Zwitserland in 2090: sinaasappelen in plaats van waterkracht

Als we onmiddellijk maatregelen nemen om de CO₂-uitstoot te verminderen, kunnen we de temperatuurstijging van de Zwitserse rivieren tussen nu en 2090 tot 1°C beperken zonder de afvoer ervan drastisch te beïnvloeden. Niets doen daarentegen bedreigt de ecosystemen en de landbouwsector, en brengt de elektriciteitsproductie van het land in gevaar. Dat blijkt uit een onderzoek dat de École polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL) vandaag via een persbericht heeft bekendgemaakt.

Adrien Michel, doctorandus in milieuwetenschappen en -techniek aan de EPFL, heeft in het tijdschrift Hydrology and Earth System Sciences een toekomstvisie gepubliceerd over het effect van de opwarming van de aarde op Zwitserse rivieren.

3 scenario’s

Het onderzoek van Michel schetst drie mogelijke scenario’s die afhangen van de vraag of de uitstoot van broeikasgassen laag, gematigd of hoog is. In het meest extreme scenario, waarin we geen actie ondernemen, zullen de riviertemperaturen in de zomer naar verwachting met 5,5°C stijgen in de alpiene gebieden en met 4°C in de Zwitserse hoogvlakten. Tegelijkertijd zou de gemiddelde rivierafvoer in de bergen met 30 procent en in de laagvlakten met 25 procent kunnen afnemen.

Gletsjers

Omgekeerd, als de CO₂-uitstoot wordt verminderd in overeenstemming met het Klimaatakkoord van Parijs, warmen zowel de Alpenrivieren als de rivieren op het Zwitsers Plateau aan het eind van de eeuw slechts met 1°C op. De afvoer neemt in de bergstroomgebieden met 5 procent af, terwijl dat in het laagland nagenoeg onveranderd blijft. In het lage-uitstootscenario blijven bijna de helft van alle resterende gletsjers behouden en vlakt de terugtrekking van gletsjers rond 2050 af. In het scenario met hoge emissies verdwijnen ze bijna allemaal.

Michel heeft zijn doctoraalwerk verricht in het Laboratorium voor Cryosferische Wetenschappen binnen de School voor Architectuur, Civiele Techniek en Milieukunde van de EPFL. Dit is een vervolg op zijn retrospectieve studie over de impact van de opwarming van de aarde op Zwitserse rivieren, die in januari 2020 werd gepubliceerd.

Extremer weer

De nieuwe studie, waarvan Michel hoofdauteur is, toonde ook aan dat de winter- en zomerextremen in de Plateau-regio’s in alle drie de scenario’s groter zullen zijn. In de winter leidt de toegenomen neerslag tot een grotere afvoer. In de zomer neemt door de meer sporadische neerslag samen met een hogere verdampingssnelheid als gevolg van de stijgende temperaturen de afvoer juist af. Michel baseerde zich op klimaatprojecties van MeteoSwiss en gegevens over het smelten van gletsjers van ETH Zürich om sneeuw- en afvoerniveaus en riviertemperaturen te modelleren.

Sinaasappels in Zwitserland

“We zullen zeker sinaasappels kunnen telen in dit deel van de wereld”, zegt Michel. “Maar hoe zit het met de rest van de biodiversiteit?” Deze studie is natuurlijk gebaseerd op hoe de zaken er nu voor staan, terwijl veel over het einde van de eeuw nog onbekend is. Wat zal er gebeuren met de landbouw- en energiesector? En met de flora en fauna van rivieren, aangezien stijgende temperaturen de voortplanting belemmeren en het risico van ziekten bij vissen vergroten?

Hoe zorgen we voor voldoende elektriciteitsproductie als de afvoer drastisch afneemt? En als Zwitserland besluit nieuwe kerncentrales of andere industriële installaties te bouwen, hoe houden we die dan koel?

“Mensen denken vaak dat water in Zwitserland een onbeperkte bron is”, zegt Michel. “Maar tegen het einde van deze eeuw zullen we misschien moeten kiezen tussen het gebruik van onze rivieren om onze gewassen te besproeien en het afdammen van die rivieren om energie te produceren”.

Ook interessant: Waarschuwingssysteem moet catastrofes door aardverschuivingen voorkomen