Wie op skivakantie gaat staat er niet elke dag bij stil, maar het sneeuwtoerisme verhoudt zich meestal nog niet erg goed met duurzaamheid. Bergonderzoekers van de Oostenrijkse Academie van Wetenschappen (ÖAW) zijn daar ook achter – zij willen nu de milieuvriendelijke technologieën die voortkomen uit Smart City onderzoek overbrengen naar skigebieden – en deze daar testen. Het doel is om een WebGIS-planningstool te ontwikkelen voor slimme skigebieden.
Veel Alpenregio’s zijn afhankelijk van het wintersporttoerisme. Het kunstmatig besneeuwen en voorbereiden van pistes, het gebruik van skiliften en hotelvoorzieningen en het bijbehorende verkeer vereisen energie en vervuilen het milieu. Het intensieve gebruik van hulpbronnen en de daarmee gepaard gaande CO2-uitstoot is vergelijkbaar met die in stedelijke gebieden. Duurzame strategieën ontbreken nog steeds.
Slimme steden
In het recent gestarte onderzoeksproject Smart Altitude wordt het concept van Smart Cities getest in skigebieden om strategieën te ontwikkelen voor het verminderen van de CO2-uitstoot. De resultaten zullen worden gebruikt om beleidsmakers te voorzien van een planningsinstrument voor slimme skigebieden.
Het Smart Cities-concept houdt zich voornamelijk bezig met het gebruik van informatie- en communicatietechnologieën om steden te optimaliseren, legt het projectlid Annemarie Poldermann van het Instituut voor Interdisciplinair Bergonderzoek van de Oostenrijkse Academie van Wetenschappen uit. Door netwerken van infrastructuren op het gebied van vervoer, energiebeheer of administratie moet de efficiëntie worden verbeterd om een bijdrage te leveren aan duurzame ontwikkeling. Het concept is gebaseerd op een geloof in technologische vooruitgang.
Drie testgebieden
Tien partners uit zes Alpenlanden zijn bij het project betrokken. Het projectbeheer valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeente Les Orres in Frankrijk, een van de drie testgebieden naast Madonna di Campiglio in Italië en Krvavec in Slovenië. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met wetenschappelijke instellingen, gemeenten, regionale ontwikkelingsorganisaties en skioordbeheerders.
De Oostenrijkse samenwerkingspartner is het Institut für Interdisciplinair bergonderzoek aan de Oostenrijkse Academie van Wetenschappen. Projectmedewerkers Andreas Haller ziet nu al grote mogelijkheden voor het gebruik van lokale hernieuwbare energieën. Maar zo ver is het nog niet; in eerste instantie is er vooral behoefte aan toegepast onderzoek.
Hernieuwbare energie
Het onderzoek verloopt stap voor stap. In de eerste fase zullen de energieingenieurs van Fondazione Bruno Kessler sensoren installeren op relevante componenten zoals sneeuwruimers, sneeuwkanonnen en verwarming in Trento om het energieverbruik te meten – en de ontwikkeling van het energieverbruik gedurende het seizoen.
Het Instituut voor Interdisciplinair Bergonderzoek draagt zijn competentie bij in de ontwikkeling van internetgebaseerde Geografische Informatiesystemen (WebGIS). Het doel is om het type en de hoeveelheid hernieuwbare energiebronnen ter plaatse te bepalen. Zo moet bijvoorbeeld de beschikbaarheid van biomassa, zonne- en waterkracht en geothermische energie worden onderzocht.
De bepalende gegevens worden beschikbaar gesteld via WebGIS. Deze kan gratis worden gebruikt. De software is ook gratis en kan naar believen verder ontwikkeld worden.
WebGIS
Haller beschrijft het systeem als een soort atlas met verschillende kaarten, ingevuld door de projectpartners. De kaarten tonen de ruimtelijke structuur – d.w.z. nederzettingen, maar ook bossen, weiden en landbouwgrond, maar het systeem laat ook specifieke vragen toe – zoals: ‘Hoeveel brandhout is er theoretisch per inwoner in mijn gemeenschap?’
Hier vindt u de WebGIS van het vorige project Alpes
In het project Smart Altitude wordt WebGIS gebruikt om hernieuwbare energiebronnen in kaart te brengen – het windenergiepotentieel, het zonne-energiepotentieel, het waterkrachtpotentieel voor waterkracht. WebGIS moet vervolgens gebruikers helpen om betere beslissingen te nemen. Bijvoorbeeld als het gaat om de vraag naar de beste locatie voor een hotel.
Uitdagingen
De drie testgebieden zijn zeer verschillend – in de opstelling van de nederzettingen, de breedte van het liftnetwerk maar ook de administratie; factoren die belangrijk zijn voor de productie van alternatieve energieën.
- Les Orres is een skigebied dat in 1970 werd opgericht en centraal werd gepland en beheerd. Liften, sneeuwkanonnen, congrescentrum en zelfs het toeristenbureau en het lokale boekingssysteem zijn in handen van een particulier bedrijf waarin de publieke sector een aandeel van negenennegentig procent heeft.
- Het skigebied Madonna di Campiglio is compact bevolkt en wordt gekenmerkt door familiehotels. De ontmoeting van publieke en private actoren resulteert in verschillende belangen.
- Krvavec is een relatief klein skigebied, dat door zijn geschiedenis geen echt dorpscentrum heeft. Het liftnetwerk is relatief klein.
Smart Altitude wordt in het kader van het Alpine Space Programme medegefinancierd door Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
