Tekorten aan tomaten in het VK en een dalende olijfolieproductie in Spanje zorgden in 2023 geregeld voor lege schappen in de supermarkt. Ook andijvie en spinazie van Nederlandse bodem doorstonden onze natte zomer niet. Klimaatverandering bedreigt wereldwijd de landbouw, met droogte en extreme weersomstandigheden die gewassen tot het uiterste drijven. Innovatie in de landbouw kan het tempo van de aarde die opwarmt niet bijbenen.
Waarom je dit moet weten
Klimaatverandering vormt een bedreiging voor de wereldwijde landbouw, met een voorspelde afname van de landbouwopbrengst tot dertig procent tegen 2050. Innovaties in de landbouw zijn cruciaal om voedselzekerheid te waarborgen en de impact op het klimaat te minimaliseren.
Het is een race tegen de klok. De aarde warmt op en klimaatverandering test de grenzen van traditionele landbouwmethoden en gewassen. Tijdens de COP28-top werd dit probleem erkend; meer dan 150 landen tekenden een verklaring om voedselsystemen centraal te stellen in hun nationale klimaatstrategieën.
Agricultuur is verantwoordelijk voor een derde van de wereldwijde broeikasgasemissies veroorzaakt door menselijke activiteiten. Dit benadrukt de noodzaak om landbouwinnovaties niet alleen te versnellen, maar ook te verduurzamen. De Innovation Commission for Climate Change, Food Security and Agriculture, opgericht door Nobelprijswinnaar Michael Kremer, heeft zeven innovatiethema’s geïdentificeerd die essentieel zijn om voldoende voedselproductie te garanderen en de uitstoot van broeikasgassen te minimaliseren.
Gewassen aanpassen aan veranderende klimaten
Wetenschappers zoeken naar manieren om zowel teeltsystemen als planten aan te passen aan het instabiele weer. In het Midwesten van de Verenigde Staten worden gewassen zoals millet, canola, zonnebloemen, hennep en parelgierst getest die beter geschikt zijn voor de nieuwe klimaatomstandigheden. Deze gewassen zijn niet alleen veerkrachtiger, maar kunnen ook bijdragen aan een diverser en stabieler voedselsysteem.
In Frankrijk heeft het Institut National de l’Origine et de la Qualité zes nieuwe druivensoorten goedgekeurd die ontwikkeld zijn om aan de opwarming van de aarde tegemoet te komen. Vier hiervan zijn bestemd voor rode wijn en twee voor witte wijn. Allemaal zijn ze toegelaten tot de prestigieuze Bordeaux-classificatie. En dat gebeurt niet zomaar.
Nauwkeurige weersvoorspellingen en slimme mest
De voorspelde daling van de landbouwopbrengsten met dertig procent tegen 2050 zal voornamelijk kleine boeren raken, die samen goed zijn voor een aanzienlijk aandeel van de wereldwijde voedselproductie. Zij zijn vaak het minst in staat om te investeren in adaptatie- en mitigatiestrategieën, wat hun kwetsbaarheid verhoogt. De Global Commission on Adaptation benadrukt dat deze boeren ondersteuning nodig hebben bij het vinden van innovatieve oplossingen die hen helpen zich aan te passen aan het veranderde klimaat.
Nauwkeurige weersvoorspellingen zijn bijvoorbeeld essentieel om boeren voor te bereiden op extreme weersomstandigheden. Hij benadrukt ook het potentieel van microbiële meststoffen, die planten en bodem helpen de benodigde voedingsstoffen op te nemen en zo de behoefte aan stikstofmeststoffen verminderen.
Innovatie als sleutel voor ontbossing
Innovatie is niet alleen nodig voor de aanpassing aan klimaatverandering, maar ook voor het waarborgen van de voedselzekerheid. Het uitbreiden van landbouwgrond om aan de voedselbehoefte van een snelgroeiende wereldbevolking te voldoen, zou leiden tot meer ontbossing. Dit benadrukt het belang van het vinden van alternatieve benaderingen die zowel de voedselproductie kunnen verhogen als de impact op het klimaat kunnen verminderen.
Verder is het cruciaal dat potentiële innovaties in overeenstemming zijn met nationale strategieën en worden gepland in samenwerking met de overheid, het bedrijfsleven en de maatschappij. Het verleden heeft aangetoond dat investeringen in innovatie hoge sociale rendementen kunnen opleveren, en zo een kans bieden voor publieke investeringen om innovaties op grote schaal te ontwikkelen en te implementeren.
De zoektocht naar duurzame oplossingen
Naast het aanpassen van bestaande gewassen, is het verplaatsen van gewassen naar koelere gebieden een andere strategie die wordt verkend. Echter, deze benadering heeft beperkingen en implicaties voor regionale voedselzekerheid en de algehele economie. Het is duidelijk dat een veelzijdige aanpak nodig is, waarbij technologie, innovatie en internationale samenwerking sleutelrol spelen.
De urgentie van deze uitdagingen wordt onderstreept door de World Economic Forum, die stelt dat klimaatverandering de betrouwbaarheid van voedselproductie kan verminderen en implicaties kan hebben voor zowel de voedselveiligheid als de prijzen. De betrokkenheid van meerdere sectoren en niveaus van bestuur bij het vinden van oplossingen is cruciaal om een duurzame toekomst voor de wereldwijde voedselproductie te waarborgen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
