We horen steeds vaker over het recyclen van zonnepanelen. Echter, in bepaalde gevallen is het eenvoudigweg slimmer om oude zonnepanelen te hergebruiken. CORE CHANGEMAKERS, voortgekomen uit studententeam CORE van de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), onderzoekt deze mogelijkheid. “We kijken of we zonnepanelen kunnen hergebruiken in de sociale woningbouw”, zegt projectmanager Antonia Tiplea.
Waarom je dit moet weten:
Zonnepanelen belanden vaak in de shredder. Studenten van de TU/e laten zien dat er meer mogelijkheden zijn.
De afgelopen anderhalf jaar heeft team CORE van de TU/e onderzoek gedaan naar manieren om zonnepanelen te recyclen. Vaak worden gebruikte panelen versnipperd. Met deze methode worden er bijvoorbeeld producten als cement of schuurpapier gemaakt. De studenten onderzochten pyrolyse: een proces waarbij de lijmlaag van zonnepanelen afbreekt. Zo kunnen verschillende onderdelen uit elkaar worden gehaald.
Maar de studenten kwamen tot de ontdekking dat deze vorm van recycling momenteel niet rendabel is. Tiplea: “Ons onderzoek toonde aan dat de hoeveelheid zonnepanelen die het einde van hun levensduur bereikt, niet voldoende is om een recyclingfabriek draaiende te houden.”
Sociale woningbouw
De studenten gingen niet bij de pakken neerzitten. Een aantal teamleden verdiept zich nu in alternatieve manieren om te voorkomen dat zonnepanelen in de versnipperaar belanden. Tiplea en anderen begonnen een startup. Met het Ikaros-project onderzoeken zij de mogelijkheid om panelen te distribueren binnen de sociale woningbouwsector. Het is niet de makkelijkste business case, geeft Tiplea toe, omdat gebruikte zonnepanelen niet overal gemakkelijk hergebruikt kunnen worden. Nieuwe zonnepanelen worden steeds betaalbaarder, waardoor gebruikte panelen niet zo aantrekkelijk zijn voor consumenten. Bovendien kiezen huishoudens voor nieuwe zonnepanelen vanwege de groeiende vraag naar elektriciteit. Nieuwe panelen leveren namelijk meer op.
Wel kan het een goed idee zijn om gebruikte zonnepanelen naar landen te sturen waar de zon vaker schijnt. Maar er zijn ook andere opties, hier in Nederland. “Denk bijvoorbeeld aan tijdelijke daken. Als woningcorporaties van plan zijn om daken te vervangen of te slopen, is het slim om oude zonnepanelen tijdelijk te gebruiken.”
De voordelen voor sociale woningen
Het gebruik van oude zonnepanelen in sociale woningen biedt verschillende voordelen. Onderzoek onder leiding van Sietse de Vilder in samenwerking met AMS Institute suggereert dat de overstap van het kopen van nieuwe panelen naar het hergebruiken van functionele oude panelen het milieu aanzienlijk kan helpen. Bovendien zijn woningcorporaties volgens de Nationale Prestatieafspraken verplicht om al hun woningen in 2028 te isoleren, en mogen woningen geen energielabels E, F en G meer hebben. Tweedehands zonnepanelen kunnen helpen dit doel te bereiken zonder de huur te verhogen.
800 zonnepanelen
De studenten onderzoeken hun idee nu in de praktijk. Deyana Mineva, teamlid van CORE Changemakers: “Tijdens ons marktonderzoek stuitten we op de meest bizarre verhalen. Zo kreeg Stichting ZonNext, een vereniging die tweedehands zonnepanelen beheert, van een installatiebedrijf te horen dat ze onlangs een partij van 800 zonnepanelen naar de shredder hadden gestuurd, terwijl ze nog perfect bruikbaar waren. De kabels waren doorgeknipt, maar dat was alles. Die panelen hadden een waardevol tweede leven kunnen hebben.”
Het idee van de studenten wordt met enthousiasme ontvangen in de regio. Als alles volgens plan verloopt, mogen de studenten hun idee pitchen bij de gemeente Eindhoven. De startup is ook in gesprek met Stichting Woonbedrijf. “We zijn er trots op dat we hier in de regio mooie connecties hebben gemaakt.”
Tien of duizend daken?
De studenten zetten hun onderzoek de komende maanden voort. Tiplea: “We willen meer inzicht krijgen in tijdelijke daken. Hoeveel van deze daken kunnen tweedehands zonnepanelen herbergen? Praten we over tien of duizend daken? Het antwoord op deze vraag zal doorslaggevend zijn voor het succes van ons idee.”
Het project, een belangrijk onderdeel van het afstudeerproces van beide studenten, wordt eind juni afgerond. “Maar we kunnen echt impact maken met ons idee. Dus wie weet zetten we het project voort, zelf als we zijn afgestudeerd”, besluit Mineva.