Eindhoven wil een smart society worden. Maar hoe gaat dat? Wat gebeurt er al? En van welke voorbeelden kunnen we iets leren? De DATAstudio onderzoekt de transitie die de stad moet doormaken om daadwerkelijk zo’n smart society te worden. Met elke week een nieuwe bijdrage op E52. Deze week een blik op Strijp-S als voorbeeld voor de slimme én gezonde stad. Dit stuk is een bewerking van een artikel uit de septemberuitgave van het Tijdschrift Milieu. Lees hier alle afleveringen in deze serie.
Decennia lang opereerde Philips vanuit Strijp-S. Het 27 hectare grote terrein heeft inmiddels een nieuwe, eigentijdse invulling gekregen als smart & healthy city. “Dat gebeurt stap voor stap”, vertelt Alwin Beernink van Strijp-S Beheer, gebiedsontwikkelaar van Strijp-S. “We werken aan een gemengd gebied voor wonen, werken en recreëren. De eerste duizend woningen zijn al opgeleverd en er is plek voor nog een paar duizend. Daarnaast ontwikkelen we het gebied tot een inspirerende plek voor ondernemers. Met succes. Al meer dan 700 ondernemingen hebben we weten te interesseren, variërend van grote partijen tot allerlei kleine bedrijven. De hoofdmoot hiervan behoort tot de creatieve industrie zoals designers, architecten, technologische start-ups en internetbedrijven.”
Mens centraal
“De hele inrichting is erop gericht dat de woon- en werkvoorzieningen bijdragen aan welzijn en gezondheid.” Minstens zo belangrijk is dat het project dé blauwdruk vormt voor het ontwikkelen van smart & healthy city’s op andere plekken in de wereld.
De ontwikkeling is gebaseerd op het individuele erfgoed, waarbij nieuwe functies aan het Philips-erfgoed worden toegevoegd. “Dat is ook het mooie, aan alles zie je dat de kwaliteit van Philips nog steeds overeind staat.” Kwaliteit is sowieso het sleutelwoord van de grootschalige, stedelijke gebiedsontwikkeling. “Invalshoek van de renovatie van het terrein is dat alles wat we hier doen, moet bijdragen aan het verbeteren van levenskwaliteiten. Kernwaarden zijn gezondheid, veiligheid, duurzaamheid en plezier, daar houden we strikt aan vast. We willen fijne plekken creëren voor wonen, werken en vertier. Het belangrijkste vind ik dat we vanuit de mens willen bijgedragen aan deze kernwaarden. Er wordt bijvoorbeeld goed nagedacht over groen. Daarnaast willen wij allerlei diensten creëren voor de mensen die in onze city gaan wonen. Veel aandacht krijgt ook de infrastructuur, die willen we klaarmaken voor de verre toekomst”.
“Invalshoek van de renovatie van het terrein is dat alles wat we hier doen, moet bijdragen aan het verbeteren van levenskwaliteiten.”Alwin Beernink, Strijp-S Beheer
Living lab
Beernink is zich ervan bewust dat die toekomst op veel punten nog ongewis is, niet in de laatste plaats door de snelle ontwikkeling van de technologie. “Met Strijp-S willen we op die toekomst anticiperen. Het hele complex heeft de functie van ‘living lab’ zoals we dat noemen.” Hij geeft aan dat dit een proces is van meerdere decennia. “Iedereen weet wel dat het anders moet en kan, maar niemand heeft zich al een reëel beeld kunnen vormen van een realistische uitrol. Daar willen wij stap voor stap naar toewerken. Op alle verschillende aspecten van het leven proberen wij de bewoners en ondernemers bij de verdere ontwikkeling te betrekken. De uitdaging is echt hoe we alles wat hier gebeurt interessant kunnen maken voor iedereen.” Belangrijk nevendoel is opschaling van het project. “Alles wat we op het niveau van Strijp-S ontdekken, willen we snel kunnen repliceren op andere plekken in de wereld.”
Groot voordeel daarbij is dat Eindhoven één van de eerste steden is die bezig zijn met het implementeren van allerlei toepassingen op het gebied van Smart City. “Daardoor hebben we inmiddels al de belangstelling van de Europese Commissie.” Overigens is het niet de bedoeling om alleen te pionieren. “We volgen op de voet wat er in andere steden in Europa, Azië en Amerika gebeurt. Daar willen we graag van leren en op voortborduren. Samen met het Fraunhofer Instituut in Duitsland en een aantal andere steden, waaronder Manchester en Stavanger, zijn we bezig met het accelereren van allerlei slimme, technologische toepassingen.”
Schoonste én slimste
De ontwikkeling past naadloos in de ambities van de gemeente om Eindhoven te positioneren als schoonste én slimste stad van Europa. Niet voor niets is de gemeente medeaandeelhouder. “Die deelname is veel intensiever dan louter financiële participatie. Er wordt ook proactief meegedacht over de normen waaraan de ontwikkelingen moeten voldoen. Dat gaat verder dan in de gaten houden van wat er op het gebied van veiligheid en gezondheid nodig is. De gemeente ziet de ontwikkeling juist als een kans om te experimenteren en geeft hier de ruimte voor. Door de intensieve samenwerking tussen gemeente en al die verschillende bedrijven die zich hier vestigen, ontstaan allerlei creatieve samenwerkingsverbanden. Overigens ook tussen bedrijven onderling, bijvoorbeeld op het gebied van energie, verhuur en mobiliteit.”
Hoewel de herontwikkeling flink op dreef is, verwacht Beernink nog zeker tien jaar bezig te zijn om de volgende fases te ontwikkelen en te bouwen. “Belangrijke uitdaging ligt in het inpassen van zoveel mogelijk slimme infrastructuur. De ontwikkelingen op dit gebied gaan razendsnel en we leren nog steeds elke dag om het nog efficiënter te doen en nog meer mogelijkheden te integreren.” Voorop staat dat Strijp-S op alle fronten bijdraagt aan het verbeteren van de quality of life, zegt Beernink. “Iedereen moet het fijn vinden om hier te wonen, werken en uit te gaan. De mens is en blijft centraal staan bij alles wat we nog gaan doen.”
Brontekst: Jan de Graaf, Tijdschrift Milieu
Boven in Apparatenfabriek hangt dit schilderij van een toekomstig Strijp-S