Robots als hulpmiddel bij het opsporen van mentale problemen bij kinderen

De pandemie, het thuisonderwijs en isolement van leeftijdsgenoten en vrienden hadden allemaal invloed op de geestelijke gezondheid van veel kinderen. Maar ook vóór de pandemie namen angst en depressie onder kinderen al toe. Een nieuwe studie suggereert dat robots kunnen worden gebruikt om het geestelijk welzijn van kinderen te beoordelen, zegt de Universiteit van Cambridge in een persbericht.

Een team van robotici, computerwetenschappers en psychiaters van de Universiteit van Cambridge voerde een onderzoek uit waarin 28 kinderen tussen de acht en 13 jaar oud meededen en liet een humanoïde robot op kinderformaat een reeks psychologische vragenlijsten afnemen om het geestelijk welzijn van de kinderen te beoordelen.

De kinderen waren bereid de robot in vertrouwen te nemen en deelden in sommige gevallen informatie met de robot die zij nog niet hadden gedeeld via de standaardbeoordelingsmethode van vragenlijsten. Dit is de eerste keer dat robots zijn gebruikt om het geestelijk welzijn bij kinderen te beoordelen.

De onderzoekers zeggen dat robots een nuttige aanvulling kunnen zijn op traditionele methoden voor de beoordeling van de geestelijke gezondheid, hoewel ze niet bedoeld zijn als vervanging voor professionele geestelijke gezondheidsondersteuning. De resultaten worden vandaag gepresenteerd op de 31e IEEE International Conference on Robot & Human Interactive Communication (RO-MAN) in Napels, Italië.

Kinderen houden van technologie

Professor Hatice Gunes, die het Affective Intelligence and Robotics Laboratory leidt in Cambridge’s Department of Computer Science and Technology, heeft bestudeerd hoe sociaal-hulpvaardige robots (SAR’s) kunnen worden gebruikt als mentale welzijns’coaches’ voor volwassenen, maar heeft de afgelopen jaren ook bestudeerd hoe ze nuttig kunnen zijn voor kinderen.

“Nadat ik moeder was geworden, was ik veel meer geïnteresseerd in hoe kinderen zich uiten als ze opgroeien, en hoe dat zou kunnen overlappen met mijn werk in de robotica”, zegt Gunes. “Kinderen zijn heel tactiel en ze worden aangetrokken door technologie. Als ze bijvoorbeeld een scherm gebruiken, zijn ze teruggetrokken uit de fysieke wereld. Maar robots zijn perfect omdat ze in de fysieke wereld staan – ze zijn interactiever.

Traditionele methoden schieten tekort

Met collega’s van de afdeling Psychiatrie van Cambridge ontwierpen Gunes en haar team een experiment om te zien of robots een nuttig instrument kunnen zijn om het geestelijk welzijn bij kinderen te beoordelen.

“Soms zijn traditionele methoden niet in staat om het mentale welzijn van kinderen te meten, omdat de veranderingen soms heel subtiel zijn,” zegt Nida Itrat Abbasi, de eerste auteur van de studie. “We wilden kijken of robots hierbij kunnen helpen.”

Humanoïde robot

Aan het onderzoek deden 28 deelnemers tussen 8 en 13 jaar elk mee aan een één-op-één sessie van 45 minuten met een Nao-robot – een humanoïde robot van ongeveer 60 centimeter groot. Een ouder of voogd, samen met leden van het onderzoeksteam, observeerde vanuit een aangrenzende kamer. Voorafgaand aan elke sessie vulden de kinderen en hun ouders of voogden een standaard online vragenlijst in om het geestelijk welzijn van elk kind te beoordelen.

Tijdens elke sessie voerde de robot vier verschillende taken uit: 1) open vragen stellen over gelukkige en verdrietige herinneringen in de afgelopen week; 2) de Short Mood and Feelings Questionnaire (SMFQ) werd afgenomen; 3) een beeldtaak geïnspireerd op de Children’s Apperception Test (CAT), waarbij kinderen wordt gevraagd vragen te beantwoorden met betrekking tot getoonde plaatjes; en 4) de Revised Children’s Anxiety and Depression Scale (RCADS) afgenomen om gegeneraliseerde angst, paniekstoornis en lage stemming te onderzoeken.

Kinderen werden op basis van de SMFQ ingedeeld in drie verschillende groepen, afhankelijk van hoe waarschijnlijk het was dat ze worstelden met hun geestelijk welzijn. Deelnemers hadden gedurende de hele sessie interactie met de robot door met hem te praten of door sensoren op de handen en voeten van de robot aan te raken. Aanvullende sensoren volgden de hartslag, hoofd- en oogbewegingen van de deelnemers tijdens de sessie.

Tijd van metaforen als ‘metalen sukkels’ voor robots, is voorbij

Nederlandse media schrijven met een steeds realistischere blik over kunstmatige intelligentie, zo blijkt uit onderzoek van het Utrechtse medialab SETUP en Jessy de Cooker.

Veel plezier

De kinderen die meededen aan het onderzoek zeiden dat ze het leuk vonden om met de robot te praten: sommigen deelden informatie met de robot die ze niet persoonlijk of op de online vragenlijst hadden gedeeld.

De onderzoekers ontdekten dat kinderen met verschillende niveaus van welzijnszorgen anders omgingen met de robot. Voor kinderen die geen problemen hadden met hun mentaal welzijn, vonden de onderzoekers dat de interactie met de robot leidde tot positievere antwoorden op de vragenlijsten. Maar voor kinderen die wel zorgen over hun welzijn hadden, stelde de robot hen in staat hun ware gevoelens en ervaringen prijs te geven, wat leidde tot negatievere antwoorden op de vragenlijst.

Kinderen zien de robot als een vertrouweling

Nida Itrat Abbasi

“Omdat de robot die we gebruiken van kinderformaat is, en totaal niet bedreigend overkomt, zouden kinderen de robot kunnen zien als een vertrouwenspersoon. Ze hebben het gevoel dat ze niet in de problemen komen als ze geheimen met de robot delen,” aldus Abbasi. “Onderzoekers hebben ook ontdekt dat kinderen eerder geneigd zijn om privé-informatie – bijvoorbeeld dat ze gepest worden – aan een robot te onthullen dan dat ze dat aan een volwassene zouden doen.”

Geen vervanging

De onderzoekers zeggen dat hun resultaten weliswaar aantonen dat robots een nuttig instrument kunnen zijn voor de psychologische beoordeling van kinderen, maar dat ze geen vervanging zijn voor menselijke interactie.

“We zijn niet van plan om psychologen of andere professionals in de geestelijke gezondheidszorg te vervangen door robots, aangezien hun expertise alles wat een robot kan doen ver overstijgt,” zei co-auteur Dr Micol Spitale. “Ons werk suggereert echter dat robots een nuttig hulpmiddel kunnen zijn om kinderen te helpen zich open te stellen en dingen te delen waar ze zich in eerste instantie misschien niet prettig bij voelen.”

De onderzoekers zeggen dat ze hopen hun onderzoek in de toekomst uit te breiden, door meer deelnemers op te nemen en hen na verloop van tijd op te volgen. Ze onderzoeken ook of vergelijkbare resultaten kunnen worden bereikt als kinderen via videochat met de robot communiceren.