Met een grote laser op de top van de Zwitserse berg Säntis is het wetenschappers gelukt om bliksem enkele tientallen meters te geleiden. Een Europees consortium van technische universiteiten slaagden hierin na testen op de berg bij het plaatsje Appenzell, meldt de technische universiteit van Lausanne in een persbericht.
Bliksemafleider
Bliksem zorgt wereldwijd voor bosbranden, elektriciteitsuitval, beschadiging van infrastructuur en jaarlijks voor 24.000 doden. Daarom probeerde een consortium, bestaande uit de Universiteit van Genève, de technische universiteit van Parijs, de technische universiteit van Lausanne (EPFL), de Universiteit van Vaud en TRUMPF lasers uit München, probeerden een alternatief te bedenken voor de traditionele bliksemafleider.
Deze afleider, uitgevonden door Benjamin Franklin in 1752, is nog steeds de beste manier om bliksem te bestrijden. Maar deze methode heeft z’n tekortkomingen. Met name kwetsbare plekken worden ondanks een afleider toch nog beschadigd als ze geraakt worden door de bliksem. Dus bedacht het het consortium een alternatief: the Laser Lightning Rod (LLR).
Laser
Voor het project werd een laser ontworpen met een gemiddeld vermogen van één kilowatt. Het gevaarte, dat ontworpen werd door TRUMPF lasers, is anderhalve meter breed, acht meter lang en weegt meer dan drie ton. Hij gebruikt een pulserende lasers die kanalen van geïoniseerde lucht creëert. Deze lucht geleidt elektriciteit en kan daardoor de bliksem geleiden. Omdat de laser naar de lucht gericht wordt, is hij veel hoger dan een traditionele bliksemafleider.
Honderd inslagen per jaar
De testlocatie Säntis is niet toevallig gekozen. Daar, gelegen op een hoogte van 2502 meter, staat een telefoontoren van Swisscom. De bliksem treft deze toren zo’n honderd keer per jaar. Daarmee is het één van de meest getroffen plekken in Europa. Het project werd geleid door Farhad Rachidi van het Electromagnetic Compatibility Lab van de EPFL. Zijn team voorzag de locatie met allerlei meetapparatuur zoals elektromagnetische antennes, röntgensensoren en camera’s.
Rachidi vond met name het samenkomen van verschillende meetmethodes en de weersomstandigheden in het bergachtige gebied uitdagend. “Er was veel management, synchronisatie en controle nodig om deze samenwerking tot een succes te maken.”, zegt Rachidi.
Zestig meter bescherming
De laser werd tussen juni en september 2021 tijdens iedere storm geactiveerd. Hiervoor moest het gebied vrijgemaakt worden van luchtverkeer. Uit de data die hiermee verzameld werd, bleek dat de bliksem de laser zo’n 60 meter voordat hij insloeg op de toren al volgde. Hierdoor werd het beschermde gebied met de helft vergroot.
De LLR werkt, in tegenstelling tot andere lasers, ook in moeilijke weersomstandigheden. Hij bewees zijn effectiviteit onder andere in dichte mist. Dit is voorheen alleen in laboratoria bevestigd. Het consortium gaat nu proberen om de limieten van de effectiviteit van de laser op te zoeken. Ze willen uiteindelijk de bliksem 500 meter kunnen geleiden.
© Image TRUMPF / Martin Stollberg
Geselecteerd voor jou!
Innovation Origins is het Europese platform voor innovatienieuws. Naast de vele berichten van onze eigen redactie in 15 Europese landen, selecteren wij voor jou de belangrijkste persberichten van betrouwbare bronnen. Zo blijf je op de hoogte van alles wat er gebeurt in de wereld van innovatie. Ben jij of ken jij een organisatie die niet in onze lijst met geselecteerde bronnen mag ontbreken? Meld je dan bij onze redactie.
