Zand, een grote kans dat je in de vakantie er nog zonder bij na te denken op bent gaan liggen. Lonny van Ryswyck van AtelierNL kan dat niet meer. Voor haar is zand een van de mooiste materialen die op aarde te vinden zijn. “Elk zand heeft zijn eigen samenstelling van mineralen. Met klei is dat ook zo, elke klei heeft zijn eigen structuur en krimp. Dus behandel je het materiaal net zoals mensen, elk met een eigen karakter.” Als ambassadeur van de Dutch Design Week 2017 vertelt ze waarom zand zo’n mooi materiaal is en over haar project ‘To see a world in a grain of sand’.
Ambassadeurschap
“Wij wisten niet dat we als ambassadeur werden gekozen, dat was een enorme verassing. We hebben de afgelopen jaren veel research gedaan en nu moeten we daar de vruchten van gaan plukken. Wij vroegen ons af hoe we dat onderzoek en onze bibliotheken zouden gaan delen, zodat we er zelf ook iets aan hebben. Juist als ambassadeur krijg je een podium waardoor je dat goed kan doen. Het ambassadeurschap komt nu dus op een goed moment op dit project op te zetten. Al heel lang hebben we een project in gedachten, het was voor ons een droom om bezig te gaan met het project ‘To see a world in a grain of sand’. We hebben al jaren een fascinatie met lokale materialen en de verschillen tussen soorten zand en klei. We vinden het gaaf om die fascinatie met iedereen te delen en om de hele wereld in kaart te brengen.”
To see a world in a grain of sand
“We maken glas van lokaal zand. Tijdens de Dutch Design Week gaan we een wereldkaart maken op de vloer, met glas uit alle streken van de wereld. Omdat de samenstelling van zand altijd anders is, met andere mineralen erin, maken we zelf recepten om er glas van te maken. Op die manier maken we een bibliotheek van glas uit alle streken van de wereld.
Wat dit project voor ons zo leuk maakt, is dat we bij elk zand dat we opgestuurd krijgen ook een persoonlijk verhaal binnenkrijgen. Het gaat ons ook om de connectie die iemand met een plek heeft, dat geeft het project extra waarde. Daarom kan je ook alleen maar zand opsturen als je daarbij een foto stuurt met een verhaal.”
“We willen als ambassadeur van de Dutch Design Week laten zien dat design alles aan elkaar verbindt. Ontwerpers kunnen de wereld van een wetenschapper visueel maken.”Lonny van Ryswyck, AtelierNL
Gefascineerd door zand
“Mijn fascinatie voor zand begon met klei, in Peru. In 2003 was ik op studiereis in een lokale keramiekwerkplaats. ’s Ochtends gingen we met de ezel klei scheppen om er ’s middags op te dansen en het daarna te verwerken tot een product. Zo zag ik het hele proces, van de modder tot de vaas. Daarna heb ik samen met Nadine nog veel projecten gedaan in Brazilië. Elke keer weer kwamen we erachter dat de mensen daar veel meer met hun lokale omgeving bezig zijn, uit noodzaak. Daarom vroegen we ons af waarom wij eigenlijk naar de winkel gaan om klei te kopen. Tegelijkertijd vertelde onze afstudeerbegeleider dat we niet meer mochten reizen en maar een keer in Nederland moesten blijven. Toen had ik zoiets van: ‘Dan ga ik toch lekker klei scheppen in Nederland.’
In Nederland ontdekten we dat het land rijk is aan verschillende grondsoorten. We hebben een project gedaan in de Noordoostpolder, die hebben we helemaal nagemaakt in klei. We zijn bij tachtig boeren op bezoek gegaan en met de klei van hun land een servies gemaakt. Tijdens het maken van dat servies maakten we gebruik van glas. Toen is onze fascinatie voor klei overgesprongen op het zand.
Lokale Rijkdom
Er zitten meerdere ideeën achter dit project, een daarvan is dat we heel graag de wereld in kaart willen brengen en willen laten zien wat lokale rijkdom is, wat voor grondstoffen we eigenlijk om ons heen hebben. Het andere idee is dat als je op het strand bent en over het zand heen loopt, het nog nooit echt goed hebt bekeken. Zodra je dat doet gaat er een wereld voor je open. Je ziet korrels van verschillende groottes en in allerlei verschillende kleuren. Deze zandkorrels zijn meegenomen door rivieren en zeeën, ze komen uit woestijnen of bergen en liggen uiteindelijk hier op het strand. Op die manier kijk je ineens heel anders naar het strand en zie je dat de hele wereld met elkaar verbonden is.”
Dutch Design Week
“We willen als ambassadeur van de Dutch Design Week laten zien dat design alles aan elkaar verbindt. Ontwerpers kunnen de wereld van een wetenschapper visueel maken. Tijdens die week komen mensen ook hun zand bewonderen, daardoor komt er een ander publiek naartoe. Al onze projecten gaan erover dat alles wat je nodig hebt in een cirkel om je heen te vinden is, deze boodschap willen wij als ambassadeurs uitdragen. We willen de laagdrempeligheid van design laten zien. Design gaat niet om het nieuwste, knapste en mooiste, maar om fundamentele dingen zoals zand.
Voor de DDW gaan we een Brabantse editie maken van ons servies ZandGlas, met zand uit de Loonse duinen. Met dit projecten willen we laten zien dat elke plek verschillende kleuren glas oplevert. We kiezen gebieden uit die iets vertellen over Nederland. Het is altijd een limited edition, waarna we weer naar een andere plek gaan. Het is nooit de bedoeling om massaproductie te draaien. We willen consumenten hier juist mee laten nadenken over de schaarste van grondstoffen en de overvloed van producten. We hebben namelijk al meerdere keren geprobeerd om samen te werken met de glasindustrie, maar die zegt: ‘Jullie zijn gek, wij denken in miljoenen, jullie denken in een emmertje zand.’”
Kopfoto: Pierre Castignola
Foto glassamples: Mike Roelofs
Foto ZandGlas: Jessica Slipp
