Per dag komen er 65 miljoen paar nieuwe sportschoenen en sneakers op deze wereld, zegt David Uijttewaal, mede-oprichter FastFeetGrinded. “Dat zijn er miljarden per jaar en daar wordt maar twee procent van gerecycled.” Zo’n schoen is dus absoluut niet duurzaam. Daarom wil de ex-marinier samen met zijn compagnon Danny Pormes een schoen op de markt brengen die volledig bestaat uit hergebruikt (schoen)materiaal. Beide ontmoeten elkaar dertig jaar geleden bij het Korps Mariniers. Ze trokken zo’n negen jaar met elkaar de hele wereld over. Na de marine bleven ze samen werken. Als een stel “cowboys” jagen ze hun droom na en volledig gerecyclede schoen: “Het wordt geen high performance sportschoen maar het wordt wel degelijk weer een schoen.”
Hoe ben je op het idee gekomen?
“Samen met mijn compagnon Danny Pormes lever ik hardloopschoenen aan de overheid. Die meten we persoonlijk bij iedereen aan. Daar zijn we twaalf jaar geleden mee begonnen. Drie jaar geleden kwam de vraag wat we eigenlijk aan maatschappelijk verantwoord ondernemen deden. Niets, zeiden we toen: ‘Wij leveren gewoon schoenen.’ Maar door die vraag kregen we het plan om die geleverde schoenen opnieuw in te gaan zamelen, ze uit elkaar te halen en die onderdelen tot nieuwe grondstoffen te verwerken. Het eerste product werd een vloer, gemaakt van vermalen middenzolen. De vloer ligt nu in sommige Runnersworld winkels, op kinderspeelplaatsen en een basketbalveld van Decathlon.”
“Het rubber van de schoen is maar zestig gram dus je hebt veel schoenen nodig voor zo’n vloer. Ons doel is om de hele schoen opnieuw te gebruiken en er een nieuwe schoen van te maken. Daar zijn we redelijk ver mee. We maken veters van de bovenkant van de schoen, de schachten gebruiken we voor garen. Waar we een schoen van breien. De eerste volledige schoen hebben we al gemaakt.”
Hoe vernieuwend is zo’n volledig recyclebare schoen?
“Er gebeurt wel van alles. Zo heeft Adidas een schoen van visnetten. Maar die is maar voor een paar procent van visnetten gemaakt. Waaruit nog meer, weet je niet. Dat is ook het probleem je leest nergens waar het verder van gemaakt is. Zo is het schoenmerk Veja redelijk sustainable, zeggen ze. Als de zool uit vier procent amazonerubber bestaat, waaruit bestaat dan die andere 96 procent?
Onze veters bestaat voor de ene helft uit petflessen en de andere uit gebruikte schoen. Wij willen echt dat we de hele schoen maken van gerecycled materiaal.
Natuurlijk heb je ook textielinzamelaars die alles verkopen. Die verdienen dan per kilo bijvoorbeeld 80 cent. Wij hebben inmiddels ook heel wat schoenen verzameld. Maar wat waar gaan die ingezamelde kilo’s naar toe en wat gebeurt ermee?
En in Afrika of Oost Europa zitten ze helemaal niet op al die gebruikte schoenen te wachten. Daar lopen ze al hun hele leven op slippers. Die gaan echt niet in een keer op schoenen lopen die waar wij ooit 200 euro voor betaald hebben. Sowieso komt veel die kleding die naar Afrika gaat weer gewoon per schip terug.”
Wat drijft jou om door te gaan?
“Het is veel vallen en opstaan, pionieren en we komen veel dichte deuren tegen. Van de Nikes en Adidassen van deze wereld horen we bijvoorbeeld dat het niet kan wat wij doen: een volledig gerecyclede schoen maken. Ook krijgen we vaak ‘nee’ te horen op een subsidieaanvraag of verzoek om een lening.
Wij willen laten zien dat het wel kan. Voor ons is geen berg te hoog. Misschien heeft dat met onze achtergrond bij de mariniers te maken. Wij willen laten zien dat het wel kan. Dat doen we door die stip op de horizon vast te blijven houden. Die schoen komt er. Daar gaat het ons om, niet om er veel geld mee te verdienen.
Met bedrijven als Runnersworld, Intersport en Decathlon werken we ondertussen al samen. Die omarmen wat wij doen. Zij zamelen onder meer schoenen voor ons in.”
“Ook krijgen we elke dag aanvragen van bedrijven of wij kunnen helpen. Bijvoorbeeld van Tommy Hilfiger, maar ook van Chanel of Louis Vuitton. Laatst zat ik bij Tommy Hilfiger dat bedrijf wilde in 2020 een circulair product. Onze veter is daar nu opgenomen, want verder was er nog niets.”
Hoe financieren jullie je start-up?
“Zelf. Deels omdat we aan de overheid een goede klant hebben. We leveren elke dag aan defensie en justitie schoenen. Er is geen een winkel die dat zo kan. Dat geeft een bepaald verdienmodel.
Als we daadwerkelijk een product hebben dan zetten we de volgende circulaire stap. Defensie koopt die schoenen en levert ze weer in. Wij maken we er dan weer nieuwe schoenen van.
In de circulaire economie gaan miljoenen aan subsidie om. Maar dat geld moet je wel zien te krijgen. En als je het krijgt, zit er vaak per kwartaal een boekwerk aan administratie aan vast. Dat is niet aan ons besteed. Wij zijn een stel cowboys die gewoon gaan doen.”
Hoezo cowboys?
“Cowboys omdat wij nergens iets vanaf weten en alles proefondervindelijk ontdekken. Ook zijn we zuinig op onze tijd. Zitten we in Den Haag , bij VNO-NCW of MVO Nederland in die glazen toren en het gesprek leidt tot niets, stappen we gewoon op. Als er geen echte oplossing is dan verdoen wij onze tijd.”
Wat mogen we de komende tijd verwachten?
“Onze machine waarmee we de schoen uit elkaar kunnen halen is bijna klaar. Dan kunnen we onze eerste paar schoenen gaan maken. Daarvoor hebben we ook anderen nodig en die zoeken we dicht bij huis. Een textielfabriek in Twente spint voor ons de garen. En we zijn in gesprek met een leverancier in Portugal om de schoen echt te gaan produceren, maar het liefst vinden we een partij nog dichterbij.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
