Ongeveer twee miljoen zonnepanelen werden in 2016 in Nederland geïnstalleerd, goed voor 525 megawattpiek aan vermogen. Leveren al die zonnepanelen wel op wat vooraf berekend is? De Universiteit Utrecht en de Technische Universiteit Eindhoven gaan hier samen met onderzoekscentrum SEAC en Autarco onderzoek naar doen.
“Onze huidige zonne-energiemodellen zijn gebaseerd op theoretische opbrengsten, maar data over de daadwerkelijke prestaties zijn beperkt beschikbaar”, legt TU/e-onderzoeker Roel Loonen uit: “Presteren de systemen wel zoals de installateurs verwachten dat ze doen?”
Eigenaren van een zonnestroomsysteem kunnen daarom op de website van het Nationaal Solar Onderzoek opgeven hoeveel kWh hun systeem tot de dag van invullen heeft opgewekt. Drie weken later worden ze opnieuw verzocht hun kWh-opbrengst door te geven. Deze opbrengst wordt vervolgens vergeleken met een berekende verwachte opbrengst op basis van de ligging, oriëntatie, hellingshoek en vermogen van het systeem.
De deelnemers krijgen na afloop een rapport toegestuurd met daarin een analyse van de prestaties en de prestaties die ze hadden mogen verwachten op basis van de zoninstraling.
De onderzoekers maken voor hun theoretische berekeningen onder meer gebruik van onderzoeksopstellingen die op de daken van de universiteiten van Eindhoven en Utrecht staan en die informatie over zoninstraling leveren. Roland Valckenborg, Projectleider bij SEAC: “Het onderzoek gebruikt satellietgegevens ten aanzien van de zoninstraling, met de meetopstelling ijken we die data. Ook zijn we betrokken bij de data-analyse.”
Het Eindhovense Autarco is verantwoordelijk voor de onderzoeksopzet van het nieuwe onderzoek. Ook heeft dit bedrijf software ontwikkeld, waarmee met behulp van satellietbeelden en hoogtedata heel nauwkeurig kan worden bekeken wat de oriëntatie en hellingshoek van de zonnepanelen op het dak is en wat voor effect schaduw heeft op de prestaties van de panelen.
Roel van den Berg, directeur van Autarco: “Doordat de verschillende componenten zoals omvormers en zonnepanelen vaak van verschillende merken zijn en dus niet altijd goed op elkaar afgestemd zijn en omdat er meestal niet pro-actief gemonitord wordt, kan de opbrengst van een systeem lager zijn dan oorspronkelijk verwacht. Datzelfde geldt bij schaduw of bij vervuiling op de zonnepanelen. We hopen met dit onderzoek inzicht te krijgen in de echte cijfers.”
Het theoretisch cumulatief geïnstalleerd vermogen van zonnepanelen in Nederland is in 2017 ongeveer 2500 megawattpiek. In 2016 was zonnestroom verantwoordelijk voor ongeveer één procent van de Nederlandse elektriciteitsproductie.