Vroege verouderingsverschijnselen leiden onderzoekers naar nieuwe behandeling voor zeldzame kanker

Een nieuwe studie heeft mogelijk een nieuwe behandeling gevonden die de ziekste sarcoompatiënten kan helpen.

Sarcoma’s zijn kankertumoren die voorkomen in bijvoorbeeld de botten, spieren of vetweefsel. Het is een zeldzame vorm van kanker die slechts bij één procent van de kankerpatiënten voorkomt. Het is complex en moeilijk te behandelen. Nu hebben onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen echter een nieuwe manier ontwikkeld om het te bestrijden, zo kondigde de instelling in een persbericht aan.

“We hebben geleerd dat sarcoompatiënten van wie de kankercellen een hoge expressie van het cep135-eiwit hebben, er slechter aan toe zijn. Maar remming van een gen genaamd plk1 remt ook de groei van de sarcoomcellen, en dit suggereert dat we de behandeling van de ziekste sarcoompatiënten beter kunnen afstemmen,” zegt universitair hoofddocent Morten Scheibye-Knudsen van het Center for Healthy Aging van de afdeling Cellulaire en Moleculaire Geneeskunde, die verantwoordelijk is voor de nieuwe studie.

Mogelijkheden voor een betere behandeling

Er zijn al methoden beschikbaar om de prognose van sarcoompatiënten vast te stellen, evenals verschillende vormen van behandeling. Maar de nieuwe studie heeft een nieuwe methode geïdentificeerd.

“Dit is mogelijk een nieuwe en betere manier om sarcoom te behandelen. En de introductie van weer een nieuwe methode is altijd goed nieuws voor patiënten. Want geen twee kankers zijn gelijk. Idealiter wordt de behandeling altijd afgestemd op de individuele patiënt,” benadrukt Morten Scheibye-Knudsen.

Hij hoopt dat andere onderzoekers met toegang tot de nodige testfaciliteiten zijn resultaten nader zullen bestuderen en uiteindelijk een nieuwe behandeling zullen ontwerpen. Als de methode blijkt te werken, denkt hij dat patiënten over vijf tot tien jaar over een nieuwe behandeling kunnen beschikken.

Grijs haar, rimpels en verlies van vetweefsel

Morten Scheibye-Knudsen en zijn collega’s begonnen met het bestuderen van patiënten die lijden aan de zeldzame neurologische aandoeningen syndroom van Werner, Nijmeegs breuksyndroom en Ataxia-telangiectasia-syndroom.

Deze patiënten ervaren symptomen van vroegtijdige veroudering zoals grijs haar, rimpels en verlies van vetweefsel – en ze hebben een hoog risico om op jonge leeftijd kanker te ontwikkelen.

“Leeftijdsgebonden ziekten zoals kanker behoren tot mijn belangrijkste aandachtsgebieden als onderzoeker bij het Center for Healthy Aging. Als we ouder worden, gebeurt er van alles met het lichaam, en het bepalen van de causaliteit kan moeilijk zijn. Maar bij mensen met bijvoorbeeld het syndroom van Werner is het makkelijker om te zien welke genen verantwoordelijk zijn voor welke processen. Dit geeft ons als het ware een moleculair handvat,” zegt Morten Scheibye-Knudsen.

Hoe het onderzoek vorderde

Om vast te stellen waarom deze patiënten op jonge leeftijd kanker ontwikkelen, vergeleken de onderzoekers genexpressies bij de drie aandoeningen. Hierbij werkten zij samen met het bedrijf Insilico Medicine, wiens grote Pandaomics-platform het mogelijk maakte genmutaties in duizenden verschillende aandoeningen te identificeren. Het bleek dat cep135 een gemeenschappelijke noemer is voor de kankergenen van de drie aandoeningen.

“Dit bracht ons ertoe de genexpressies van verschillende kankers te bestuderen, en we leerden dat cep135 geassocieerd is met een hoge mortaliteit in o.a. sarcoom, maar ook in blaaskanker. Sarcoma was bijzonder interessant, omdat veel Werner’s syndroom patiënten sarcoma ontwikkelen,” legt Morten Scheibye-Knudsen uit.

Veelbelovende bevindingen

Tot slot zochten de onderzoekers naar manieren om het sarcoom te remmen. Cep135 is geen bruikbaar doelwit, omdat het een zogenaamd structureel eiwit is, dat zich moeilijk laat richten. In plaats daarvan leerden de onderzoekers dat ze door het plk1-gen te remmen het sarcoom konden aanpakken.

“De studie geeft aan dat we genetische ziekten die een versnelde veroudering vertonen kunnen gebruiken om nieuwe behandelingsdoelen te identificeren. In deze studie hebben we kanker onderzocht, maar de methode kan in principe worden gebruikt voor alle leeftijdsgebonden ziekten zoals dementie, hart- en vaatziekten en andere,” aldus Morten Scheibye-Knudsen.

Dieper in weefsel kijken kan kankeronderzoek helpen

Een uitdaging bij optische beeldvorming is om goed het binnenste van weefsel te kunnen bekijken.