Acht miljard kilo. Zoveel plastic belandt er jaarlijks ongeveer in de oceaan. 80 procent van al dat plastic belandt via het land in rivieren en stroomt zo de zee in. Om de plasticsoep in zee te verminderen zette Boyan Slat in 2013 The Ocean Cleanup op. Maar wat als je het plastic nog voordat het de oceaan bereikt op kunt vangen? Met dit idee kwamen Anne Marieke Eveleens, Saskia Studer, Francis Zoet en Philip Ehrhorn. Samen zetten ze The Great Bubble Barrier op. Een gordijn van luchtbellen in rivieren dat plastic niet doorlaat en opvangt. In november 2019 plaatste de start-up de eerste installatie in het Westerdok in Amsterdam. Innovation Origins sprak met Sandy Reitsma van The Great Bubble Barrier.
Een gordijn van luchtbelletjes, hoe werkt dat?
“Op de bodem van de rivier ligt een buis met gaatjes waar lucht doorheen wordt geperst. Hierdoor ontstaat een een muur van luchtbellen die ervoor zorgt dat zwevend en drijvend plastic naar het wateroppervlak komen. De natuurlijke stroming en diagonale plaatsing lijden het tegengehouden plastic naar het opvangsysteem aan de kade. Dit werkt 7 dagen per week, 24 uur per dag. En vissen en scheepsvaart hebben er geen last van.”
Misschien een overbodige vraag, maar welk probleem willen jullie oplossen?
“Het plastic probleem is enorm en tast wereldwijd het ecosysteem aan. Er zijn gelukkig al een aantal initiatieven die zich hard maken voor schonere oceanen en rivieren. Alleen, veel plastic in rivieren is niet zichtbaar omdat het onder het wateroppervlak zweeft. Door ons systeem komt dit naar boven. We maken het plastic probleem letterlijk zichtbaar. Met onze installaties zorgen we niet alleen dat plastic niet in de oceaan terecht komt via rivieren, maar we proberen mensen ook na te laten denken over hun plasticgebruik. Het liefst willen we natuurlijk helemaal van plastic af.”
Hoeveel plastic verzamelt zo’n bellengordijn?
“Onze eerste meerjarige installatie hebben we afgelopen november geplaatst in het Westerdok van Amsterdam in samenwerking met Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam. We willen nu eerst de vangst een jaar lang monitoren zodat we voor alle seizoenen kunnen zeggen hoeveel we hebben verzameld.”
Hoe is het idee ontstaan?
“Anne Marieke Eveleens, Saskia Studer en Francis Zoet zijn zeilsters. Het viel hen op hoeveel plastic er ronddrijft in de Nederlandse rivieren en daar wilden zij iets aan doen. Tijdens het drinken van een biertje zagen ze belletjes in het bier omhoog komen. Zo borrelde het idee van een bellenscherm letterlijk op. De eerste pilot werd gedraaid in 2017. Een jaar later wonnen ze de Postcode Loterij Green Challenge. Rond die tijd kwam ook Philip Ehrhorn uit Duitsland, die een soortgelijk idee had, aan boord. Met het prijzengeld van een half miljoen ging het balletje rollen en konden onderzoeken en verdere pilotprojecten opgezet worden. We zijn nu een bedrijf van 10 personen.”
Hoe denk je dat het komt dat veel jonge ondernemers iets willen opzetten om de wereld te verbeteren?
“Ik denk dat het meer voldoening geeft om iets op te zetten waar de wereld iets aan heeft. Er speelt genoeg in de wereld, insecten sterven uit, plastic oceanen, groeiende sociale kloven en luchtvervuiling. Je kunt dan twee dingen doen: ‘business as usual’ of het aanvechten en proberen om iets aan die problemen te doen. We zitten in een purpose era, we willen iets positiefs bijdragen aan de maatschappij. Ik denk dat vooral millenials hierin aanjagers zijn.”
Maar als start-up is geld ook belangrijk, wringt dit weleens?
“Je ziet dat er steeds meer lucratieve business ideeën ontstaan rond de problemen die spelen in de wereld. De financiering is als start-up altijd een uitdaging. In ons geval zijn we afhankelijk van gemeentes, waterschappen, overheidsinstanties of andere partners. We zijn constant bezig draagvlak te creëren, we moeten vertrouwen wekken en aantonen dat ons product werkt.”
Op welk moment ben je het meest trots?
“Zonder twijfel de lancering van de eerste installatie. We hebben met z’n allen maanden van te voren superhard gewerkt om het voor elkaar te krijgen. Dat het dan zo goed uitpakt is heel tof. Zelfs dat we tijdens het officiële moment geen slechter weer hadden kunnen hebben – koud, regen en donker – maakte niets uit. Het is ongelooflijk hoeveel media aandacht we hierna hebben gekregen, echt uit alle hoeken van de wereld. Van Spanje tot Korea. Het was een drukke periode waarin we ons idee verder konden verspreiden, daar doe je het allemaal voor.”
Wat kunnen we de komende tijd van jullie verwachten?
“Op dit moment werken we aan de opschaling van ons product, we zoeken steeds naar verbetering. We zijn met Nederlandse, maar ook buitenlandse partijen in gesprek. We willen de komende tijd meerdere installaties plaatsen om het plastic probleem aan te pakken.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
