Nederlandse start-ups zijn veel beter in circulaire economie en circulaire innovatie dan het gevestigde bedrijfsleven. Ze doen meer aan deze kringloopeconomie, ze vinden er meer voor uit en ze hebben veel betere strategieën. Grote bestaande ondernemingen lopen achter bij de ‘jonge honden’ in ondernemersland. Dat is de conclusie van innovatiewetenschappers Julian Kirchherr, Thomas Bauwens en Marko Hekkert van de Universiteit Utrecht. Zij deden onderzoek naar de circulaire economie in Nederland. Ze werkten hiervoor samen met ING, Circle Economy en de Amsterdam Economic Board.
100 procent circulaire economie in 2050
De Nederlandse overheid hecht een groot belang aan de transitie van de oude weggooimaatschappij naar een economie waarin grondstoffen steeds weer worden hergebruikt. Niet voor niets heeft het kabinet een bedrag van € 80 miljoen extra beschikbaar gesteld voor de circulaire economie in 2019 en 2020. Daarmee krijgen bedrijfsleven en decentrale overheden een kans om projecten aan te dragen die passen in de transitie naar een economie zonder afval en daarmee een bijdrage te leveren aan de CO2-reductieopgave. Het is de bedoeling dat de economie in Nederland in 2050 voor 100 procent circulair is. In 2030 zouden we op de helft moeten zijn. Er bestaat zelfs een speciale organisatie die ondernemers helpt met de transitie naar die circulaire economie: Het versnellingshuis.
Nederland is op zich goed op weg naar de gestelde doelen. In dit land wordt al 80 procent van het afval gerecycled. Hoewel we voorop lopen in hergebruik van materialen, gaat het echter voornamelijk nog om ‘downcycling’, en niet om ‘upcycling’. Het uit afval geproduceerde materiaal of product is minder waard dan de oorspronkelijke grondstof. Ook wordt er, zo stellen de onderzoekers, nog weinig aandacht besteed aan preventie, hergebruik en reparaties. In hun whitepaper beschrijven de onderzoekers de rol van circulaire startups (nieuwe ondernemingen in de circulaire sector) in het versnellen van de transitie naar een circulaire economie.
Een circulaire kinderfiets
Een goed voorbeeld van een circulaire startup is volgens hen BikeFlip. Deze onderneming werd onlangs opgericht door vijf studenten van de Universiteit Utrecht. Deze start-up brengt afgedankte kinderfietsen in Nederland opnieuw op de markt. Ze knappen de fietsen op en verhuren ze op basis van een abonnement; inclusief onderhoud en reparaties. Als de fiets te klein is geworden kan de klant een nieuwe fiets uitzoeken en de oude terugbrengen, zodat BikeFlip deze weer opnieuw kan verhuren. ,,De startup draagt op deze manier goed bij aan de circulaire fietseconomie in Nederland”, aldus de Utrechtse wetenschappers.
Ambitieuzere strategieën voor circulaire economie
In het whitepaper hebben de onderzoekers de businessmodellen van 147 Nederlandse startups op een rij gezet. Zij vergeleken vervolgens deze met die van grote, gevestigde bedrijven die zich met circulaire economie bezig houden. Hun conclusie was dat het juist nieuwe ondernemingen zijn die ambitieuze circulaire strategieën ontwikkelen. “Circulaire startups zijn nieuwelingen op de markt, en met circulaire innovaties en baanbrekende businessmodellen kunnen ze het voortouw nemen naar de volgende stap in circulariteit”, zegt Julian Kirchherr, hoofdonderzoeker van het project.
Uitdagingen aangaan door samenwerking
Circulaire start-ups staan echter ook voor uitdagingen. “Het kan voor een startende onderneming met weinig kapitaal en schaalvoordelen moeilijk zijn om een markt te betreden die al bezet is door de grote spelers”, vertelt dr. Thomas Bauwens, onderzoeker aan het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht. “Circulaire startups en gevestigde bedrijven doen er daarom verstandig aan om tijd te steken in samenwerkingen om deze uitdagingen aan te gaan.”
Juiste omgeving creëren is essentieel
De onderzoekers raden beleidsmakers en bedrijven aan om een ondersteunende omgeving te creëren voor de circulaire startende ondernemingen, zo schrijven ze in een persbericht van de Universiteit Utrecht. ,,Bijvoorbeeld door de marktvraag naar producten en diensten van circulaire startende ondernemingen te stimuleren met behulp van aanbestedingen en fiscaal beleid.” Marko Hekkert, directeur van het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling, besluit: “Om circulaire startups voorlopers te maken in de transitie naar een circulaire economie, is het is essentieel om een omgeving te creëren waarin ze daar de ruimte voor hebben.”
Lees via deze link meer IO-artikelen over circulaire economie.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
