“Ontbreken langetermijnvisie tech sector remt klimaattransitie”

De focus op de langetermijnontwikkeling van het tech ecosysteem en digitalisering als motor achter de grote maatschappelijke transities ontbreekt in Nederland, net als de middelen en ideeën om innovatieve bedrijven de kans te geven hier een rol in te spelen. Dit wordt vandaag toegelicht tijdens het IGNITE 2022 Summit van Techleap.nl waar de jaarlijkse State of Dutch Tech report wordt gepresenteerd. 

Startups en scaleups houden Nederland innovatief en concurrerend. Ze zijn onmisbaar voor het verdienvermogen en hun maatschappelijke belang wordt de komende jaren alleen maar groter. Ze zorgen voor een tech sector die drie keer productiever is, vier keer harder groeit en waarbij de banengroei drie keer zo groot is als andere sectoren. Bovendien bedenken ze nieuwe oplossingen voor de grote maatschappelijke transities op het gebied van klimaat, zorg en de circulaire economie, aldus Techleap in een persbericht. 

Constantijn van Oranje, Special Envoy van Techleap.nl benadrukt: “De ambities in het regeerakkoord over ‘toekomstig verdienvermogen’ en maatschappelijke transities zullen niet gehaald worden zonder effectieve digitalisering en innovatieve startups. Zij zijn de motor van de nieuwe economie. Iedere sector krijgt zijn Tesla, Beyond Meat, Amazon, Adyen of Moderna. Het Nederlandse verdienvermogen zal afhangen van onze capaciteit om de groei van dit soort bedrijven te faciliteren. Voorlopig ontbreekt het aan vroege fase kapitaal, IT-talent, ambitieuze ondernemers en een effectieve valorisatie-praktijk om dit waar te maken. Daar liggen voor de overheid, universiteiten, investeerders en ondernemers de grote gezamenlijke uitdagingen.”  

Geen prioriteit

Nederland staat bekend als een innovatief land en heeft veel technologiebedrijven die nieuwe oplossingen bedenken voor deze grote transities. En hoewel iedereen een aantal grote Nederlandse technologiebedrijven kent, zoals Adyen, Mollie en Philips, krijgt de langetermijnontwikkeling van het Nederlandse tech ecosysteem, in tegenstelling tot andere landen, zowel maatschappelijk als binnen het overheidsbeleid, geen prioriteit. Het dreigt daarmee op verschillende cruciale gebieden steeds verder achter te gaan lopen. Dit wordt benadrukt in het vandaag gelanceerde ‘State of Dutch Tech report’ van Sifted (onderdeel van Financial Times) in opdracht van Techleap.nl. 

Lees ook: Prins Constantijn: ‘Ik word er kriebelig van als ik zie hoe Nederland start-ups in de weg kan zitten’

Uit de State of Dutch Tech blijkt dat 2021 een jaar van groei was voor de Nederlandse techsector. Er is in totaal voor 5,6 miljard euro aan durfkapitaal geïnvesteerd, ruim drie keer meer dan in 2020. Er zijn ongeveer 11.000 startups en de tech sector heeft inmiddels een totale waarde van meer dan 300 miljard euro. Maar ondertussen blijken veel startups te blijven steken, onder andere door de beschikbaarheid van talent en de toegang tot kapitaal in de vroegste fase, maar ook doordat ondernemers vaak ambitie lijken te missen en meer nadruk leggen op het starten van een bedrijf en het bereiken van autonomie, dan het succesvol laten doorgroeien. 

Investeerders mijden aanjagers

Het rapport wijst uit dat slechts 21 procent van Nederlandse startups doorgroeien naar scaleup status, wat cruciaal is voor werkgelegenheid en economische groei op de langere termijn. Andere landen doen het veel beter. De Verenigde Staten heeft zelfs een conversieratio van 60 procent. Om de conversieratio te verhogen en te zorgen dat Nederlandse tech bedrijven kunnen blijven doorgroeien zijn de juiste randvoorwaarden en investeringen, vooral in de vroege fase, essentieel.

Er is in Nederland veel aandacht voor de grote transities waar we de komende jaren voor staan. Een voorbeeld van revolutionaire technologieën die oplossingen kunnen leveren hiervoor, maar op dit moment nog niet volledig benut worden, is deeptech. Als land zijn we met bedrijven als ASML goed gepositioneerd om leidend te zijn op dit vlak, maar vooral Nederlandse investeerders lijken juist de bedrijven die dit kunnen aanjagen in de beloftevolle vroege fase te vermijden, terwijl ze hiermee juist een essentiële impact kunnen hebben op de groei en innovatie in ons land. In het in december 2021 gepresenteerde regeerakkoord, worden transities op het gebied van klimaat, zorg en de circulaire economie eruit gelicht en zijn op die vlakken forse middelen voorhanden.

Belastingaftrek

Maar daar waar het kabinet tientallen miljarden vrijmaakt om de problemen rondom de transities op te lossen, ontbreekt de rol van het innovatieve bedrijfsleven in het oplossen hiervan, net als de middelen en ideeën om bedrijven uit de nieuwe innovatieve economie dit te laten aanjagen. Landen als Duitsland en Frankrijk geven hier wel duidelijk prioriteit aan in hun overheidsbeleid (zoals een belastingaftrek voor investeerders), waardoor de ontwikkelingen in de techsector in die landen veel harder gaan.