CC Diagnostics ontwikkelt een nieuwe test voor baarmoederhalskanker. Als het aan deze Groningse start-up ligt, zijn onnodig pijnlijke onderzoeken als uitstrijkjes en biopten voorgoed verleden tijd. Vrouwen kunnen met deze nieuwe test thuis volledig meedoen aan het bevolkingsonderzoek. De nieuwe Methica test kan de huidige PAP-test, die nu in het bevolkingsonderzoek is opgenomen, vervangen.
Baarmoederhalskanker is een van de weinige vormen van kanker die bijna altijd wordt veroorzaakt door een virus, het Humaan Papillomavirus. Daarom wordt nu eerst gekeken of vrouwen dit virus bij zich dragen. Als dat zo is, worden de baarmoederhalscellen onder een microscoop onderzocht op afwijkingen. In dat geval wordt de vrouw doorgestuurd naar het ziekenhuis en neemt de gynaecoloog een biopt af. Uit veel van die biopten blijkt dat er helemaal geen (voorstadium van) baarmoederhalskanker speelt. “Ieder jaar worden ongeveer één miljoen Europese vrouwen onnodig doorgestuurd naar de gynaecoloog voor het afnemen van een biopt. Daarbij kunnen complicaties optreden, ook bij latere zwangerschappen, en bovendien kost het veel geld”, stelt Nutte van Belzen, mede-oprichter van CC Diagnostics.
Hoe werkt jullie test?
Van Belzen: “De oorsprong van kanker zit altijd in het DNA van de cellen. In dat DNA zitten verschillende genen met verschillende functies. Wij kijken naar drie genen die de cel moeten beschermen tegen kanker. De functie van de genen kan langzaam verloren gaan, dat is een voorstadium van kanker. Je kunt de genen zien als politieagenten. Als hen de mond wordt gesnoerd, kan de kanker zijn gang gaan. Met onze test kijken wij naar de beschadiging van het DNA om veranderingen al in een vroeg stadium op te sporen.”
Deze test is volgens Van Belzen nauwkeuriger dan de PAP-test. “Bij de huidige test kunnen andere aandoeningen zoals een schimmelinfectie of soa het resultaat beïnvloeden. Onze test kijkt naar de specifieke genen die gekoppeld zijn aan kanker waardoor het resultaat betrouwbaarder is.” Dat zorgt er volgens Van Belzen ook voor dat er minder vrouwen onnodig naar de gynaecoloog worden doorverwezen. “Daarmee besparen we de vrouwen niet alleen een pijnlijk en risicovol onderzoek, het scheelt in Europa ook nog eens minimaal €120 miljoen zorgkosten per jaar.”
Kun je baarmoederhalskanker zo op een gegeven moment volledig voorkomen?
“Ja, dat denk ik wel. Door te testen aan de hand van DNA-markers zie je eventuele afwijkingen eerder en nauwkeuriger. Zo kun je vrouwen al behandelen voordat de kanker echt is ontstaan. Daar komt bij dat we aan de hand van die DNA-markers vrouwen die meer risico lopen beter in de gaten kunnen houden en vrouwen die minder risico lopen (omdat ze het virus niet bij zich dragen) meer vrijheid kunnen geven.”
Er zijn nu al methodes waarbij vrouwen thuis cellen af kunnen nemen, dat wordt met onze test alleen maar makkelijker.
“Dat laatste is belangrijk dat we zien dat relatief weinig vrouwen meedoen aan het bevolkingsonderzoek, waar de test op baarmoederhalskanker onderdeel van is. Vrouwen vergeten het of vinden het lastig om de huisarts een uitstrijkje te laten maken. Er zijn nu al methodes waarbij vrouwen thuis cellen af kunnen nemen, dat wordt met onze test alleen maar makkelijker. We hopen dat meer vrouwen dan meedoen om deze vorm van kanker op den duur volledig te voorkomen.”
Kan deze testmethode in de toekomst ook worden gebruikt om andere vormen van kanker op te sporen?
“We zijn inderdaad ook bezig met andere typen tumoren. Het Humaan Papillomavirus kan onder andere ook keel- en eierstokkanker veroorzaken. Maar de onderzoeken naar de testen voor deze vormen van kanker zijn nog in volle gang.”
Wilde je altijd al ondernemen of was dat een bijkomstigheid om deze technologie verder te kunnen ontwikkelen?
“Ik had nooit verwacht dat ondernemen iets voor mij was, tot ik het ging doen. Tijdens mijn studie geneeskunde, toen de technologie voor onze test door Groningse onderzoekers was ontdekt, nam ik meer tijd om mezelf in de breedte te ontwikkelen. In die tijd heb ik bijvoorbeeld ook een incubatorprogramma gevolgd. Gaandeweg heb ik echt een passie voor ondernemerschap gekregen.”
Ik denk dat ik een betere arts kan zijn omdat ik ook ondernemer ben, en andersom.
“Ik ben opgeleid als arts, op die manier probeer ik mijn steentje bij te dragen aan de zorg. Maar ik zie nu ook dat ondernemers veel bijdragen aan de sector. Zij kijken bijvoorbeeld op een creatievere manier naar processen. Ik denk dat ik een betere arts kan zijn omdat ik ook ondernemer ben, en andersom.”
Wat was jullie grootste champagnemoment?
“Afgelopen jaar hebben wij onze Methica test vergeleken met een andere test die op dit moment in ontwikkeling is. Die andere test was verder ontwikkeld, maar de onze presteerde beter. Dat was voor ons het bewijs dat onze technologie werkt. Het heeft ons energie gegeven om verder te gaan met de ontwikkeling. Tot dusver zien we dat onze technologie leidt tot 33 procent minder onnodige verwijzingen naar het ziekenhuis. Dat geeft ons vertrouwen.”
Waar staan jullie over een jaar?
“Over een jaar hoop ik dat we onze test middels grootschalig onderzoek gevalideerd hebben en zien dat de resultaten betrouwbaar zijn. Daarnaast hoop ik dat het tegen die tijd lukt om de test ook echt onderdeel te maken van het bevolkingsonderzoek. Dat is een Nederland een lang proces, maar wij zijn optimistisch. Het zou mooi zijn als door de invoering van onze test meer vrouwen willen meedoen aan het bevolkingsonderzoek.”
Andere artikelen in de reeks Start-up of the Day lees je hier.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
