Als er één ding was dat professor Maarten Steinbuch zijn gehoor vandaag wilde voorhouden, was het wel het besef nu al volop onderdeel te zijn van de smart society. “Want hier, in deze regio, is waar het gebeurt. Hier leveren we elke dag weer het bewijs van de wet van Moore en hier komen de veranderingen vandaan die ons leven de komende tijd gaan bepalen. Trouwens, dat is al heel lang zo. We zouden dat alleen wel wat meer mogen uitschreeuwen.”
Voor een volle blauwe zaal, deels gevuld met verse eerstejaars studenten van de TU/e maar met ook voldoende belangstelling van daarbuiten, ging Steinbuch vliegensvlug door de uitdagingen van onze tijd. The Future of cars, robots and humans in minder dan een uur. Auto’s, robots en mensen zijn overigens geen gescheiden werelden, aldus Steinbuch. Een auto is een ipad op wielen, over tien jaar is er voor 1000 dollar een computer te koop die net zo slim is als een mens en alles is connected. De vraag is dan ook wie als er eerste in slaagt het menselijke brein te hacken.
Wat de Tesla-rijdende professor, momenteel druk bezig met de samenstelling van een slimme scheurkalender, maar wilde zeggen: we zouden ons wat bewuster moeten zijn van de exponentiële groei die alles nu doormaakt. “De mens is geneigd lineair te denken, de ene ontwikkeling die de andere opvolgt. Maar dat doet geen recht aan het tempo waarin alles werkelijk verandert.”
Dat betekent niet dat het allemaal vanzelf gaat, laat staan dat het makkelijk is. “Dat we nu nog geen robot in de winkel kunnen kopen die al onze doorsneeklusjes uitvoert, is daar het bewijs van. Wij kunnen een recept voor een lekker diner opzoeken op internet en het dan uitvoeren, maar een robot die dat zou moeten doen zou je eerst maar eens moeten leren hoe een lucifer eruit ziet en hoe je daarmee vuur onder een pan krijgt. Je kunt je niet voorstellen hoeveel details voor ons vanzelfsprekend zijn maar bij een robot allemaal ingeregeld moeten worden.”
Dat laat onverlet dat we – zeker op laboratoriumniveau – al heel ver zijn. Zorgrobots, voetbalrobots en als voorlopig ultiem bewijs de IBM Watson die daadwerkelijk zo slim is als een mens. “Maar helaas nog onbetaalbaar voor jou en mij.” Over zo’n 30 jaar is dat anders, zo voorspelt Steinbuch. Dan kan iedereen zich een computer veroorloven die net zo slim is als alle menselijke hersens bij elkaar. Dat zijn er tegen die tijd zo’n 9 miljard. “En al die 9 miljard zijn dan ook nog eens aan elkaar gekoppeld, wat een letterlijk onvoorstelbare denkkracht gaat opleveren. Wat daarmee allemaal zal kunnen… ja, positief én negatief.”
Wellicht omdat in de zaal ook behoorlijk wat ouderen zaten, was Steinbuch zijn gehoor voor met de logische vraag “en hoe zit dat dan met mijn privacy?” Geen probleem, want de voordelen zijn vele malen groter dan de nadelen, zo antwoordde hij zichzelf. “Vroeger, toen ik met mijn Renault Kangoo op zaterdag in Zuid-Frankrijk pech kreeg, wist ik zeker dat er twee dagen lang niks aan te doen was. Nu bel ik met Tesla in Amsterdam – als ik al zou moeten bellen – en ze zien niet alleen direct wat er aan de hand is, ze lossen het met een stukje downloadbare software ook nog eens meteen op.”