door de nieuwe onderwijsminister Eppo Bruins. De maatregelen van het nieuwe kabinet, gericht op het beperken van “excessieve internationalisering”, brengen beperkingen aan de instroom van internationale studenten en bevorderen het Nederlands als onderwijstaal. Nederlandse instellingen voor hoger onderwijs delen hun zorgen. EURASHE benadrukt dat deze one-size-fits-all aanpak schadelijk kan zijn voor de ontwikkeling van het hoger onderwijs en de Europese samenwerking in gevaar brengt.
De plannen, voor het eerst gepresenteerd in mei, omvatten een wet genaamd ‘Balanced Internationalisation‘. Deze wet moet een maximum stellen aan het aantal internationale studenten en de voertaal Nederlands binnen het hoger onderwijs versterken. Het controversiële wetsvoorstel heeft als doel de balans in het Nederlandse hoger onderwijssysteem te herstellen, gezien de significante toename van de internationalisering in de afgelopen jaren.
De Vereniging Hogescholen en andere Nederlandse instellingen voor hoger onderwijs uitten hun zorgen over dit wetsvoorstel al eerder. EURASHE, de organisatie die de hogescholen in Europa vertegenwoordigt, ondersteunt deze zorgen volledig. Zij geloven dat de voorgestelde algemene benadering niet de juiste weg vooruit is en dat de bezuinigingen niet alleen de ontwikkeling van het hoger onderwijs, in het bijzonder het toegepaste onderwijs, kunnen belemmeren, maar ook nadelige effecten kunnen hebben op de onderling verbonden aard van de Europese Hogeronderwijsruimte (EHEA).
Impact van de bezuinigingen
De nieuwe Nederlandse regering heeft een reeks financiële maatregelen aangekondigd die ingrijpende gevolgen hebben voor de universiteiten. Het budget voor onderzoek en wetenschap zal met €1,1 miljard worden verminderd en het Nationaal Groeifonds, dat onderzoek en ontwikkeling financiert, zal volledig worden afgeschaft. De financiering van het hoger onderwijs, ook wel bekend als het “sectorplan”, zal jaarlijks met €215 miljoen worden gekort.
Deze drastische vermindering van de middelen zal naar verwachting een harde slag zijn voor de Nederlandse universiteiten. Jouke de Vries, interim voorzitter van Vereniging Universiteiten van Nederland (UNL), beschrijft de bezuinigingen als “een klap voor onze studenten en medewerkers die al onder enorme druk staan“, die schadelijk is voor zowel onderwijs als onderzoek.
Reacties uit de wetenschappelijke wereld
Marcel Levi, voorzitter van de Kenniscoalitie, uitte zijn bezorgdheid dat de Nederlandse wetenschap het risico loopt achter te blijven bij andere onderzoeksintensieve landen. “Als Nederland raken we verder achterop als we deze bezuinigingen op het gebied van kennis en innovatie doorvoeren,” aldus Levi.
Naast de budgettaire bezuinigingen omvat de nieuwe wetgeving ook maatregelen om het aantal internationale studenten te verminderen, zoals het beperken van Engelstalig onderwijs en het verhogen van het collegegeld voor studenten van buiten de EU. De kwalificatie-eisen voor het ‘kennismigrantenschema’ zullen worden “aangescherpt en verhoogd”. Levi benadrukt dat de universiteiten ernstig worden getroffen door het wegvallen van de ‘sectorplan’-middelen, die de kernfinanciering voor de meeste disciplines met zich meebrachten en in de afgelopen twee jaar hebben geleid tot vaste contracten voor veel universitair personeel.
De gevolgen voor internationale studenten en medewerkers
De geplande maatregelen hebben niet alleen invloed op Nederlandse studenten, maar ook op de positie van Nederland als een internationaal aantrekkelijke studiebestemming. “Een groot deel van onze promovendi en postdocs is internationaal, en zij dragen in grote mate bij aan ons onderzoek”, aldus Levi. Dit benadrukt de waarde die internationale studenten en onderzoekers hebben voor het Nederlandse wetenschappelijke klimaat.
De nieuwe wetgeving, gericht op het verminderen van de internationalisering, heeft tot bezorgde reacties geleid. Men vreest dat maatregelen zoals de beperking van het Engelstalig onderwijs en het verhogen van het collegegeld, zullen leiden tot een afname van het aantal getalenteerde internationale studenten die voor Nederland kiezen. Dit zou de diversiteit en kwaliteit van het Nederlandse hoger onderwijs kunnen aantasten.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
